ERZURUM, Atatürk Üniversitesi Zelzele Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Çağlar Özer, 120 yılda 4’ten büyük 400 sarsıntının kaydedildiği Kahramanmaraş ve etrafında son bir yılda 50 binden fazla sarsıntı meydana geldiğini söyledi.

Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların yıl dönümü nedeniyle Atatürk Üniversitesi Kriz İdare Merkezi Koordinatörlüğü tarafından ‘6 Şubat Sarsıntılarında Atatürk Üniversitesi’ bahisli çalıştay düzenlendi. Kriz İdare Merkezi Koordinatörü Prof. Dr. Ayhan Doğan’ın başkanlık ettiği çalıştayda yaptıkları çalışmaları anlatan Atatürk Üniversitesi Sarsıntı Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Çağlar Özer, 6 Şubat’ta meydana gelen sarsıntıların 1939’daki 7.9 büyüklüğündeki Erzincan zelzelesinden sonra ikinci büyük zelzeleler olduğunu bildirdi.

‘BU HACİMDEKİ BİR ZELZELE ÇOK BEKLENEN BİR DURUM DEĞİL’

Bu çeşit zelzelelerin okyanus ortası sırtlarında farklı tektonik bölgelerde olabileceğini belirten Doç. Dr. Özer, “Kahramanmaraş Elbistan ve Pazarcık zelzeleleri kıta sahanlığında meydana gelebilecek en büyük sarsıntılar. Ülkemizde bugüne kadar olmuş en büyük sarsıntı 7,9 büyüklüğünde 1939 yılında Erzincan’da meydana gelen sarsıntıdan sonra ikinci büyük sarsıntı. Bu sarsıntıları dünyanın farklı yer kabuğundaki bölgelerinde bekleyebiliyoruz. Okyanus ortası sırtlarında dalma, batma zonları, farklı tektonik alanlarda olabilir. Kıta sahanlığı içerisinde bu büyüklükte, bu hacimdeki bir zelzele çok beklenen bir durum değil. Biz o segmentte sarsıntı bekliyorduk. Sismik boşluk diye tabir ettiğimiz alanlar var Doğu Anadolu Fay Zonu’nda. Kahramanmaraş sarsıntısının meydana geldiği alan da tekrar bu sismik boşluk üzerindeydi. Lakin o hacimde olacağını beklemiyorduk. Daha sonra meydana gelen 7.6 büyüklükte zelzele de aslında beklenen bir durum değil. Çoklukla büyük bir ana şokun akabinde büyüklüğü azalacak artçı bir şok bekleriz. Tam bilakis yeni bir farklı bir fay üzerinde 7,6 büyüklüğünde çok yıkıcı ikinci bir zelzele meydana geldi” dedi.

YER KABUĞUNDA KIRILMA MEYDANA GELDİ

AFAD’ın her yıl ülke genelinde 25 bin sarsıntısı rapor ettiğini belirten Doç. Dr. Özer, “Fakat Kahramanmaraş sarsıntılarından sonra son bir yılda yalnızca Kahramanmaraş etrafında 50 bin sarsıntı meydana geldi. Bilhassa bölgedeki son 120 yıllık zelzele aktivitesini izlediğimiz vakit Kahramanmaraş ve etrafında 4’ten büyük yalnızca 400 zelzele vardı. Son bir yılda maalesef 50 binden fazla zelzele meydana geldi. Bu da yaklaşık 400 kilometrelik yer kabuğunda bir kırılmayı oluşturdu Doğu Anadolu Fay Zonu’nda. İkinci sarsıntıda de yaklaşık 200 kilometrelik bir kırık meydana geldi. Artçı şokların bu hacimdeki bir sarsıntıdan sonra bir mühlet sürmesi beklenir. Şu an 1 yıl oldu artık şoklar hala bölgede devam ediyor. Bir müddet daha devam edecek” dedi.

KOLONDAN TENCERE ÇIKTI

“Yaptığımız incelemeler sırasında kolonların içerisinden tencere çıktığını gördük. Bölgede yapılan kusurlar çok fazla. Gerekli kurallara, yönetmeliklere hiç uyulmamış. Biz inşaatlarda kullanılan etriyelerin kancalı olmasını istiyoruz. İncelediğimiz binalarda bakıyoruz etriyelerde kanca yok, tarzına uygun yapılmamış. Beton kapasitesine bakıyoruz. Beton içerisinde büyük taşlar, kaya diyebileceğimiz taşlar mevcut. Yapı stokumuz eski. Bunların kentsel dönüşümle dönüştürülmesi için devletimiz kıymetli adımlar attı. Bu yalnızca devletle olacak değil. Vatandaşımızın da taşın altına elini koyması gerektiğini düşünüyorum.”

Atatürk Üniversitesi Araştırma Hastanesi Başhekim Yardımcısı Doç. Dr. Zülküf Kaya, hastane olarak yapılan sıhhat çalışmalarını ve doktorların vazife aldıkları bölgelerde edindikleri izlenimleri paylaştı. Kaya, sıhhat çalışanlarına acil durumda neler yapılmasıyla ilgili ağır bir eğitim verilmesi gerektiğini söyledi.