Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) 2024 yılı için minimum fiyat taleplerini açıkladı.
DİSK Lideri İstek Çerkezoğlu tarafından yapılan açıklamada, taban fiyatın yüksek enflasyon şartlarında yılda dört sefer belirlenmesi gerektiği lisana getirilidi.
Açıklamada, taban fiyat en düşük kamu emekçisi fiyatı ve en düşük memur maaşı dikkate alınarak hesaplanması talebinin altı çizildi. 2023’te en düşük kamu personelinin 24 bin 500, en düşük memur maaşının 20 bin lira olduğu ve bu fiyatların yıl başında artacağı düşünüldüğünde DİSK’in işaret ettiği sayı 30 bin lira olarak ortaya çıkıyor.
2024 taban fiyatına dair görüşlerini, “Gelirde adalet, vergide adalet, insanca yaşanabilir ücret” için atılması gereken adımları şu formda özetlendi.
Asgari fiyat değil toplu pazarlık kapsamı genişletilmeli. Milyonların taban fiyata mahkûm edilmemesi için sendikal hakların kullanımının önündeki tüm mahzurlar ve barajlar kaldırılmalı, toplu pazarlık kapsamı genişletilmeli.
6356 sayılı Yasa’da yer alan teşmil sistemi işletilmeli, toplu iş kontratları sendikasız işyerlerine de uygulanmalı.
Asgari fiyat artışında resmi enflasyon/hedeflenen enflasyon değil, kişi başına GSYH artışı temel alınmalı. Minimum fiyat baskılanmış ve güdümlü resmi enflasyona nazaran değil geçim koşullarına ve ekonomik büyümeye nazaran saptanmalıdır. Hele de iktidar sözcülerinin sıkça lisana getirdiği “hedeflenen enflasyon doğrultusunda fiyat artışı” kabul edilemez.
Hedeflenen enflasyona nazaran fiyat artışı yapmak, milyonları daha da fakirleştirmek manasına gelecektir.
Asgari fiyat artışında dar gelirlilerin besin enflasyonu ile kişi başına ekonomik büyüme temel alınmalı.
“AİLENİN GEÇİNEBİLECEĞİ FİYAT OLMALI”
Asgari fiyat yüksek enflasyon şartlarında yıl dört defa belirlenmeli. Yüksek enflasyon şartlarında yılda bir defa taban fiyat belirlenmesi çalışanları açlığa, yoksulluğa mahkûm etmek manasına gelir.
Türkiye’de minimum fiyatın tespitinde milletlerarası standartlara uyulmuyor. Birleşmiş Milletler, Memleketler arası Çalışma Örgütü ve Avrupa Kurulu standartları dikkate alınmıyor; ailesi hesaba katılmadan tek bir personel üzerinden minimum fiyat hesaplanıyor. Taban fiyat tespitine ait 131 sayılı ILO Kontratı onaylanmalı, Avrupa Toplumsal Şartı’na minimum fiyatla ilgili konan çekince kaldırılmalı.
Asgari fiyat, memleketler arası standartlara uygun halde, emekçinin ailesi ile birlikte geçinebileceği bir fiyat olmalıdır.
Asgari fiyat sonrası birinci vergi dilimine uygulanacak oran yüzde 10’a düşürülmeli. Taban fiyat vergi istisnası, vergiden değil, matrahtan indirim yoluyla uygulanmalı.
2008 yılından beri patronlara verilen 5 puanlık SGK prim takviyesi emekçilere de verilmeli.
Çağ dışı damga vergisi kaldırılmalı.
2008 yılında çıkarılan 5510 sayılı Yasa’dan evvel minimum fiyattan düşük emekli aylığı kelam konusu değildi. En düşük emekli aylığı en az minimum fiyat seviyesine yükseltilmeli.
Devletin özel daldaki çalışanlarla kamu çalışanları ve kamu vazifelileri ortasında ayrım yapması Anayasa’nın eşitlik unsuruna muhalif. Taban fiyat en düşük kamu emekçisi fiyatı ve en düşük memur maaşı dikkate alınarak hesaplanmalı.