7 Ekim saldırısından sonra ABD, İsrail dayanağı konusunda çaresiz kaldı. ABD politik atmosferindeki İsrail lobisi gücü, tüm tartısını kullanarak Amerikalı siyasetçileri Hamas’a karşı “tek ses” olmaya zorladı. Hücumdan bu yana ABD ile ilgili yapılan yorumlarda “Joe Biden, İsrail ne isterse onu yapar” cümlesini çok duyduk. Biden üzere merkez Demokrat bir siyasetçinin İsrail yanlısı siyasetler gütmesi şaşırtan olmazken Biden’ın temsil ettiği kanadın mevcut İsrail hükümetiyle yaşadığı sürtüşmeler 7 Ekim’in çok öncesine ulaşıyor.

TRUMP’I KAZANDIRAN NETANYAHU MU?

2016 ABD seçimleri, elbet ki ülkenin en çok kutuplaştığı seçim devriydi. Trump’ın elde ettiği şok zafer sonrası, rakibi Hillary Clinton ve grubu Trump’ın adil kazanmadığını argüman etti. Onlara nazaran Trump, Rusya’nın yardımı sayesinde seçim kazanmıştı. Yıllar sonra soruşturmalar sonucunda ABD istihbaratı, toplumsal medya üzerinde yapılan manipülasyonlar haricinde büyük bir müdahale bulamadı. Ya da bulduklarını duyurmak istemedi…

ABD’li gazeteci James Bamford, The Nation dergisine yazdığı bir makalede ABD istihbaratının 2016 seçimleriyle ilgili “tatsız” bir kadro bilgilere ulaştığını yazmıştı. Makaleye nazaran Netanyahu’ya bağlı İsrail istihbaratı ABD’de nokta atışı temaslarda bulunuyor, Trump lehine patlayacak bir grup skandallar hazırlıyorlardı. Bu, Clinton’a yakın birtakım kuruluşların hacklenmesi ve Trump’ın rakibini sıkıntı durumda bırakacak bir grup dokümanların açığa çıkması demekti.

Bamford’a nazaran, Netanyahu’nun buyruğuyla yapılan bu müdahaleler ABD seçimlerinin bahtını değiştirecek nitelikteydi. Natürel bu bakış açısı Trump’ın kazanmasına yol açan politik ortamın bütün etkenlerini hiçe sayıyor. Bu kadar kutuplaşmış toplumda böylesi bir siyasi zelzelesi yalnızca İsrail’e bağlamak mantıklı olmaz. Tekrar de bu bilgilere nazaran 2016 ABD seçimlerinde Rusya’dan ziyade İsrail izi vardı.

KAVGANIN ARKAPLANI

Netanyahu, böylesi bir müdahaleyi kendi hakkı olarak görüyordu. 2014’te Obama hükümetiyle İran nükleer anlaşması üzerinden zıt düşmüştü. İsrail’e nazaran nükleer araştırmaların durdurulması karşılığında İran’a uygulanan yaptırımların azaltılması, İran’ın nükleer harici askeri kabiliyetlerini geliştirmesine yol açıyor ve böylelikle İsrail’i tehdit altına alıyordu. İsrail gazetesi Jerusalem Post’a nazaran bu uyuşmazlık o kadar büyüdü ki Obama idaresi Netanyahu’nun kaybetmesi için 2015 İsrail seçimlerine müdahalede bulundu.

Ancak Obama’nın dayanağı geri tepti ve Netanyahu seçimden daha da güçlenerek çıktı. Gazeteci James Bamford, Netanyahu’nun kendisine “Filistin’de kalıcı barış” için baskı yapılması sonrası ABD’nin seçimlerine müdahale etmeye karar verdiğini yazdı. Yani ipler, 2015’ten sonra kopma noktasına gelmişti.

NETANYAHU VE YAHUDİ LOBİSİNİN YOL AYRIMI

Netanyahu’nun takviyesi sonrası koltuğa oturan Trump, Kudüs’ü başkent olarak tanıdı ve Obama’nın kaldırdığı İran yaptırımlarını geri getirdi. Lakin bugün İsrail için bütün gücünü kullanan Yahudi lobisi, hem Trump’ı hem Netanyahu’yu lanetlemekten geri durmayacaktı. 2020’de Trump’a karşı direkt Biden’ı desteklediler. Hatta Cumhuriyetçi partiden birtakım Museviler bile Biden’a dayanak açıkladı.

ABD’deki Trump aykırısı Museviler, Trump’ı ABD demokrasisine tehdit olarak gördükleri üzere Netanyahu’yu da İsrail demokrasisine tehdit olarak görüyorlardı. ABD’li demokratlar o devirde Suriye ve Ukrayna’yla meşguldü. Netanyahu’nun saldırgan hareketleri yüzünden bir de İran’la uğraşmak istemiyorlardı.

Bu ayrım, Netanyahu’nun getirmeye çalıştığı yargı ıslahatı sonrası tekrardan hareketlendi. Fakat bu sefer bir farklılık vardı. Trump periyodunda İranlı kumandan Kasım Süleymani’ye yapılan suikaste İsrail katkı sağlamamıştı. Bu nedenle Trump, kendisine 2016 seçimlerinde yardım etmesine karşın Netanyahu’yla ortası bozuldu. Hem seçim kampanyasına önemli bağışlarda bulunan Yahudi iş adamı Sheldon Adelson da artık hayatta değildi. Yani hasılı, Netanyahu Trump’ın takviyesini bile yitirmiş olabilir.

BIDEN NE YAPACAK?

Sonuç olarak ABD, Biden’ın bütün söylenmelerine karşın İsrail’e silah yardımı yapmaya devam ediyor. Olağan bu, Biden’ın altan alta koltuğunun 3 ayağı esasen kırık olan Netanyahu hükümetine son darbeyi vurmayacağı manasına gelmez. Biden ve onu destekleyen Yahudi lobisi, İsrail’in daha fazla yıpranmadığı ve Netanyahu’nun Batı’yı güç durumda bırakan katliamları sırtına alarak vazifesi bıraktığı bir finali dört gözle bekliyor. En azından facialarla dolu olaylar silsilesinin onlar ismine en düzgün sonucu bu olur.

Bir öbür soru da Netanyahu’nun yardımına muhtemel bir 2. Trump devrinin yetişip yetişmeyeceği. Ortalarındaki tüm soğukluğa karşın Netanyahu, Kasım ayında Biden’a göre Trump’ın kazanmasını tercih edecektir. Doğal o vakte kadar görev başında kalabilirse!