6 Şubat Depremi‘nden sonra saha taramasında yer alan Adıyaman Üniversitesi Uzaktan Algılama Coğrafik Bilgi Sistemleri Merkez Müdürü Doç. Dr. Senem Tekin, kimi bilim adamlarının tersine, Adıyaman‘da 7 ve üzerinde bir zelzele beklemediklerinin altını çizdi.

İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) kapsamında 2021 yılında çalışma yapan Adıyaman Üniversitesi Öğretim Üyesi Jeoloji Mühendisi Uzaktan Algılama Coğrafik Bilgi Sistemleri Merkez Müdürü Doç. Dr. Senem Tekin, 6 Şubat Sarsıntısı sonrasında oluşan yeni faylar ve zelzele ihtimalleri ile ilgili kıymetli açıklamalarda bulundu.

Yer hareketleri üzerinde kıymetli çalışmalar yapan Doç. Dr. Senem Tekin, birtakım bilim adamlarının Doğu Anadolu Fay Çizgisi’ndeki bir kısım gücün Bitli-Zagros Fay Segmenti’ne yük bindirdiği ve sarsıntısı öne çektiği istikametindeki açıklamalarının tersine, bu gücün Malatya Fayı’ndaki Akçadağ, Arguvan ve Kemaliye Segmenti’ne bindirdiğini savundu.

Tekin, 6 Şubat sarsıntılarının şiddet dağılımının yüksekliği, 2021’de hazırlanan raporda öngörülerin 6 Şubat’ta gerçekleşmesi, Malatya Fay Zonu ve Adıyaman‘da 7 ve üzerindeki sarsıntı beklentisiyle ilgili açıklamalarda bulundu.

“6 Şubat sarsıntısı 10 şiddetine çıktı”

Senem Tekin, 6 Şubat sarsıntılarının şiddetlerinin yüksekliğine işaret ederek, “6 Şubat zelzelelerinin şiddet dağılımına baktığımızda, 7,7 büyüklüğünde gerçekleşen sarsıntı Adıyaman genelinde Richter ölçeğine nazaran 10 ölçeğine kadar şiddet dağılımına kadar çıkıyor. 7,6 büyüklüğündeki zelzelede de 9 şiddetine kadar çıkıyor. Bu kadar bekliyor muyduk. Hayır bu kadar beklemiyorduk. Natürel ki de bu kadar yıkım olması olağan değil, bunun farklı etkenleri de var” dedi.

“2021 yılındaki İRAP raporunda 6,5 büyüklüğündeki sarsıntıda bin 500 binanın yıkılacağını öngördük”

Doç. Dr. Tekin, Vilayet Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) kapsamında 2021 yılında yapılan çalışmaların raporlarına yansıyan öngörülerin yaşandığını vurgulayarak, “İRAP kapsamında biz bilhassa Pazarcık-Çelikhan ortasında 6,5 büyüklüğünde bir zelzele meydana gelirse bunun sonucunda Adıyaman genelinde tehlike haritalarımızı oluşturmuştuk. Onun dışında da bina risk envanterlerini çıkartmak ismine bu tahlilleri gerçekleştirdik. 6,5 ve üzerinde bir zelzele meydana gelirse Adıyaman merkezde bin 500 binanın ya yıkılacağını ya da ağır hasarlı olabileceğini belirlemiştik. Maalesef 6 Şubat sarsıntılarında öngördüğümüz sonuçların hepsini yaşadık” tabirlerini kullandı.

“Serinyol Segmenti birinci sefer haritalandı”

6 Şubat sarsıntılarının akabinde yeni fayların ortaya çıktığına işaret eden Tekin, “6 Şubat sarsıntısı sonrasında yüzey kırıklarına baktığımız vakit Maden Tetkik ve Arama (MTA) tarafından, Doğu Anadolu Fay Zonu’na baktığımız vakit Serinyol Segmenti birinci kere haritalandı. Faal fay çizgilerini arazi gözlemleriyle, hava fotoğraflarıyla haritalıyoruz. Fakat her gelişen sarsıntı çalışmalarında Paleosismoloji projelerinde canlı fay çizgileri çalışılan bölgelerde güncelleniyor. Şu anda canlı fay haritası 2013 yılında basılmış haliyle değil daha fazla fay sınırı ülke genelinde çizilmiş durumda ve güncellenmeye devam ediyor” halinde konuştu.

“Adıyaman’da 7 ve üzerinde zelzele beklemiyoruz”

Geçtiğimiz günlerde Bitlis-Zağros Segmenti nedeniyle Adıyaman’da 7 ve üzeri zelzele olma ihtimallerinin yüksek olduğu belirten Prof. Dr. Naci Görür’ün açıklamalarından farklı bir açıklamada bulunan Doç. Dr. Senem Tekin, “Ülkemizin 534 adet 6 ve üzerinde zelzele üretme potansiyeli olan fay çizgimiz var. Afetlere karşı katiyen hazırlıklı olmamız bunlarla ilgili planlamalar yapmamız, yanlışsız yerleşimlere gitmemiz gerekiyor. Adıyaman merkezinden geçen bir fay sınırımız yok. Ama kuzey kısımlarından geçen çok sayıda fay sınırı var. Doğal bunların da tek tek baktığımızda 6 büyüklüğünde sarsıntı üretme potansiyelleri var. Tekrarlanma dönemini dolduran faylarımız var. Tekrar aletsel ve geçmiş kayıtlarımıza baktığımız vakit bu bölgede 500 yılda hatta 600 yıla yakın dönemlerde bu bölgede bu derece yıkıcı zelzelelerin olduğunu biliyoruz. Münasebetiyle 7 ve üzeri bir zelzelenin Adıyaman merkezine yakın bir alanda yaşanacağını ön görmüyoruz. 6 Şubat Depremi’nin gücünün Malatya tarafına kaymış üzere olduğu gözüküyor. Meyyit Deniz’in güney kesitlerine kaymış üzere. Artık hangi bölgede olacağını bilmiyoruz ama olma durumu olağan ki de vardır. Bu bölgede 5,5-6 dolaylarında zelzeleler yaşayabiliriz. Zelzeleyle yaşamaya alışmamız gerekiyor.

Bizim çalışmalarımıza nazaran, Malatya tarafına daha yük veriyoruz. Son 1,5 aydan beri Malatya’da 5,5 civarında sarsıntılar yaşıyoruz. Akçadağ, Arguvan ve Kemaliye segmentlerinden oluşan bir fay burası. Akçadağ Segmenti Adıyaman merkeze daha yakın olduğu için bu bölgedeki gelişebilecek farklı zelzele büyüklüklerine, senaryolara nazaran tehlike haritalarımızı oluşturuyoruz” tabirleriyle görüşlerini savundu. – ADIYAMAN