Batı Trakya‘da, İskeçe Türk Birliği’nin (İTB) 1983 yılından bu yana sürdürdüğü hak arama gayretini anlatan belgeselin gösterimi, İTB salonunda gerçekleştirildi.

“Kırk Yıllık Hak Arama Mücadelesi” ismini taşıyan belgeselde, İTB’nin kurulduğu 1983 yılından itibaren karşılaştığı meseleler anlatıldı.

Türkiye ile Yunanistan ortasında imzalanan Lozan Antlaşmasıyla, Batı Trakya Tiplerine azınlık statüsü verildiği ve haklarının garanti altına alındığı belirtilen belgeselde, İTB’nin, antlaşmanın imzalanmasının dördüncü yılında kurulduğu aktarıldı.

İTB’nin, 1927’den 1983 yılına kadar sahip olduğu hukuksal kişilik ile yasal bir dernek olarak faaliyet gösterdiği hatırlatılan belgeselde, bu tarihten sonra Yunanistan’ın “Batı Trakya’da Türk Yoktur” gerekçesiyle, isminde Türk sözü bulunan İskeçe Türk Birliği’nin yanı sıra Gümülcine Türk Gençler Birliği (GTGB) ve Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği’ni (BTTÖB) kapatma süreçlerinin başladığı vurgulandı.

Belgeselde, “Batı Trakya Türklerinin birinci sivil toplum kuruluşu olan İskeçe Türk Birliği’nin dernek binası girişindeki Türkçe ve Yunanca tabelası, 7 Aralık 1983 tarihinde polisler tarafından yerinden söküldü. Dernek tabelasının uzun yıllar İskeçe valiliği bodrumunda tutulduğu İskeçeli büyüklerimiz tarafından bizlere anlatılmıştır. Tıpkı vakitte sembolik bir hareket olan derneğimizin tabelasının yerinden sökülmesinden kısa bir mühlet sonra periyodun İskeçe Valisi Fanis Donas tarafından İskeçe Türk Birliği’nin kapatılması talebiyle dava açılmıştır” tabirleri kullanıldı.

Yunanistan’ın, bu derneklerin, ülkenin kamu güvenliğine tehdit oluşturduğu ve yabancı bir ülkenin menfaatlerine hizmet ettiği üzere tezleri öne sürdüğü kaydedilen belgeselde, şunlar kaydedildi:

“Kapatma kararları, Batı Trakya Türk Toplumu ile vatandaşı olduğumuz Yunanistan devleti ortasında bugüne kadar tamir edilemeyecek yaralar açmış, Batı Trakya Türklerinin azınlık tarihinde en büyük toplumsal reaksiyon ve direnişi olan 29 Ocaklara sebebiyet vermiştir. Bu haksız, adaletsiz, baskıcı ve ayrımcı karara karşı, İskeçe Türk Birliği’nin verdiği uğraş 40 yıldır devam etmektedir. Hak Arama Çabasının başlamasına vesile olan İskeçe Türk Birliği tabelasının polislerce yerinden sökülmesinin üzerinden tam 40 yıl geçmiştir.”

İTB’nin, Yunanistan iç hukukunda 22 yıl süren hukuk çabasına giriştiği aktarılan belgeselde, 2005’te Yargıtay’ın İTB’nin kapatılması kararını onayladığı belirtildi.

Batı Trakyalı Türklerin, Yargıtay’ın kararının akabinde davayı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine ( Aihm ) taşıdıklarının vurgulandığı belgeselde, “Mart 2008’de Aihm, İTB hakkında kararını açıkladı. AİHM derneğimizin kapatılma kararının yanlış olduğunu belirterek Yunanistan’ı bu kararından dolayı mahkum etti. Çabucak bunun ardından İTB olarak derneğimizin yasal statüsünün ve hukukî kişiliğinin iade edilmesi için Yunanistan iç hukukuna başvurduk.” sözleri kullanıldı.

Yunanistan’ın, 15 yıldır AİHM’in İskeçe Türk Birliği lehine verdiği kararı uygulamadığının altı çizilen belgeselde, bu sorunun Türkiye ile Yunanistan yetkilileri ortasında yapılan ve bazen kamuoyuna yansıyan görüşmelere de bahis olduğu aktarıldı.

Belgeselde, azınlık derneklerinin yöneticilerinin ise toplumsal medya ve basında sık sık maksat gösterildiği belirtildi.

Yaklaşık 30 dakika süren gösterimin akabinde bir konuşma yapan Türkiye’nin Gümülcine Başkonsolosu Aykut Ünal, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın selamını ileterek, “Yunanistan’da konuk değil mukim olan Batı Trakya Türk azınlığının birinci sivil toplum kuruluşu olma özelliğine sahip bu birliğin duvarları çok esaslı bir tarihi yansıtıyor” dedi.

İTB’nin hak arama çabasının takdire şayan olduğunu vurgulayan Ünal, bu gayrette Batı Trakya Türklerinin yanında olduklarını söyledi.

Ünal, şöyle devam etti:

“Ben burada bu kalabalığa baktığımda, Batı Trakya’da soydaşlarımıza baktığımda Türk görüyorum. Öte yandan tehdit görmüyorum. Objektif kriterlerle bakıldığında aslında kararın münasebeti geçersiz”.

Türkiye’nin, Batı Trakya Türklerinin külfetlerinin takibinde olduğunu kaydeden Ünal, AİHM’nin, derneğin haklı bulduğu kararlarının da takipçisi olmayı sürdürdüklerini lisana getirdi.

Türk toplumunun kültürünü, kimliğini ve pahalarını yaşatma, geliştirme ve gelecek kuşaklara aktarmaya yönelik faaliyetlerin değerine işaret eden Ünal, gelecek kuşaklara tarihlerini, haklarını ve hukuklarını öğretmenin yanı sıra azınlık şuurunu yerleştirmek ve uğraş şuurunu de aşılamanın kıymetinin altını çizdi.

Etkinliğe, Başkonsolos Aykut Ünal’ın yanı sıra, İskeçe Müftüsü Mustafa Trampa, soydaş milletvekilleri Hüseyin Zeybek ve Burhan Baran, İTB Lideri Ozan Ahmetoğlu ve çok sayıda soydaş katıldı.