Faydalı böcek salım kutularından tarıma muhafaza kalkanı

ANKARA – Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesinde geliştirilen yararlı böcek salım kutularıyla, bitkilere ziyan veren böceklerin engellenmesi ve tarımda ilaçlamanın yan tesirlerinin önlenmesi amaçlanıyor.

Tarımda verimli üretimin önüne geçen en değerli sıkıntılardan bir tanesi bilinçsiz ilaçlamalar. Bu ilaçlamalar ziyanlı böcekleri bitkilerden uzak tutması için yapılmasına karşın vakit zaman istenmeyen sonuçlar ile karşılaşılabiliyor. Besin eserlerinin yanlışsız temizlenmemesi halinde ilaç partiküllerinin tüketicilerde sıhhat sorunları oluşturması olumsuz örneklerden yalnızca bir tanesi.

Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Muhafaza kısmının Biyolojik Gayret Laboratuvarında üretilen ‘Trichogramma Evanescens’ tipindeki böcekler, yararlı böcek salım kutularında ağaç kısımlarına asılıyor. Kutuların içerisinden çıkan böcekler, ziyanlı böceklerin içerisine bir yumurta koyuyor. O yumurta ile ziyanlı böcekler imha ediliyor. İmha edilen böceğin içindeki yumurtadan çıkan yararlı böcekler ise biyolojik çabayı devam ettiriyor. Bu sayede tarımdaki ilaçlamaya karşı alternatif oluşturulurken biyolojik gayrette daha az bütçe ile daha fazla tesir oluşturulabiliyor.

Bitki Muhafaza kısmında öğretim vazifelisi olan Prof. Dr. Cem Özkan, İhlas Haber Ajansı muhabirine yaptığı açıklamada, tarım eserlerini ve doğayı ziyanlı böceklerden korumak hedefiyle yararlı böcek üretimi çalışmalarını hızlandırdıklarını söz etti.

Tarım ilacına alternatif oluşturulmalı

Prof. Dr. Özkan, ziyanlı böceklere karşı kimyasal gayret ve tarım ilaçlarına alternatif oluşturduklarını belirterek, “Tarım ilaçları istenilen bir uygulama mı? Hayır. Yüzde 1’i amaca gidiyor geri kalanı toprağa ve suya karışıyor. Birde eserlerin üzerinde kalıntı kaldığı için bunu yiyen insanlarda sıhhat sıkıntıları çıkıyor. Bu eserler ihraç edildiğinde geri dönüyor. Münasebetiyle tarım ilacına alternatif formüllerde çalışmamız gerekiyor” tabirlerini kullandı.

Akıllı böcek ve akıllı çiftçi dönemi

“Bu böceklerin kitle üretim teknolojisi sır”

Türkiye’nin biyolojik çaba açısından dünyanın en güçlü ülkelerinden bir tanesi olduğuna işaret eden Özkan, “Türkiye’nin biyolojik çeşitliliği Avrupa kıtasından çok daha fazla. Bu biyoloji çeşitliliğimiz katma kıymetli eserlere nasıl dönüştüreceğimiz konusunda istenilen durumda değiliz. 40 yıldır bu yararlı böceklerle çalışıyoruz. Bu böceklerin kitle üretim teknolojisi sır” dedi.

Gençler tarım ilacı yerine yararlı böcek üretiyor

Tarım ilaçlarına alternatif olabilmesi için kelam konusu yararlı böceklerin en ekonomik ve tesirli üretim tekniklerinin geliştirilmesi gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Özkan, “40 yılda biz bunları geliştirdik. Teknokentte genç ziraat mühendislerimiz var. Onlar ödül aldı ve Ankara Üniversitesindeki genç girişimcilerimiz ile birlikte çalışıyorlar. Tarım ilacı yerine bu yararlı böcekleri üretiyorlar” kaydetti.

“Bu karta 5 bin tane yararlı böceği sığdırıyorsunuz”

Faydalı böcek salım kutularının özelliklerini anlatan Özkan, şunları kaydetti:

“Bunun içinde yararlı böcek var. Biz bu böceklere ‘akıllı böcek’ diyoruz. Bunun içerisinde 5 bin tane yararlı böcek var. Bu karta 5 bin tane yararlı böceği sığdırıyorsunuz. Biz bunları ürettikten sonra üreticilere çabucak veriyoruz. Üreticilerimiz birçok eserde asıyor bitkilerine. Buradan çıkan yararlı böcek zararlıyı arıyor ve buluyor casus üzere. Bulduktan sonra içerisine bir yumurta koyuyor. O yumurta ile onu imha ediyor. İçinden tekrar bir yararlı böcek çıkıyor. Bu biyolojik müdahale sürdürülebilir tek çaba formülü ve Türkiye’nin fevkalade bir talihi var. Bu yararlı böceklerin ana vatanı Türkiye.”

“Yabancılar bu böcekleri kendi çiftçilerine veriyor”

Yurtdışından Türkiye’ye kelam konusu biyolojik çabayı takip etmek için çok sayıda araştırmacının geldiğini söyleyen Özkan, “Yabancılar geliyor müsaadesiz bu yararlı böcekleri götürüyorlar kendi çiftçilere veriyorlar. Bize de tarım ilaçlarını satıyorlar. Münasebetiyle her yıl 600 milyon dolarlık tarım ilacı alıyoruz. Bunu ağır ve bilinçsiz kullandığımız vakit biz ekonomik olarak istenilen seviyede bir tarım yapamıyoruz. Bu akıllı böcekler şu anda çiftçiyle buluştu. Elmada, bağda, narda, cevizde, meyve ve sebzelerde çok faal olarak kullanılıyor” açıklamasında bulundu.

“İhracatçı, çiftçi ve ülke kazanıyor”

İki bin dekarlık üretim alanında 50’nin üzerinde çiftçinin kelam konusu uygulamaları yaptığını aktaran Özkan, “Ar-Ge çalışmalarımız oturdu, üretimimizde bir problemimiz yok. Alandaki çalışmalarımız ve üreticilerimiz çok şad. Verimlilik kaybı yaşamıyorlar ve sağlıklı eserlere ulaşıyorlar. Bizim ürettiğimiz eserler yurt dışına gittiği vakit geri dönmüyor. Hasebiyle burada ihracatçı, çiftçi ve ülke kazanıyor” sözünü kullandı.

Faydalı böcekleri kibrit kutusu kadar bir kısma kitle üretim teknolojisiyle sığdırdıklarını lisana getiren Özkan, “Bununla ilgili bir yayın bulamazsınız. Her ülke bunun sırrını elinde fiyat. 40 yıldır tıpkı mevzu üzerinde çalışarak 16 tane şirket kurduk gençlerimizle. Şirketler sır olan bu çalışmaları ortaya geliştirdiler ve şuan da yabancı ülkelerle rekabet edebilecek üretim teknolojisi elimizde” dedi.

Genç ziraat mühendislerinin Türkiye’nin tarımda kalkınmasını ve sürdürülebilirliği devam ettirmesi için ağır uğraş sarf ettiğine dikkati çeken Özkan, şöyle konuştu:

“Bizim gençlerimiz ‘Biz bu yararlı böcekleri yurt dışındaki çiftçilere satacağız’ diyor. Devletimizin katkı sağlaması durumunda biz hem besin güvenliğimizi sağlarız hem tarımda marka eserler üretiriz hem de bu yararlı böcekleri yurt dışına satabiliriz. Birçok ziraat mühendisimize de iş imkanı sağlamış oluruz. Kitle üretim teknolojisiyle eseri bu hale getirdik ve kit haline getirdik. Üretici yalnızca bunu alıyor ve alanına asıyor. Buradan çıkan yararlı böcekler zararlıları imha ediyor.”