Asgari Fiyat Tespit Komitesi, birinci toplantısını 11 Aralık’ta yapacak. Ankara Personel Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi üyeleri görüşmeler öncesinde bugün Çankaya Olgunlar Caddesi üzerindeki Madenci Anıtı önünde açıklama yaptı.

Ankara Personel Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi’nden Kansu Yıldırım, “Patronların 10’a 5 çoğunlukta olduğu, emekçi kısmı ismine yalnızca en çok üyeye sahip konfederasyonun masaya oturduğu, çoğunlukla hükümet tarafından alınan bir siyasi kararın usulen görüşüldüğü Minimum Fiyat Tespit Kurulu, çalışanları ve işçi halkımızı temsil etmemektedir. Minimum fiyat görüşmeleri en büyük toplu pazarlık süreci haline dönüşürken personel sınıfının bütün hak arama yolları tıkalıdır” dedi. Belediye emekçisi Kamil Sağlam ise, “Bizler açlıkla sınanırken, yoksulluğa razı durumuna geldik. Yoksulluğa razıyız lakin sabrımızı sınamayın. Yoksulluk hududunun altında çalışmayı reddediyoruz” diye konuştu.

Kansu Yıldırım, şunları söyledi:

“ÖZEL KESİMİN YÜZDE 70’İ MİNİMUM FİYATLA ÇALIŞIYOR”

“İşçilerin yarısından fazlasının fiyatını direkt, geri kalanlarını da dolaylı olarak etkileyen taban fiyatın tespiti için toplanacak kurul görüşmeleri 11 Aralık’ta başlayacak. İşçiler için kara kışın kapıda olduğu, ekonomik krizin faturasının Türkiye personel sınıfına kesilmek istendiği, emeğin anayasal haklarının taarruz altında olduğu bu devirde, minimum fiyatın tespiti, emek ve sermaye ortasındaki güç istikrarının en büyük arenasıdır.

Bir personelin ailesiyle birlikte minimum hayat masraflarına karşılık gelen taban fiyat, olağan şartlarda işverenlerin ucuza personel çalıştırmalarının önüne geçmek için yapılan yasal düzenleme iken, bugün Türkiye’de milyonlarca personelin ‘ortalama ücreti’ haline getirilmiştir. Türkiye emekçi sınıfının yarısından fazlası taban fiyat dolaylarında ya da daha altında fiyatlarla çalışmaya mahkum edilmektedir. Merkez Bankası’nın ve sendikaların yürüttükleri çalışmalar da bu gerçeği ortaya koymaktadır. Çalışanların ezici çoğunluğunu oluşturan özel kesim çalışanlarının yaklaşık yüzde 70’i minimum fiyatla ve yüzde 20’si de buna yakın fiyatlarla ömrünü sürdürebilmektedir. Tarım, dokuma, giysi, deri, mobilya imalatı, besin, inşaat ve turizm dallarındaki emekçilerin kıymetli bir kısmı minimum fiyata dahi erişememektedir.

“ÖNEMLİ OLAN FİİLİ FİYATLAR VE GELİR DÜZEYİDİR”

Tek başına en büyük toplu kontrat olan minimum fiyat ya da başka fiyatlarda meydana gelen oransal ve gösterge niteliğindeki artışların da bir ehemmiyeti yoktur. Temel tartışma minimum fiyatın ne kadar artacağı değildir. Değerli olan fiili fiyatlar ve gelir seviyesidir. Bugün, tüm emek gelirleri resmi enflasyona hapsedilmiştir. Neoliberal siyasetler sonucunda sendikacılık ve toplu pazarlığın tesiri azaltılmış, fiyat eşitsizliği ve fakir çalışan sayısı artmış, minimum fiyat resmi enflasyonun üzerinde artmasına karşın sınıflar ortası gelir bölüşümü giderek bozulmuş ve Türkiye personel sınıfı fakirleşmiştir.

İktidarın ‘tek yol ihracat’ diye tanım ettiği, teminatsız ve çok çalışmanın yaygınlaşmasına, ucuz emek ordusunun büyümesine bağlı iktisat siyasetleri nedeniyle, minimum fiyat tartışmalarında açlık hududu referans alınır hale gelmiştir. Minimum fiyatın yılda bir defa belirleneceği şimdi Taban Fiyat Tespit Kurulu toplanmadan ilan edilmiştir.

“ÜCRET, BİR PERSONEL SIHHATİ MESELESİDİR”

Asgari fiyatı belirleyen bürokratlar, işveren temsilcileri, sermayenin ve siyasi iktidarın güdümündeki sendikalar için fiyatlar mali karşılıktan ibaret görülebilir. Ne var ki, emekçiler ve işçiler için fiyat; toplumsal, ekonomik, siyasal ve sıhhat boyutlarından oluşan bir personel sıhhati sorunudur. Emekçinin sıhhati ve güvenliği, mesai saatleri içinde birtakım tedbirlerden ve kurallardan oluşan teknik bir konu olmadığı üzere, fiyatlar de besin, barınma, eğitim, sıhhat üzere her şeyi ilgilendirir. Fiyatın insanca yaşanacak bir düzeyin altında belirlenmesi; çalışanların ve ailelerin kâfi ve istikrarlı beslenememesi, sıhhatsiz şartlarda barınmak zorunda kalması, nitelikli sıhhat ve eğitim hizmetlerine fiyatsız erişememesi personel sıhhati sıkıntısıdır. Açlık hududunda yaşayan personellerin ne sağlıklı olması ne de insanca yaşayabilmesi beklenebilir.

“KOMİSYON, PERSONELLERİ VE İŞÇİ HALKIMIZI TEMSİL ETMİYOR”

Türkiye personel sınıfı, yemediği bu yemeğin hesabını ödemeyecek. İşverenlerin 10’a 5 çoğunlukta olduğu, personel kısmı ismine yalnızca en çok üyeye sahip konfederasyonun masaya oturduğu, çoğunlukla hükümet tarafından alınan bir siyasi kararın usulen görüşüldüğü Taban Fiyat Tespit Komitesi, emekçileri ve işçi halkımızı temsil etmemektedir. Minimum fiyat görüşmeleri en büyük toplu pazarlık süreci haline dönüşürken emekçi sınıfının bütün hak arama yolları tıkalıdır. Taban fiyat üzerinde uzlaşı olmaması durumunda başta grev olmak üzere emekçilerin temel hak arama teknikleri kullanılamaz haldedir.

Asgari Fiyat Tespit Komitesi toplantılarında yıllardır olduğu üzere bu yıl da tiyatro izleyeceğimiz katidir. Kelamda emekçi kısmını temsilen katılanlar hiçbir kararı olmayan itirazlarda bulunacak; milyonlarca personelin hayatını kaybetmek kıymetine nasıl çalıştığı; çalışanların ve ailelerinin aldıkları fiyatla yanlışsız düzgün beslenemediği; milyonlarca çalışanın bu fiyatlarla borcu borçla kapatarak hayatta kalma gayreti verdiği konuşulmayacaktır. Yoksulluk ve borç batağında çıkışsızlık nedeniyle canına kıyan emekçiler anılmayacaktır.

“SENDİKALAR GERÇEK BİR GAYRET PROGRAMI VE PRATİĞİ ORTAYA KOYMALI”

Asgari fiyat masa başı bir talep olmaktan çıkarılmalı ve toplumsal bir talep haline getirilmelidir. İş cinayetlerinin, meslek hastalıklarının, düşük fiyatların, örgütsüzlüğün gölgesinde soyup soğana çevrilen Türkiye personel sınıfının yeni periyotta de çaba iradesi ortadadır, talepleri açıktır: Çalışanların örgütlenme iradesinin, sendikal hak ve özgürlüklerinin üzerindeki yasal ve fiili baskılar kaldırılmalıdır. Emek gelirlerindeki artış özgür pazarlık ortamında ve ulusal gelir artışından hisse alarak belirlenmelidir. Baskılanmış ve yönlendirilmiş resmi enflasyona nazaran hesaplamaya son verilmelidir. Fiyatların tabana yanlışsız baskılanmaması için emekli aylıkları da dahil olmak üzere tüm fiyat seviyelerinin taban fiyat seviyesinde artışı sağlanmalıdır. Taban fiyat belirlenirken TÜİK’in makyajlı ve şeffaf olmayan enflasyon bilgileri değil, emekçilerin kiralarda, sokakta, markette, pazarda karşılaştığı gerçek enflasyon dikkate alınmalıdır. Taban Fiyat Tespit Kurulunun anti-demokratik yapısı değiştirilmeli, uyuşmazlık durumunda grev başta olmak üzere sendikal hak arama yolları açık tutulmalıdır. Sendikalar ve Konfederasyonlar taban fiyat görüşmelerini vazife savma süreçleri olarak görmekten vazgeçmeli; gerçek bir uğraş programı ve pratiği ortaya koymalıdır.

Türkiye’de emeği ucuzlatmaya dayalı yıllardır uygulanan ekonomik modelin kaybedeni personel sınıfıdır. Artık ‘yeni’ olduğu söylenen fakat tekrar sermayenin personel sınıfını amaç aldığı kelamda rasyonel modelin de maksadında emekçilerin temel hak ve özgürlükleri, ömür şartları vardır. “Türkiye Yüzyılında” emekçi sınıfı acı reçeteyi yutmayacak, delik kalmayan kemerini daha fazla sıkmayacaktır. Tüm işçileri, sağlıklı ve inançlı işyerleri, insan onuruna yakışan fiyatlar, emeği hakkında kelam söyleme iradesi göstermek için birlikte gayret etmeye çağırıyoruz.”