15 Temmuz ne günü? FETÖ’nün sinsice devletin tüm kılcal damarlarına sızarak devletin silahlarını millete doğrulttuğu, demokratik idaresi rafa kaldırmayı hedeflediği darbe teşebbüsünün üzerinden 6 yıl geçti. Kurban Bayramı’nın akabinde 15 Temmuz günü için anma programları yapılmaya başlandı. Pekala, 15 Temmuz ne günü? 15 Temmuz ne günü olarak kutlanır? İşte ayrıntılar…

15 TEMMUZ NE GÜNÜ?

15 Temmuz Demokrasi ve Ulusal Birlik Günü’dür. Pekala, 15 Temmuz neden Demokrasi ve Ulusal Birlik Günü olarak anılır? İşte cevabı:

Devletin tüm kılcal damarlarına sinsice sızan Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) 15 Temmuz akşamı devletin silahlarını millete doğrultmasının üzerinden 3 yıl geçti.

Demokratik idaresi rafa kaldırmayı hedefleyen ve bu sinsi emellerini 15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsünde 251 kişiyi şehit ederek gerçekleştirmek isteyen FETÖ’nün hain planında olayların merkez üssü Ankara oldu.

AA muhabirinin derlediği bilgilere nazaran, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın daveti üzerine Ankara ve İstanbul başta olmak üzere Türkiye’nin dört bir tarafında demokrasiye sahip çıkmak için meydanlara inen vatandaşlar, canlarını hiçe sayarak tankların üzerine çıktı, namlunun önüne durdu ve hain darbe teşebbüsünü bertaraf etti.

Türk Silahlı Kuvvetlerine sızmış FETÖ mensubu ve bu örgütsel faaliyeti destekleyen 8 binin üzerinde askeri çalışanın, savaş uçakları da dahil 35 uçağın, 3 geminin, 37 helikopterin, 74’ü tank 246 zırhlı aracın ve 4 bine yakın hafif silahın kullanıldığı darbe teşebbüsü Türkiye Cumhuriyeti tarihine kara bir leke olarak düştü.

GİRİŞİMİN MERKEZ ÜSSÜ AKINCI ÜSSÜ

Girişimin idare merkezi Akıncı Üssü’nün de bulunduğu başkentte 15 Temmuz 2016’da “kara” bir gece yaşandı.

Olayın yaşandığı tarihte Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri olan Fahri Kasırga ile Genelkurmay Başkanlığı yapan Orgeneral Hulusi Akar’ın da ortasında bulunduğu birçok kumandan darbecilerce alıkonuldu. Kentin semalarında alçak uçuş yapan savaş uçakları TBMM, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, Emniyet ve TÜRKSAT’ı bombaladı.

Ayrıca kentin farklı yerlerindeki birçok birlikteki tank ve zırhlı araçlar da kışla dışına çıktı.

Ertesi gün öğlen saatlerine kadar süren olaylarda vatandaşlar kahramanca direndi.

DARBE PLANI ÖNE ÇEKİLDİ

Darbe teşebbüsü günü saat 16.16’da MİT Müsteşarlığına giden Kara Havacılık Komutanlığında vazifeli bir subay, FETÖ üyesi askerlerin Müsteşar Hakan Fidan’ı almak üzere kuruma hücumda bulunacağını ihbar etti. MİT yetkililerinin Genelkurmay 2. Lideri Orgeneral Yaşar Güler’i telefonla bilgilendirmesinin akabinde bir MİT Müsteşar Yardımcısı ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan farklı ayrı Genelkurmay Başkanlığına geldi.

FETÖ’cüler karargahtaki hareketliliği görüp paniğe kapılarak, sonraki gün saat 03.00’te başlamasını planladıkları teşebbüsü 15 Temmuz saat 20.30’a çekmeyi kararlaştırdı.

MİT Müsteşarı Fidan’ın Genelkurmay’dan ayrıldığı dakikalarda, karargahdan yaklaşık 50 kilometre uzaktaki Akıncı 4. Ana Jet Üs Komutanlığında darbe hazırlıkları için toplanan 33 Özel Kuvvetler Komutanlığı (ÖKK) çalışanı Genelkurmay’a hakikat otobüsle yola çıktı.

Dönemin Genelkurmay Stratejik Daire Lideri Tümgeneral Mehmet Dişli, saat 21.00’de makam odasına girdiği Genelkurmay Lideri Orgeneral Akar’a, “Komutanım operasyon başlıyor, herkesi alacağız, taburlar tugaylar yola çıktı.” kelamlarıyla darbeyi bildiri etti. Teşebbüsü desteklemeyeceğini belirterek söylenenlere reaksiyon gösteren Akar’ın ağzı ve burnu darbeci askerlerce kapatıldı, elleri plastik kelepçeyle bağlandı.

Karargaha dönen Kara Kuvvetleri Kumandanı Orgeneral Salih Zeki Çolak, beraberindeki Kara Kuvvetleri Kurmay Lideri Orgeneral İhsan Uyar ve buyruk subayı Yunus Can, Akıncı Üssü’nden gelen darbeci ÖKK işçisince derdest edildi. Çolak’ın muhafaza astsubayı Piyade Başçavuş Bülent Aydın, olaya müdahale etmeye çalışırken şehit edildi.

Bu sırada darbeci pilotların havalandırdığı uçaklar, Ankara semalarında alçak uçuşa başladı. Polatlı 58. Topçu Er Eğitim Tugayı ve Topçu Füze Okulu, Mamak 28. Mekanize Piyade Tugayı, Beytepe Jandarma Eğitim ve Okullar Komutanlığı, Kara Havacılık Komutanlığı, Harp Okulları Komutanlığı, Etimesgut Zırhlı Birlikler Okulu ve Eğitim Tümen Komutanlığı, Genelkurmay Özel Kuvvetler Komutanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayındaki darbeciler de harekete geçti. Birçok tank, zırhlı işçi taşıyıcı ve başka araçlarla binlerce asker kışlaların dışına çıktı. Kuvvet Komutanlıklarındaki darbeciler de hareketlendi.

BAŞBAKAN YILDIRIM’DAN KALKIŞMA AÇIKLAMASI

Herkes askeri hareketliliği anlamaya çalışırken devrin Başbakanı Binali Yıldırım, saat 23.02’de televizyon kanallarına bağlanarak, bir kalkışma ihtimali üzerinde durduklarını söyledi. Yıldırım, “Bu kanunsuz aksiyonun içerisinde olanlar en ağır formda bedelini ödeyecekler.” dedi.

Dönemin Genelkurmay Lideri Akar, saat 23.03’te Genelkurmay Başkanlığı bahçesinde bulunan helikopterle Akıncı Üssü’ne götürüldü. Derdest edilen Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Fahri Kasırga ile Genelkurmay 2. Lideri Orgeneral Yaşar Güler, Jandarma Genel Kumandanı Orgeneral Galip Mendi, Kara Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Lideri Orgeneral İhsan Uyar, Kara Kuvvetleri Eğitim ve Doktrin Kumandanı Orgeneral Kamil Başoğlu’nun da ortasında bulunduğu birçok general Ankara, Hava Kuvvetleri Kumandanı Orgeneral Abidin Ünal ve kimi kumandanlar ise İstanbul’dan alınarak Akıncı Üssü’ne götürüldü.

TSK içinde hareketlilik olup olmadığını öğrenmek için akşam saatlerinde Jandarma Genel Komutanlığına giden Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Gayret Daire Lideri Turgut Aslan ve muhafazası ise derdest edilerek komutanlıkta tutuldu.

FETÖ’CÜ ASKERLERDEN POLİSLERE BOMBA

Şehir merkezinde bu olaylar yaşanırken FETÖ mensubu darbecilerin kullandığı F-16, saat 23.18’de Gölbaşı’ndaki Emniyet Genel Müdürlüğü Havacılık Daire Başkanlığına bomba attı, 7 kişi şehit oldu, 5 kişi yaralandı.

16 Temmuz’un birinci saniyelerinde Gölbaşı’ndaki Emniyet Genel Müdürlüğü Özel Harekat Daire Başkanlığı da bombalandı, 44 polis şehit oldu, 36 kişi yaralandı.

Darbecilerin bulunduğu helikopterler, Yenimahalle’deki MİT yerleşkesini tararken Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı’ndan TRT’ye giden darbeciler saat 00.13’te canlı yayında zorla darbe bildirisi okuttu.

HALK MEYDANLARA İNDİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan saat 00.24’te CNN Türk kanalına bağlandı. Manzaralı telefon aramasıyla ilişkide Erdoğan “Bu gelişme hakikaten Türk Silahlı Kuvvetlerimizin içindeki bir azınlığın, ne yazık ki kalkışma hareketidir ve bu malum yapıya ilişkin paralel yapılanmanın teşvik ettiği üst akıl olarak onların kullandığı bir harekettir.” dedi.

Milleti, darbecilere karşı durmak üzere meydanlara çağıran Erdoğan’ın bu daveti karşılık buldu. Vatandaşlar Genelkurmay Başkanlığının etrafındaki İnönü Bulvarı ve Ulusal Müdafaa Caddesi ile Kızılay Meydanı, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, AK Parti Genel Merkezi ve Jandarma Genel Komutanlığı civarı başta olmak üzere meydan ve caddelerde toplanmaya başladı. Kışladan çıkan askerlere reaksiyon gösteren vatandaşlar uğraşa girişti.

Polatlı’da kışlalarından çıkarak Ankara’ya gerçek hareket eden askeri araçların önünü kesen vatandaşlar, araçların bir kısmının kışlalarına dönmesini sağladı. Kazan halkı da Akıncı Üssü etrafında toplandı. Bu sırada 8 vatandaş FETÖ’cülerce şehit edildi.

Darbenin idare merkezi Akıncı Üssü’nden mühimmat yüklü halde kalkan uçaklar, sonik patlamalarla vatandaşları ürkütmek için ses suratının üzerinde seyretmeyi sürdürdü. Darbeciler bir yandan da Kara Harp Okulunda eğitim gören kursiyer askerleri helikopterlerle Genelkurmay Başkanlığına taşıdı.

Bu sıralarda, uydu yayınlarını durdurmak isteyen ve ortalarında sivillerin de olduğu darbeci küme, helikopterle TÜRKSAT’ın Gölbaşı’ndaki tesislerine hareket etti. Önlem emeliyle kuruma gelen iki TÜRKSAT vazifelisi, FETÖ mensubu darbecilerce ateş açılması sonucu şehit düştü.

Yenimahalle’deki Ankara Emniyet Müdürlüğü binasına saat 00.56’da iki, 01.08’de ise bir bomba daha atıldı. Atakta iki vatandaş şehit düştü, 39 kişi yaralandı. Ankara Emniyet Müdürlüğü önünde zırhlı araçlarda bulunan darbecilerin faaliyetleri sonucu da 8 vatandaş şehit oldu.

HALİSDEMİR’E TARİHİ GÖREV

Darbe faaliyetleri için Özel Kuvvetler Küme Kumandanı Tuğgeneral Semih Terzi ve beraberindeki ÖKK askerlerini Diyarbakır’dan taşıyan uçak, saat 01.13’te Etimesgut Havalimanı’na indi. Terzi ve grubu, buradan helikopterlerle Gölbaşı’ndaki ÖKK karargahına hareket etti.

Özel Kuvvetler Kumandanı Korgeneral Zekai Aksakallı’nın, “Sana tarihi bir misyon veriyorum. Semih Terzi darbeci bir haindir, vatan ve millet ismine Semih Terzi’yi öldür. Bunun sonunda şehadet var. Hakkını helal et.” dediği ÖKK’da vazifeli Astsubay Ömer Halisdemir, ÖKK karargahına gelen Tuğgeneral Terzi’yi vurarak öldürdü. Fakat Halisdemir de Terzi’nin grubundaki darbeci askerlerce şehit edildi.

TBMM GENEL ŞURASI TOPLANDI

TBMM’de temsil edilen tüm siyasi partilerden milletvekilleri, demokrasi ve Meclise sahip çıkmak üzere TBMM Genel Heyet salonunda saat 01.39’da toplandı.

Genelkurmay önünde toplanan, tanklar ve zırhlı araçların önünü kesen ve üstlerine çıkan vatandaşlar, saat 02.21’de Genelkurmay’a girdi. Fakat darbeciler, vatandaşlara ateş açtı.

Genelkurmay Başkanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı civarında seyreden helikopterlerden de vatandaşlara ateş açıldı. Genelkurmay Başkanlığının içi ile karargah etrafında darbecilere karşı koymaya çalışan 38 kişi ateşli silah ve helikopter akınları sonucu şehit oldu.

Ayrıca Akay Kavşağı’nda tankın üzerinden düşen iki, Dikimevi’nde ise ateşli silahla vurulan bir vatandaş hayatını kaybetti.

Havada bulunan F-16’ların birinden saat 02.35’te Genelkurmaya birkaç yüz metre uzaklıktaki TBMM’ye bomba atıldı.

Aynı dakikalarda, TRT Genel Müdürlüğü binasını ele geçirmeye çalışan FETÖ mensubu askerler gözaltına alınmaya başlandı. Kurumun yayını saat 03.00’te olağana döndü.

Darbeci pilotlarlar Gölbaşı’ndaki TÜRKSAT tesislerine 4, TBMM’ye iki bomba daha attı. TBMM’ye atılan bombalar 32 kişiyi yaraladı. Darbe teşebbüsünün akabinde yapılan tespite nazaran, Meclis’te yaklaşık 20 milyon liralık hasar meydana geldi.

Bu sırada Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Meclis kürsüsünden, “Meclis burada dursun, burayı kapatıp aşağıya (sığınağa) gidersek bu millet meydana gelmez, bu millet ‘Meclis bunlardan korktu’ der. Bizim burada yapacağımız şey burada ölmektir.” dedi.

Jandarma Genel Komutanlığı, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi ve AK Parti Genel Merkezi civarındaki aksiyonlar sırasında biri tankın üzerinden düşen, öbürleri ateşli silahlarla vurulan 14 vatandaş şehit oldu.

Darbeci askerlerden bir kısmı gözaltına alınmaya başlanırken, darbenin yönetim merkezi pozisyonundaki Akıncı Üssü’nün elektrikleri saat 04.29’da kesildi.

KÜLLİYEYİ AMAÇ ALDILAR

Darbeciler günün aydınlanmasıyla Cumhurbaşkanlığı Külliyesini amaç aldı. Darbe teşebbüsü içinde yer alan pilotların kullandığı F-16’ların birinden saat 06.19’da Cumhurbaşkanlığı Külliyesi yakınındaki köprülü kavşak ve otoparka iki bomba atıldı. Burada 15 kişi şehit edildi, 7 kişi yaralandı.

Darbeci pilotların Ankara üzerindeki uçuşlarının sabah saatlerinde de devam etmesi üzerine darbe teşebbüsünde yer almayan uçaklar, üsteki çeşitli noktaları vurarak darbecilerin uçaklarının kalkışının önüne geçti.

Halk ve polisin gayreti sonucu darbecilerin dirençlerinin kırılmasının akabinde Akıncı Üssü’nde tutulan Genelkurmay Lideri Orgeneral Akar, saat 08.26’da helikoptere binerek, Çankaya Köşkü’ne hareket etti.

Özel harekat polisleri sabah saatlerinde Jandarma Genel Komutanlığını ele geçirdi. Lakin bundan kısa mühlet evvel, akşam saatlerinden o saate kadar burada alıkonulan Turgut Aslan ve muhafazası Hasan Gülhan, yemekhane bölgesinin art tarafında başlarından vuruldu. Gülhan şehit olurken, Aslan ağır yaralandı.

Darbe teşebbüsünün başarısız olacağını anlayan askerler, sabah saatlerinde Genelkurmay karargahından çıkarak polise teslim olmaya başladı. Kısa müddet sonra özel harekat polisleri de Genelkurmay kışlasına girdi.

Başbakan Binali Yıldırım, saat 12.57’de Çankaya Köşkü’ne geldi. Periyodun Genelkurmay Lideri Orgeneral Akar, İçişleri Bakanı Efkan Ala, Ulusal Savunma Bakanı Fikri Işık ve Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ile kameraların karşısına geçen Yıldırım, teşebbüsün bastırıldığını resmen duyurdu.

Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprüleri tek taraflı trafiğe kapattılar

İstanbul’da stratejik bölgeleri gaye alan darbeciler evvel kentin iki yakasını bağlayan Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprülerini saat 22.00 sıralarında tek taraflı trafiğe kapattı.

Sosyal medyada Ankara ve İstanbul başta olmak kimi kentlerde patlama ve silah sesleri duyulduğu haberleri yer aldı.

Dönemin Başbakanı Binali Yıldırım’ın bir televizyon kanalına bağlanarak olayları “kalkışma” diye nitelemesinin akabinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da askeri kalkışmaya reaksiyon gösterdi ve halkı meydanlara davet etti.

Bu davet Ankara’da olduğu üzere İstanbul’da da karşılık buldu, binlerce vatandaş Boğaziçi Köprüsü’ne akın etti. Köprüyü geçmeye çalışan vatandaşlara darbeci askerlerce ateş açıldı. Tankın da kullanıldığı akınlarda ortalarında polis memurları Münür Alkan, Kemal Tosun, reklamcı Erol Olçok, 16 yaşındaki oğlu Abdullah Tayyip Olçok’un da bulunduğu 34 kişi şehit oldu. Askerler, halkın direnişini kıramadı, sabaha karşı teslim olmak zorunda kaldı.

Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün Anadolu Yakası tarafı giriş kısmında ise 3 vatandaş şehit oldu.

Askeri lisede alarm

Kuleli Askeri Lisesi’nde saat 20.00 sıralarında alarm verildi. Hazırlıkların akabinde askeri kamyonlar Boğaziçi Köprüsü, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü ve Kandilli-Beykoz istikametine hareket etti. Okul önündeki birtakım yayalar da derdest edildi.

İstanbul Emniyet Müdürü Mustafa Çalışkan, kolluk kuvvetlerine bulundukları noktaları muhafazaları, darbecilere direnç göstermeleri konusunda talimat verdi. Bunun üzerine Çengelköy Polis Merkezi Amirliğinde misyonlu polisler, polis otolarıyla karakolun kapısını kapatacak ve yolu kesecek biçimde park ederek tertibat aldı. Bölgeye gelen darbeciler, sıkıyönetim ilan edildiğini ileri sürerek yolun açılmasını istedi. Halkın ve polisin direnç göstermesi üzerine havaya ateş açarak Kuleli Askeri Lisesine kaçtı. Darbeciler daha sonra kalabalık bir formda Çengelköy Polis Karakolu önüne yaya olarak gitti. Darbecilerin Çengelköy Polis Merkezine yanlışsız intikal ettiklerinin öğrenilmesi üzerine vatandaşlar Aya Yorgi Kilisesi Vakfı binası önünde toplandı. Darbeciler vatandaşlardan dağılmalarını istedi. Topluluğun dağılmaması üzerine darbecilere “Yere yat ve maksat gözetmeksizin ateş serbest!” buyruğu verildi. Bir kısım rütbeli emre uyarak sivil vatandaş topluğunun üzerine yanlışsız uzun namlulu piyade tüfekleri ile ve tesirli aralıktan ateş etmeye başladı. Açılan ateş sonucu kimi vatandaşlar yaralandı ve topluluk Polis Merkezi istikametine yöneldi.

Çıkan silahlı çatışma sonrasında Çengelköy Polis Merkezi önünde toplanan vatandaşların bir kısmı orta sokaklara, bir kısmı ise Çengelköy Işıklar mevkisine gerçek gitti. Polisler sayıca az olmalarına rağmen darbecileri merkeze sokmadı. Darbeci askerler ise vatandaşlara ateş etmeyi sürdürürken birtakım vatandaşları kelepçeledi.

Darbeciler, Çengelköy Işıklar Bölgesi’nde sivil vatandaşlara uzun namlulu silahlarla ve tesirli uzaklıktan ateş etmeye devam etti. Polis ve vatandaşın direnci ile darbeciler, darbe teşebbüsünün başarısızlıkla sonuçlandığını anlayınca saat 05.48 sıralarında geri çekilme kararı aldı. Kelepçelenen vatandaşlar polisler tarafından özgür bırakıldı. Olaylar sonucunda gazeteci Mustafa Cambaz, Yazgı Sivri, Burak Cantürk, Fatih Dalgıç, Gökhan Esen, Halil Kantarcı ve Osman Yılmaz şehit oldu, 62 kişi de yaralandı.

İstanbul Valiliğine girdiler

Kurmay Albay Nizamettin Aydın komutasındaki 90 asker, 22.30’da İstanbul Valiliğine gitti. Valilik önündeki nöbetçi kulübesindeki polislere, “Ordu ismine geliyoruz. Silahlarınızı teslim edin.” diyen askerlere polisler, “Bize bu türlü bir buyruk gelmedi.” karşılığını verdi. Albay Nizamettin Aydın, polisin elindeki MP5 silahı çekerek alınca polisler de buradan ayrıldı. Askerler binaya girdi.

İstanbul Emniyet Müdür Yardımcısı Cengiz Demircan, halkın Valilik önünde toplanmasını sağladı. Kalabalığın artması üzerine darbeci askerler binayı terk etmek zorunda kaldı. Haliç Köprüsü’nde polis tarafından önü kesilen darbeciler gözaltına alındı.

Halkın direnişi karşısında havalimanını teslim ettiler

Darbeci askerler, Atatürk Havalimanı da ele geçirmek istedi. Havalimanına giriş çıkışlar saat 22.15 prestijiyle kapatıldı. Uçuş denetim kulesini ele geçiren darbeciler, tüm uçuşları durdurdu. F-16 savaş jetleri ile havalimanı üzerinde alçak uçuş yapılarak yolcu uçaklarının iniş-kalkış yapmaları engellendi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davetiyle havalimanına gelen binlerce kişinin üzerine ateş açıldı. Pistte bulunan 17 yaşındaki Yetenekli Ayabak şehit düşerken, onlarca kişi yaralandı. Halkın direnişi karşısında askerler burayı terk etmek zorunda kaldı.

Atatürk Havalimanı’nda yaşananlara ait yürütülen soruşturma kapsamında 1 üsteğmen, 3 uzman ve 7 er gözaltına alındı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, saat 03.20’de uçakla Atatürk Havalimanı’na geldi. Erdoğan, kendisini karşılayan kalabalığa “Milletin üzerinde hiçbir güç yoktur. Bu bir ayaklanma, ihanet, vatana ihanet hareketidir. Bunun bedelini çok ağır ödeyecekler.” diye seslendi.

Darbeye karşı birinci soruşturma

Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığınca, 00.34’te askeri kalkışmayı yapanlara karşı ”darbeye teşebbüs” cürmünden soruşturma başlatıldığı duyuruldu. Küçükçekmece Başsavcısı Ali Doğan, darbe teşebbüsünde bulunan askerlerle ilgili soruşturma başlattığını ve askerlerin görüldükleri yerde tutuklanacaklarını bildirdi.

1. Ordu Kumandanı Orgeneral Ümit Dündar, 01.00 sıralarında bir televizyon kanalına bağlanarak askeri kalkışmaya ait “Bu, TSK tarafından desteklenen bir hareket değildir. Bu olaylar meydana geldiği andan itibaren Sayın Valimizle bir ortaya gelip İstanbul üzerine yoğunlaştık. Buradaki sorunu çözmek için çalışıyoruz.” sözünü kullandı.

Darbeci askerlerin işgal etmek istedikleri Borsa İstanbul’da, polis memuru Mehmet Şevket Uzun ile Fatih Satır isimli vatandaş şehit düştü.

Darbeci askerlerin yolları işgal ettikleri Esenler Eski Hal Yolu Edirne İstikameti ve İSTOÇ civarı TEM Otoyolu üzerinde meydana gelen olaylarda askerlere karşı koyan Ahmet Kocabay vurularak, Hüseyin Kısa, Türkmen Tekin, Muhammet Aksu ve Mehmet Şefik Şefkatlıoğlu da tank tarafından ezilerek şehit edildi, 30 kişi de yaralandı.

Gaziosmanpaşa bölgesi TEM otoyolu üzerinde meydana gelen olaylarda Servet Asmaz hayatını yitirdi.

Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü’nü işgal girişimi

Darbecilerin polise yönelik İstanbul’daki birinci amaç noktası Bayrampaşa’daki Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü oldu. Buraya saat 22.20 civarında ulaşan askerler, polise “teslim olun” daveti yaptı, polis teslim olmadı. Saat 00.30’dan itibaren burada toplanmaya başlayan vatandaşlar askerlere reaksiyon gösterdi. Askerler havaya ateş açarken vatandaşların reaksiyonları daha da arttı. Çıkan olaylarda Ümit Yolcu şehit olurken, 16 kişi yaralandı. Askerler, vatandaşların artan reaksiyonu üzerine burayı terk etmek durumunda kaldı.

Vatan Yerleşkesi’ne ulaşan darbeci askerler, polisin ve halkın direnişi karşısında başarılı olamadı. Vatan Yerleşkesi’ne darbeci askerlerce hava dayanağı istenmesi üzerine gelen helikopter, eski lunapark olarak isimlendirilen noktaya inmek istedi. Polisin yerden atışla karşılık vermesi üzerine helikopter Vakıf Gureba Hastanesinin ardındaki okulun bahçesine indi. Vatandaşların reaksiyon göstermesi üzerine buradan da kalkmak zorunda kalan helikopter, Topkule Kışlası’na döndü. Darbeci askerler, zırhlı araçları çevreleyen vatandaşların da sayesinde polis tarafından gözaltına alındı. Tanklardan birinin içinden vatandaşlarca çıkarılan ve darbeci askerlerle birlikte hareket ettiği anlaşılan 4. Sınıf Emniyet Müdürü Mithat Aynacı da yakalandı.

Vatan Caddesi’nde AK Parti Fatih İlçe Başkanlığı önünde meydana gelen olaylarda Mehmet Güder şehit oldu.

AK Parti, İBB ve Taksim

AK Parti Vilayet Başkanlığı da darbecilerin amacındaydı. 47. Piyade Alayından tam teçhizatlı ve mühimmatlı olarak saat 22.00-22.15 sıralarında hareket eden askerler, saat 23.15 sıralarında vilayet başkanlığına ulaştı.

Polisleri “Bundan sonra buranın güvenliğini biz alacağız.” diyerek uzaklaştıran darbeci askerler, daha sonra binayı işgal etti. Darbecilerle güvenlikçiler ortasında tartışma yaşandı. Bir mühlet sonra halk, bina önüne toplanmaya başladı. AK Parti’li birtakım belediye liderleri ile milletvekili Metin Külünk de bina önüne geldi. AK Parti Vilayet Başkanlığı önünde biriken halkı dağıtmak isteyen darbeciler, havaya ateş etti. Darbeci binbaşı Faruk Şimşek de orada bulunan erlere şarjör takmaları ve ateş etmeleri istikametinde buyruklar verdi. Kimi askerler de havaya ateş etti. Askerler sabaha gerçek olay yerine getirtilen otobüslerle kışlalarına gönderildi. Olay yerinde bir vatandaş itiş kakış sırasında yaralandı.

İstanbul’da değerli yerleri işgal teşebbüsünde bulunan darbecilerin Vatan Caddesi’ndeki işgal teşebbüsü muvaffakiyete ulaşamayınca polis anonslarla halkı İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) önüne yönlendirdi. Vatandaşlar belediye binasını işgale gelen darbeci askerleri protesto etti. Halkın üzerine ateş açan darbeciler, Prof. Dr. İlhan Varank’ın da ortalarında bulunduğu 14 kişiyi şehit etti.

İstanbul’un kalbi Taksim Meydanı’na Hasdal Kışlası’ndan bir küme asker geldi. Anıt ve etrafını, daha sonra Taksim Meydanı’na gelen noktaları denetime başlayan askerler burada da halkın yansısıyla karşılaştı. Direniş karşısında sıkışan ve yalnızca anıt etrafında toplanan askerlere takviye maksadıyla Hasdal Kışlası’ndan yeniden asker sevk edilmek istendi. Lakin vatandaşların kamyon ve başka araçlarıyla yolları kapatması nedeniyle asker sevkiyatı gerçekleşemedi. Taksim Meydanı’nda halk ve polisle karşı karşıya gelen darbeci askerler, 39 kişiyi yaraladı.

İstanbul’da darbe teşebbüsüne reaksiyon gösteren binlerce kişi de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konutunun bulunduğu Üsküdar’da toplandı. İstanbul’un pek çok yerinde olduğu üzere Üsküdar’da da askerlerle vatandaşlar karşı karşıya geldi. Tankın iki sefer üstünden geçtiği Sabri Ünal, olayı yalnızca bir kolundan yaralanarak atlattı.

Ellerindeki dokümanları yaktılar

İstanbul’un birçok noktasını 3 bine yakın kamerayla kayıt altına alan ve anlık olarak MİT’e ileten İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı Afet Uyum Merkezi (AKOM) de darbecilerin amacı oldu.

Saat 21.15 sıralarında AKOM’a giren darbeci askerler, vazifelileri etkisiz hale getirip dışarı çıkardı. Darbeci askerler, binada kilitli odaların kapılarını kırarak arama yaptı. Askerler, bilgisayarların ve elektronik eşyaların fişlerini çekti, server odalarına girerek sistemi engellemeye, kamera ve ekranları devre dışı bırakmaya çalıştı. Bunu başaramayan askerler, teknik takım çağırdı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davetinin akabinde vatandaşlar AKOM binası etrafında de toplanmaya başladı. Darbeci kurmay yarbay Mustafa Kubilay’ın buyruğu ile askerler, vatandaşların girişini engellemek gayesiyle bina kapısına barikat oluşturdu. Vatandaşlar buradan ayrılmayınca darbeci askerler gaye gözetmeksizin halka yanlışsız ateş etti. Açılan ateş sonucu 6 kişi yaralandı.

AKOM yetkilileri, kritik ehemmiyete haiz AKOM binasına darbecilerce ziyan verilmesini engellemek ve üzerlerinde ruhsal baskı kurmak gayesiyle AKOM binasına itfaiye araçlarını çağırdı. Gelen itfaiye araçlarından yaklaşık bir saat boyunca telkin edici anonslarda bulunuldu.

Eyüp İlçe Emniyet Müdürlüğü takımları saat 06.00 sıralarında AKOM’a geldi. İlçe Emniyet Müdürü İsmail Dinçer Öğüt megafonla “teslim olun” anonsu yaptı. Darbeciler teslim olmayacaklarını beyan ederken keskin nişancılar çatıya yerleştirilerek operasyon hazırlıkları yapıldı. Bu görüşmelerin ardından Mustafa Kubilay ve öbür subaylar ellerinde bulunan A4 kağıdı ebatındaki dokümanları yakarak imha etti. Kubilay, askerleri binanın alt katında topladı ve erlere de terasa çıkmaları buyruğunu verdi. Ardından emniyet çalışanı olan keskin nişancıların çatılara yerleştirilmesi üzerine umudunu yitiren Kubilay, “Gururumuzu kırmadan teslim alırsanız keyifli oluruz” dedi. Askerler, yanlarında getirdikleri çantalardaki sivil kıyafetlerini giyerek, silahsız, elleri başlarının üzerinde, binaya yanlışsız diz çökmüş bir vaziyette emniyet güçlerine teslim olmak zorunda kaldı.

Acıbadem’deki Türk Telekom Hizmet Binası’nın önüne saat 22.30 civarında gelen darbeci kurmay yüzbaşı Mehmet Karabekir idaresindeki askeri birlik, binanın önünde, etrafındaki yol ve caddenin köşelerinde konuşlanarak giriş-çıkışı durdurdu. Acıbadem Türk Telekom binasını darbecilerin ele geçirdiğini öğrenen vatandaşlar, kısa bir mühlet sonra Türk Telekom civarında toplanmaya başladı. Kolluk vazifelileri de olay yeri ve civarına gelerek, darbeci askerlere müdahale etmeye çalıştı.

Karabekir, bölgeye ulaşan ya da tesadüfen oradan geçmekte olan vatandaşlara, “Asker idareye el koydu haberiniz yok mu? Konutlarınıza gidin” diyerek tehditte bulundu. Karabekir, buradan ayrılmayan vatandaşlara ateş açtı.

Üsküdar ilçesi Acıbadem Mahallesi Muhtarı Mete Sertbaş, Türk Telekom Bölge Müdürlüğü önüne geldi. Askerleri sakinleştirmeye çalışan Sertbaş, bunda başarılı olamadı. Karabekir’in silahını kendisine doğrultması üzerine Sertbaş, “Beni mi vuracaksın?” diye sordu. Karabekir de “Evet seni vuracağım” diyerek yakın aradan Sertbaş’a ateş etti. Vatandaşların karnından yaralanan Sertbaş’a müdahalesine de havaya ateş ederek müsaade vermeyen Karabekir, askerlere, “Böyle olacaksınız, af yok. Birini vurdum, başkaları dağıldı.” formunda kelamlar söyledi.

Yaklaşık 45 dakika kadar sonra tabip olduğunu söyleyen bir kişi Sertbaş’ın yanına giderek müdahalede bulundu. Vatandaşların bir araçla Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne götürdüğü Sertbaş, hastaneye varamadan şehit oldu.

Olaylarda Murat Mertel, Muhammet Fazlı Demir, Orhun Göytan, Sevecen Diril ve Murat Naiboğlu da şehit düşerken, 18 kişi de çeşitli yerlerinden yaralandı. Darbeci askerlerden Karabekir, olay yerine gelen güvenlik kuvvetlerince etkisiz hale getirildi.

Darbe teşebbüsünün başarısız olduğunu anlayan kimi darbeci askerler, zırhlı araçlarla buradan kaçarken kimileri da teslim oldu.

Sabiha Gökçen Havalimanı

Maltepe 2. Zırhlı Tugay Komutanlığından 8 zırhlı araçla çıkan darbeci askerler, saat 23.30 sıralarında Sabiha Gökçen Havalimanı yakınlarına ulaştı. Buradaki trafik yoğunluğu ve halkın toplanmaya başlaması üzerine zırhlı araçların bir kısmı bariyerleri aşarak karşı şeride geçti ve buradan ilerlemeye devam etti. Emniyet güçleri tarafından havalimanı nizamiyesine 100 metre kala zırhlı araçlar durduruldu. Vatandaşlar, darbeci askerlere müdahale etti. Polis tarafından teslim olmaları istikametinde ikaz yapıldı. Tanklarda bulunan darbecilerden bir kısmı havaya ateş açtı. Güvenlik koridoru oluşturularak ve müdahale edilerek zırhlı araçlardaki darbeci askerler saat 03.00 sıralarında yakalandı.

Tuzla ilçesi Orhanlı gişeleri üzerinde meydana gelen olaylarda da Ozan İhtimam, Mustafa Direkli, Yalçın Ortan, Fazilet Diker, İhsan Yıldız, Vahit Kaşçıoğlu şehit oldu.

Türk askeri direndi

Darbe zıddı olan askerler, 15 Temmuz’da darbecilere karşı direniş gösterdi. Hava Harp Akademisi Komutanlığı binasında darbe aksisi olduğu bilinen Hava Harp Akademisi öğrenci subaylarından Yüzbaşı Cihan Okur ile Üsteğmen Hüseyin Balık, darbe teşebbüsüne katılanlarca bina amfisinde rehin alınıp, silah ve telefonlarına el konuldu. Kemer ve bağcıkları çıkartılan Okur ve Balık’ın başlarına silahlı öğrenci subaylar dikildi.

Harp Akademileri Komutanlığı vazifesini yürüten Korgeneral Tahir Bekiroğlu, Harp Akademileri Komutanlığı alanındaki konutunda, darbeci askerlerce Hadımköy Askeri Cezaevi’ne götürüldü. Bekiroğlu, sabah saatlerine kadar tutulduğu cezaevinden darbe teşebbüsünün başarısız olması üzerine özgür kaldı.

Deniz Harp Okulu Komutanlığı vazifesini yürüten Tümamiral Mesut Özel, karargaha gitmek için bindiği araçta ağzı bantlandı ve ellerine plastik kelepçe takılarak Maltepe Askeri Cezaevi’ne götürüldü. Burada tutulan Özel, darbe teşebbüsünün başarısız olması üzerine hür kaldı.

Deniz Harp Akademisi Kumandanı Tuğamiral Tayyar Ertem ve 1. Ordu Kumandanı Orgeneral Ümit Dündar da kaçırılmaya teşebbüs edildi lakin darbeci askerler bunda başarılı olamadı. Ertem’in konutuna zorla girilerek arama yapıldı.

66. Zırhlı Tugayında, Piyade Kurmay Albay ve arkadaşları kahramanca bir direniş gösterdi. 47 yaşındaki Piyade Kurmay Albay Sait Ertürk, darbe teşebbüsünü öğrenince devre arkadaşlarıyla bağlantıya geçti. Meskeninde arkadaşı Kartaltepe Kışlası Kumandanı Piyade Albay Davut Ala ve bir astsubayla buluşarak değerlendirmelerde bulundu. Toplantı sonunda Ertürk’ün iki yıl evvel misyon yaptığı 66. Zırhlı Tugay Komutanlığı’nın darbeye takviyesinin engellenmesine karar verildi.

Ertürk, arkadaşı Piyade Albay Davut Ala ile 66. Zırhlı Tugayında verdiği çabayla İstanbul için kilit rol oynayarak, tugayın darbe teşebbüsüne dayanağını engelledi. İki kumandan, yanlarına aldıkları üç polis ve üç uzman çavuşla kurdukları iki timle, tankların, silahların ve askerlerin dışarı çıkmasını engelleyerek tugay içindeki hareketlenmeyi durdurdu.

Tugayın darbeye iştirakini engelleyen Sait Ertürk, tek kurşunla şehit düşerken, Kartaltepe Kışlası Kumandanı Piyade Albay Davut Ala ise bedenine 7 mermi isabet etmesi sonucu yaralandı. Ertürk’ün buyruğundaki askerlerden biri olan Uzman Çavuş Halit Yaşar Mine ile polis memuru Serdar Gökbayrak da burada şehit oldu.

Demokrasi kazandı

Dönemin Başbakanı Binali Yıldırım, 16 Temmuz’da saat 12.57’de Çankaya Köşkü’nde yaptığı açıklamayla hain darbe teşebbüsünün bastırıldığını duyurdu.

Darbe teşebbüsüne karşı ülkenin her köşesinde Türk milletince gösterilen direniş ve kararlı duruş, “demokrasinin zaferi, milletin büyük destanı” olarak tarihteki yerini aldı.