Aydın‘ın birinci yerleşim yeri, gün yüzüne çıkmayı bekliyor

Gün yüzüne çıkmayı bekleyen Deştepe Höyüğü, binaların ortasından göz kırpıyor

AYDIN – Geçmişinde birçok medeniyete mesken sahipliği yapan Aydın‘ın birinci yerleşim yerlerinden olduğu düşünülen Deştepe Höyüğü, gün yüzüne çıkmayı beklerken adeta etrafında yükselen binaların ortasında göz kırpıyor.

Doğal hoşlukları ve ören yerleri ile dikkatleri üzerine çeken Aydın‘ın sokaklarında da adeta tarih fışkırıyor. Merkez ilçe Efeler‘in Kemer Mahallesi’nde bulunan ve birçok Aydınlının dahi bilmediği Deştepe Höyüğü ise binaların ortasından adeta göz kırpıyor. Milattan Evvel 5 ila 7 bin yılları ortasında Aydın‘ın birinci yerleşim yerlerinden olduğu düşünülen Deştepe Höyüğü, günümüzde etrafında yükselen binaların ortasında kalmış durumda. Höyüğün, Çine’de bulunan Tepecik Höyüğü üzere Kalkolitik periyoda kadar uzandığı da düşünülürken, tarih sevdalısı vatandaşlar da bölgenin sahip çıkılarak yüzey araştırmaları yapılmasını istiyor.

Efeler‘in birinci yerleşim yeri olarak bilinen Tralleis Antik Kenti’nden de daha eski bir tarihe sahip olduğu düşünülen Höyüğün, panoramik imgesi de hoş bir görünüm sunuyor.

Günümüzde höyüğün korunaksız ve bakımsız durumda olduğu tabir eden Aydın Eski Yapıtları Sevenler Derneği Lideri Mehmet Özçakır; “İçinde bulunduğumuz yer Aydın’ın Efeler ilçesine bağlı Kemer Mahallesi’nde yer alan Deştepe Höyüğü ve Aydın ilinin en eski yerleşimlerinden birisidir. Höyüğün Kalkolitik Çağa yani bakır çağına kadar uzandığı da söylenmektedir. Milattan Evvel 5 bin ila 7 bin yılları ortasında Aydın’da birinci yerleşim yerinin bulunduğu bu zirve, Anadolu’da var olan bir çok höyüğün gibisi. Aydın’ın birinci ataları bu Deştepe Höyüğü’ne yerleşmişler. M.Ö.’den 2 binli yıllarda Tralleis’e yanlışsız birinci toplu yerleşimin başladığını biliyoruz. Bugün mahalle ortasında kalmış, çok fazla da korunaklı olmayan Deştepe Höyüğü üzerinde gezildiğinde ise çok hoş görüntüsü ve panoramik imgesi ile Aydın’da nitekim hoş bir mesire alanı, hoş bir ziyaret edilebilecek ören yeri olarak onarımı ve bakımının yapılması düşünülebilir. Üzerinde yüzeysel araştırmaların yapılmadığını ve hiç bir vakit önemli arkeolojik yüzey hafriyatlarının yapılmadığını bildiğimiz bu zirvenin, Aydın’a kazandırılması için bu harabe durumundan kurtarılarak Aydın’ın gezilebilecek, görülebilecek yerler olarak listesinde yer almasını bekliyoruz. Yıllarca burada insanların yaşadığı bilinen bu zirve, şuan maalesef bakımsız ve korunaksız durumda. Etrafına da çok yerleşimler açıldığı için fiziki ve meteorolojik ziyanlara da açık bir yer. Yani bir onarım ile burasının hafriyatlar yapılarak etrafının muhafaza altına alınmasını ve bakımının yapılmasını ilgililerden bekliyoruz” dedi.

“Gizli tarih şüphesiz bir gün açığa çıkacak”

Deştepe Höyüğü’nün, Çine’de bulunan ve elde edilen buluntular ile tarihe ışık tutan Tepecik Höyüğü’nün bir gibisi olma ihtimali olduğunu tabir eden Özçakır; “Aydın’da irili ufaklı bir çok höyük bulunuyor. Örneğin, Çine’de Tepecik Höyüğü olarak bilinen ve önemli araştırmalar yapılıp hafriyat programı içerisinde yer alan höyükleri biliyoruz. Fakat hiç el atılmamış yüzey araştırması ile ortaya çıkarılacak birçok höyüğün olduğunu da biliyoruz. Bunların en şanslısı Çine’deki Tepecik Höyüğü. Önemli hafriyat ve buluntularla Kalkolitik periyoda kadar inen yapıtların Aydın Arkeoloji Müzesi’nde de sergilendiğini görebiliriz. Bu tarafıyla Aydın çok şanslı tarihinin içinde kadim medeniyetlere konut sahipliği yapmış bu kentimizin bilinmeyen kalmış bu yöresinin elbette bir gün açığa çıkarılması için ilgililerin de harekete geçeceğine inanıyorum” dedi.