Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, sarsıntı bölgesindeki konutlara ait, “440 bin hak sahipliği var. 46 binini bugün prestijiyle teslim etmiş durumdayız. Yani bir yıl üzere bir mühlet geçti, 46 bin konut teslim edildi.” dedi.

Yılmaz, Habertürk canlı yayınında gündeme ait değerlendirmelerde bulundu, soruları yanıtladı.

Özellikle endüstrideki bölüm temsilcilerinin orta eleman konusunda arayış içerisinde olduğunu belirte Yılmaz, bunu aşma noktasında kapsamlı bir çalışma yürütüldüğünü söz etti.

Eleman arayışını ortadan kaldırmak ismine eğitim sisteminin kazandırdığı hünerler ile iş gücü piyasasının talep ettiği maharetleri örtüştürmek ismine mesleksel eğitim çalışmalarına yük verildiğine dikkati çeken Yılmaz, bu kapsamda ilgili kurumlarla koordineli çalışmaların devam ettiğini söyledi.

Yılmaz, bayanların iş gücüne iştiraki konusunda Türkiye’nin kıymetli bir potansiyele sahip olduğuna işaret ederek, “İş gücü açığımızın kıymetli bir kısmının, bayanların bilhassa eğitim alarak, mesleksel eğitim alarak, teşebbüsçü olarak iş gücü piyasasına girmeleri bu sıkıntımızı hafifletecektir. Değerli bir katkısı olacaktır. Bu mevzuda da zati önemli bir ilerleme sağlıyoruz. Önümüzdeki devir ben bunun hızlanarak artacağını düşünüyorum.” diye konuştu.

Yeni çalışma modellerinin sisteme dahil edilmesi gerektiğini belirten Yılmaz, “Özellikle bayanlar için, gençler için yeni çalışma biçimlerini daha fazla yaygınlaştırmamız lazım.” tabirini kullandı.

“Pandemi sonrası tüm dünyada gelir dağılımında bozulma oldu”

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, büyümenin tabana yayılması ve büyümeden tüm vatandaşların hissesini alabilmesi için nasıl bir durumun öngörüldüğüne ait soru üzerine, şunları kaydetti:

“Bu büyümenin nimetlerini topluma yaymanız lazım ki nitekim kalkınmış bir ülke haline gelmeniz mümkün olsun. Münasebetiyle büyüme gerekli lakin kâfi değil. Buna muhakkak katılıyorum. Büyümemiz düzgün ancak bir taraftan da şunu yaşadık. Pandemi ve pandemi sonrası süreçle birlikte maalesef tüm dünyada gelir dağılımında bir bozulma oldu. Birinci kere Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Göstergeleri’nde dünya geriye gitti. Bırakın amaçlara yanlışsız ilerlemeyi geriye gitmeye başladı. Hasebiyle bu bahisler çok kıymetli. 2023’te izafî bir düzelme sağladığımızı söyleyebilirim.”

Yılmaz, iktisattaki büyümenin yansıması olarak 2023’te istihdam oranlarında iyileşmelerin kaydedildiğine dikkati çekti. Yılmaz, “2022’de emeğin ulusal gelirdeki hissesi 23,6’ymış, 2023’te 29,1’e yükselmiş. Yani 2023’te rölatif olarak 5,5 puan civarında emeğin hissesinde bir artış var. Bu da sahiden çok olumlu bir gelişme. Bunun gelir dağılımına yansımasını şimdi istatistiki olarak görmüş değiliz. Bunlar bir yıl sonradan hesaplanan sayılar.” diye konuştu.

Deprem bölgesine ait çalışmalar

Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023’te meydana gelen zelzelelere ait çalışmalarda ne kademeye gelindiğinin sorulması üzerine Yılmaz, afetin 14 milyon insanı ve 11 ili direkt etkileyen çok büyük bir yıkım oluşturduğunu hatırlattı.

Deprem bölgesindeki yaraların sarılması için birinci andan itibaren çalışmaya başladıklarını belirten Yılmaz, şöyle devam etti:

“İlk periyotlar yaptığımız bir hesaba nazaran 104 milyar dolar üzere bir maliyetle ülkemiz karşı karşıya kaldı bu zelzele sonrası. Bunun da en yüklü yükü geçen yıl ve bu yıl. 2025’den itibaren azalan oranlarda devam ediyor. Fakat bütçe açısından baktığınızda yeterli taraflarından biri şu tek seferlik harcama, sarsıntı harcamaları. Münasebetiyle bütçede yapısal bozulmaya sebep olmuyor. Süreksiz artışlar getiriyor. Bütçe açığınızı süreksiz olarak arttırıyor. Bir mühlet sonra çalışmalar bittikçe bütçe açığınız olağan düzeyine tekrar geri dönmüş oluyor.”

Yılmaz, sarsıntıdan etkilenen vilayetlerde inşa edilecek konutların son durumuna ait, “440 bin hak sahipliği var. 46 binini bugün prestijiyle teslim etmiş durumdayız. Yani bir yıl üzere bir müddet geçti, 46 bin konut teslim edildi. Artık her ay 15-20 bin konut teslimi yapılacak diye planlıyoruz ve yıl sonunda 200 bini bulmuş olacağız diye iddia ediyoruz.” bilgisini verdi.

Parasal sıkılaşma konusunda zelzeleye yapılan harcamalardan ötürü mali hususta bir eksiklik olduğuna yönelik tenkitler olduğunun sorulması üzerine Yılmaz, şunları anlattı:

“Biz zelzele konusunda mali disiplin diyemeyiz. Yani o sarsıntının yaralarını sarmak olmazsa olmaz bir şey. Orada aslında tartışamazsınız yani. Yalnızca şunu söyleyebilirim. Zelzeledeki harcamalara karşın açığımızı belirli bir oranda tutmayı başardık, bu düzgün bir muvaffakiyet. Birinci başladığında yüzde 10’ları aşacak deniyordu. Hatırlayın yani bundan bir müddet evvel yüzde 10’u aşacak bütçe açığımız diyen ekonomistler vardı, 5,2’de tutabildik. Bu büyük bir muvaffakiyet bence mali açıdan. Bunu yaparken sarsıntı harcamalarından muhakkak hiçbir taviz vermiyoruz.”

Asgari ücretlilere ve emeklilere ait adımlar

Asgari fiyatlı çalışanların ve emeklilerin seçim öncesi bir beklentisinin olduğuna ve bu hususta yeni bir gelişme yaşanıp yaşanmayacağına ait soru üzerine Yılmaz, “Olabildiğince elimizdeki tüm imkanları kullanarak bu hususlarda adımlar attık. Önümüzdeki periyotlarda de ekonomimiz büyüdükçe, geliştikçe, istikrarımız meyvelerini vermeye devam ettikçe emeklilerimiz başta olmak üzere bütün kesitlere dönük tekrar birebir yaklaşımımızı devam ettireceğiz. Bundan hiç kimsenin kuşkusu olmasın.” diye konuştu.

Cevdet Yılmaz, bütçenin sonsuz olmadığına ve kısıt olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:

“Bizim önceliğimiz emekli oldu, çalışanlar oldu. Muhakkak bundan hiçbir tereddüt yok. Bütçemizin içindeki hissesine bakabilirsiniz. Çalışanların hissesine, emeklilere yaptığımız aktarmaların toplumsal güvenlik sistemine. Ancak bir taraftan da şu gerçek olağan, emekli sayımız da hayli yüksek bir sayıya geldi, 16 milyon üzere bir sayıya ulaştık. Münasebetiyle burada en küçük attığınız adımın büyük bir yansıması oluyor. Bayram ikramiyelerinde yüzde 50 artış yapıldı değil mi? Bunun mali yansıması 27 buçuk milyar lira. Tek başına bu atılan adımın mali tesiri 27,5 milyar lira.”

Aynı işi yapan insanlardan eşit oranda vergi almak ismine çalışmaların yürütüleceğine de dikkati çeken Yılmaz, “Aynı işi yapan, herkesten eşit oranda vergi almak istiyorsunuz. Birisi öderse oburu ödemezse ne olur? Hem toplumsal adaletsizlik olur hem de haksız rekabet olur. Yani tıpkı hususta çalışan iki işletme var diyelim. Biri vergisini ödüyor nizamlı bir formda, oburu ödemiyorsa rekabet güçleri etkilenir ve haksız rekabet olur. Münasebetiyle kayıt dışılığı engellediğiniz vakit rekabet ortamını da güçlendirmiş olursunuz.” dedi.

Yerel seçimlere dair açıklama

Cumhurbaşkanı ve 28. Periyot Milletvekili Genel Seçimleri’nin büyük bir demokratik olgunluk içinde, yüksek bir iştirakle gerçekleştirildiğini belirten Yılmaz, 31 Mart’taki mahallî seçimlerin de tıpkı halde tamamlanacağına inandığını söyledi.

Yerel seçimlerde, mahalli müşterek hizmetleri en uygun yapacak kişinin seçilmesi gerektiğini vurgulayan Yılmaz, vatandaşın genel seçimdeki siyasi tercihinin mahallî seçimde farklılık gösterebileceğine de değindi.

Yılmaz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu ziyaretlerindeki izlenimlerinin sorulması üzerine şu karşılığı verdi:

“Gerçekten bir huzur iklimi var Doğu Anadolu’da ve Güneydoğu’da. İşte belirli bir yaşa gelmiş insanlarız ömrümüz sahiden bu terörle terörün yol açtığı ziyanlarla geçti. Bilhassa en büyük ziyanı da Doğu ve Güneydoğu insanı gördü. Orada yaşayan Kürt vatandaşlarımız gördü.

Niye? Terörün olduğu yerde yatırım olmuyor. Terörün olduğu yerde hayvancılık olmuyor, turizm olmuyor. Terörün olduğu yerde nitelikli insan gelip misyon yapmıyor. Hasebiyle toplumsal olarak büyük bir kayıp yaşadı o bölge. Sermaye öbür bölgelere göç ediyor. Terörün azaldığı, terörün marjinalize olduğu bir ortamda da en büyük faydayı bence bölgede yaşayan beşerler görüyor.”

Turizme yönelik çalışmalara ait ayrıntılar veren Yılmaz, Antalya’da 60 milyon turist ve 60 milyar dolar gelir gayesi koyduklarını açıkladı.

2023 yılında 57 milyondan fazla turist ve 54 milyar dolardan fazla gelir elde edildiğini belirten Yılmaz, kişi başına gelir ve geceleme gelirinin de arttığını söyledi.

2030’a kadar turizm gelirini 100 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini belirten Yılmaz, bunun cari açığın kapatılmasında kıymetli rol oynayacağına inandıklarını kaydetti.

Sadece deniz kum güneş turizmi değil, kültür turizminden, kış turizmine, sıhhat turizmine kadar 12 aya yayılan bir turizm modeli hedeflediklerini de vurgulayan Yılmaz, merkezi hükümet ve lokal idareler ortasındaki uyumun turizmin geliştirilmesinde kıymetli rol oynayacağına inandığını da kelamlarına ekledi.

“Yerel ve merkezi idare ahengi önemli”

Yerel idarelerle merkezi idarenin ahengi ve uyumu kıymetli olduğuna dikkati çeken Yılmaz, “Merkez hükümetin size ayırdığı bir şeyi yanlışsız tarafta ve yeterli kullanırsanız meseleleri çözersiniz. Lakin kullanamazsanız bunu bütün toplum ya da o kentte yaşayan beşerler öderler. İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu, bu 5 yıl içinde kendisine merkezi hükümetin ayırdığı ya da verdiği kaynakları gerçek kullandı mı? Murat Kurum gelirse bu kaynakları nasıl kullanacak? Bakın bunun en hoş karşılığını Sayın İmamoğlu kendisi veriyor. Nasıl veriyor? Başarısız olduğunu bir manada ilan etmiş oluyor. Zira işte ‘Merkezi yönetim bana gereğince güç vermediği için şunları şunları yapamadım’ diyor.” sözlerini kullandı.

Murat Kurum’un seçilmesi halinde farklı bir belediyecilik anlayışını ortaya koyacağına inandığını belirten Yılmaz, “Kurum, ‘Sadece İstanbul’ diyor. İstanbul’un sorunları, somut sorunları, hayatında insanların gündelik hayatında yaşadığı şeyler aşikâr. ‘Ben bunlara odaklanacağım’ diyor. Nedir bunlar? Ulaşım. Daha kısa müddette beşerler erişebilecek, ulaşabilecekler. ‘Bunun hazırlıklarını yaptım’ diyor. Somut projelerini ortaya koyuyor. Afet İstanbul’un en temel sorunlarından ki Murat Beyefendi bu mevzuda Türkiye’nin herhalde parmakla sayılabilecek uzmanlarından biri.” sözlerini kullandı.

“Yabancı yatırımcının Türkiye’ye gelişinin yakın vakitte daha fazla olacağını öngörüyoruz”

Ekonomiye ait hem kendisinin hem de Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yabancı yatırımcılarla görüşmeleri olduğunu aktaran Yılmaz, “Yabancıların Türkiye’ye gelişinin yakın vakitte daha fazla olacağını öngörüyoruz.” dedi.

Yabancı yatırımcıların en çok, seçimden sonra ekonomi siyasetlerinin devam edip etmeyeceğini sorduğunu kaydeden Yılmaz, “Bu çok kıymetli olağan. Biz gelişmekte olan bir ülkeyiz. Dışarıdan da sermayeyi daha fazla cezbetmemiz lazım ki daha süratli bir biçimde amaçlarımıza ulaşabilelim.” diye konuştu.

Yılmaz, Türkiye’nin yatırım çekmek için büyük bir potansiyele sahip olduğunu ve hakikat siyasetlerle bu potansiyeli kullanabileceğini lisana getirdi.

Gümrük Birliği Muahedesi’nin güncellenmesi, modernizasyonundaki gelişmelere ait soruya Yılmaz şu karşılığı verdi:

“Vize muafiyetinin iş dünyası için, öğrenciler için, araştırmacılar için bu işlerin kolaylaştırılması gerektiğini söylüyoruz. Bu bahislerde müzakerelerimiz devam ediyor. Dışişleri Bakanlığımız bir taraftan, Avrupa Birliği biliyorsunuz bakan yardımcımız var ve başkanlığımız var. Avrupa Birliği Başkanlığı. Onlar bu mevzuları çok yakından takip ediyorlar. Başka yandan Ticaret Bakanlığı’nın bu gümrük birliği konusunu muhataplarıyla yakından takip ediyor.

Bazı ülkeler siyasi sebeplerle Avrupa Birliği’ni Türkiye’ye karşı bir enstrüman olarak kullanıyorlar. Yani kendi ulusal diyelim siyasetlerini Avrupa Birliği üzerinden uygulamaya çalışıyorlar. Bu da aslında hem Avrupa Birliği’ne hem Türkiye-Avrupa Birliği münasebetlerine ziyan veriyor. Halbuki ortak menfaatlerimiz var. Avrupa bizim temel ihraç pazarımız, sermaye hareketlerimizin büyük bir kısmı Avrupa’yla, turizmimizin değerli bir kısmı Avrupa’yla, 5 milyona yakın insanımız var Avrupa’da yaşayan. Münasebetiyle çok ağır münasebetlerimiz var.”

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile yapılan çalışmalara ilgili de bilgi veren Yılmaz, “Yeni bir mali işbirliği programı hazırlıyoruz. Geçen yıl uygulamaya koyduğumuz 9,5 milyar lira civarında bir büyüklüğe sahipti. Yeni yapacağımız 14 milyar civarında bir büyüklüğe sahip olacak birinci çalışmalarımıza nazaran. ve çok kritik projeler var önümüzde.” diye konuştu.

(Bitti)