Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, New York’ta toplanan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’ne hitap etti.
“ATEŞKES VE DAVETİNDE BULUNAMIYORLAR”
Bakan Fidan, konuşmasında şu tabirlere yer verdi;
“Benden evvelki konuşmacıların tamamı Gazze’de yaşanan insanlık trajedisinin vahametine değindi. Çoğunluğu çocuk, bayan ve yaşlılardan oluşan sivillerin maruz kaldığı ıstırabı anlatmak için hiçbir söz kâfi olmayacaktır. İsrail’in bu işlediği hatanın kabul edilemez olduğunu ve öbür ulusların da bunu kınaması gerektiğine inanıyoruz. Bu çeşit durumlarda olağan ki insanlığın bize getirdiği pahalar kelam konusu olmalıdır ve tüm tarafların kendilerini bu cürümler ayırması gerektiğine inanıyorum. Lakin başta Güvenlik Kurulu olmak üzere çağımızın kurumları bir sefer daha memleketler arası barış ve güvenliğe yönelik sorumluluklarını yerine getiremediler. Tek bir sesle manalı bir ateşkes ve davetinde bulunamıyorlar.
Dahası kurul bu tarihi adaletsizliği kendi benimsediği 2 devletli tahlil parametreleri çerçevesinde çözecek bir gelecek perspektifi dahi sunamıyor. Bu felç durumu başka global krizlerle başa çıkma konusunda da yankı bulacak ve kurulun insanlığın gözündeki güvenilirliğini daha da aşındıracağı nihaidir.
“İNSANİ DURAKLAMA UMUT IŞIĞI OLDU”
Aynı vakitte Birleşmiş Milletler’in üzerine kurulduğu kurallara dayalı memleketler arası sistemi ve ahlakı da yerle bir ediyor bu durum. Milletlerarası hukuk olmadan ve ahlaki bir pusula olmadan hepimiz keşfedilmemiş sularda yüzmeye devam ediyoruz. Şayet bu sorunu bir an evvel çözemezsek cezasızlık ve adaletsizlikten beslenen her cinsten radikalizm hepimizin peşini bir defa daha bırakmayacaktır.
Dünyanın dört yanında milyonlarca insan kimi durumlarda söz özgürlüğüne yönelik üzücü kısıtlamalara karşın Filistin’le dayanışma ve barış için bir ortaya geliyor. Ve birçok ülkede bununla ilgili toplumsal kimi hareketler devam ediyor. Güvenlik Konseyi’nden bu bireylerin beklentileri açık çatışmaların durulmasını sağlayacak bir ateşkesin sağlanması ve Gazze’ye manisiz bir formda insani yardımı ulaştırılmasının sağlanması. Gazze’deki insani duraklamanın uzatılması ve bu doğrultuda rehine ve tutukların takas edilmesi bir umut ışığı teşkil ediyor. Bu çatışmanın temel nedenlerini ele almak için bunu bir fırsata dönüştürmeliyiz.
11 yıl evvel bugün Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda Filistin’in üye olmayan gözlemci statüsünü onaylamak üzere oy kullandık. Filistinlilerin kendi devletlerini, tüm hakları ve imtiyazlarıyla kurmasının sağlamalıyız ve lakin bu biçimde bugün karşılaştığımız pürüzlerle uğraş etme sona erebilecektir. Aslında bu defa hepimiz kollarımızı sıvamalı ve iki devletli tahlile dayalı bir barış süreciyle artık bu sorunu bir sona getirmeliyiz.
GARANTÖRLÜK MEKANİZMASI
İsrail ve Filistin, barış ve güvenlik içinde 1967 öncesi hudutlarında Doğu Kudüs’ün Filistin devletinin başşehri olduğu bir durumda yaşamaya devam edebilmeliler. Ayrıyeten geçmiş tecrübelerden de farklı olarak bu türlü bir tahlilin uygulanacağından da emin olmalıyız.
Bu niyetten hareketle Türkiye garantörlük düzeneği fikrini ortaya atmıştır. Bu türlü bir sistem barışı koruyacak ve taraflardan rastgele birinin ihlalini önleyecektir. Bu son mutabakata giden süreçte öngörülebilir ve paketin bir modülü haline getirilebilir. Bir çok tarafın ortaya lisana getirdiği üzere aslında bu türlü bir düzeneğe nitekim muhtaçlık duyuluyor ve bu sistemin da desteklenebileceğini anlıyoruz.”