Küresel hisse piyasalarında, ABD Merkez Bankasının (Fed) şahin siyasetlerinin sonuna geldiğine yönelik beklentilerin de güçlenmesiyle müspet bir seyir hakim olurken, gelecek hafta gözler ABD’de açıklanacak istihdam raporundaki datalar başta olmak üzere ağır bilgi gündemine çevrildi.

Fed’in şahin para siyaseti adımlarının, geçen hafta açıklanan bilgiler üzerinde de tesiri hissedilirken, kelam konusu datalar ABD iktisadının “yumuşak iniş” yapabileceğine ait öngörüleri de destekledi.

Ülkede Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 5,2 ile beklentilerin üzerinde artış gösterirken, böylelikle ABD iktisadı, 2021 yılının son çeyreğinden bu yana en güçlü büyümeyi kaydetti.

TÜKETİM SOĞUYOR

Analistler, ülke iktisadının bu yılın üçüncü çeyreğinde beklentilerin üzerinde büyümesine rağmen tüketici harcamalarına ait bilgilerin talepteki soğumaya işaret ettiğini belirterek, bu durumun iktisadın resesyona girmeden yumuşak iniş yapabileceği ihtimalini artırdığını söyledi.

Üçüncü çeyrekte ferdî tüketim harcamaları fiyat endeksindeki artış, yüzde 2,9’dan yüzde 2,8’e düşürüldü. Besin ve güç harcamalarının hesaplama dışı tutulduğu çekirdek şahsî tüketim harcamaları fiyat endeksindeki artış da yüzde 2,4’ten yüzde 2,3’e revize edildi.

MAYISTA FAİZ İNDİRİMİ BEKLENTİLERİ

Kişisel tüketim harcamalarındaki zayıflamanın Fed’in siyaset adımlarının tesirli olduğuna işaret ettiğini aktaran analistler, böylelikle bankanın gelecek yılın birinci yarısında faiz indirimine başlayabileceğine yönelik beklentilerin desteklendiğini lisana getirdi.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek iki toplantıda siyaset faizini sabit tutmasına kesin gözüyle bakılırken, bankanın haziranda faiz indirimine başlayacağına yönelik kestirimler mayıs ayına taşındı.

ABD’de ferdî tüketim harcamaları ekimde aylık bazda yüzde 0,2 artış kaydetti. Fed’in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı çekirdek şahsî tüketim harcamaları fiyat endeksi, birebir devirde aylık bazda yüzde 0,2 ve yıllık bazda yüzde 3,5 ile beklentiler doğrultusunda arttı.

POWELL’DAN GÜVERCİN MESAJ

Fed Lideri Jerome Powell ve banka yetkililerinin kelamla yönlendirmeleri de geçen hafta yatırımcılar tarafından takip edilirken, Powell, Atlanta’daki Spelman College’da yaptığı konuşmada, “Yeterince kısıtlayıcı bir duruşa ulaştığımız sonucuna itimatla varmak yahut siyasetin ne vakit gevşeyebileceğine dair yorum yapmak için erken olacaktır. Gerekmesi halinde politikayı daha da sıkılaştırmaya hazırız.” tabirlerini kullandı.

Analistler, Powell’ın faiz oranlarının hayli kısıtlayıcı bir bölgede olduğuna ait kelamla yönlendirmesinin piyasalar tarafından olumlu karşılandığını söz ederek, para siyasetinin gevşetilmesi konusunda konuşmak için erken olduğu tarafındaki ikazının ise şimdilik göz arkası edildiğini kaydetti.

Chicago Fed Lideri Austan Goolsbee, enflasyonun tam istedikleri üzere yavaşladığını belirterek, enflasyonda hedeflenen yüzde 2’ye yanlışsız gittiklerini lisana getirdi.

San Francisco Fed Lideri Mary Daly, son enflasyon bilgilerinin yürek verici olduğunu fakat erken zafer ilan edilmemesi gerektiğini bildirdi.

BITCOIN’DE OLUMLU HABER AKIŞI

Öte yandan, ABD basınında, ABD Menkul Değerler ve Borsa Kurulunun (SEC), Grayscale’in spot Bitcoin borsa yatırım fonu (ETF) başvurusunu ocak ayı başında onaylayabileceği haberi yer aldı. SEC, daha evvel Grayscale’in Bitcoin ETF başvurusunu reddetmiş lakin temyiz mahkemesi müracaatın reddedilmesinin kusurlu olduğuna hükmetmişti.

Başvuruya ait optimistlikle Bitcoin yüzde 3 artışla 39 bin dolara kadar çıkarken, Mayıs 2022’den bu yana en yüksek düzeyini test etti. Bitcoin, şu sıralarda ise 38 bin 800 dolarda seyrediyor.

PETROL FİYATLARI GERİLEDİ

Geçen hafta, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı birtakım üretici ülkelerden oluşan OPEC+ kümesinin günde yaklaşık 900 bin varillik arz kesintisini kabul etmesine karşın Brent petrolün varil fiyatı, yüzde 2,2 azalışla haftayı 79,1 dolardan tamamladı.

Analistler, kelam konusu düşüşün, yatırımcıların bu arz kesintisinin uygulanacağına yönelik kuşkularının olduğuna işaret ettiğini söyledi.

DOLAR DÜŞTÜ, ALTIN REKOR KIRDI

Bu gelişmelerin akabinde global çapta dolara olan talep de azalmaya devam ederken, dolar endeksi düşüş eğilimini üst üste üçüncü haftaya taşıyarak, haftayı yüzde 0,2 azalışla 103,2 düzeyinden tamamladı. Aylık bazda da yüzde 3 azalışla bu yılın en sert aylık düşüşünü kaydetti.

Altının ons fiyatı, 2 bin 75 doları aşarak rekor kırarken, yüzde 3,4 artışla haftayı 2 bin 71,5 dolardan tamamlayarak tüm vakitlerin en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi.

ABD 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 27 baz puan gerileyerek yüzde 4,20 düzeyine indi. Böylelikle, kelam konusu getiri son 3 ayın en düşük düzeyine gelmiş oldu.

GÖZLER İSTİHDAM VERİSİNDE

Yoğun data gündemi ve Fed yetkililerinin kelamla yönlendirmelerinin olduğu haftada New York borsaları müspet bir seyir izlerken, gelecek hafta ABD’de açıklanacak istihdam raporundaki datalar yatırımcıların odağına yerleşti.

Analistler, ABD’de iş gücü piyasasındaki güçlü duruşun devam ettiğini anımsatarak, gelecek hafta tarım dışı istihdam başta olmak üzere istihdam raporundaki dataların piyasalarda oynaklığı artırmasının beklendiğini vurguladı.

Ülkede geçen hafta açıklanan datalara nazaran, birinci defa işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı geçen hafta 218 bine yükselirken, kelam konusu bilgi, piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti. Süregelen işsizlik maaşı müracaat sayısı ise 86 bin kişi artarak 1 milyon 927 bin oldu ve Kasım 2021’den bu yana en yüksek düzeye çıktı.

EKONOMİDE YAVAŞLAMA İŞARETLERİ

ABD’de bekleyen konut satışları endeksi ise ekimde yüzde 1,5 azalarak 2001’den sonraki en düşük düzeyini kaydetti. Ülkede inşaat harcamaları ise ekimde yüzde 0,6 ile piyasa beklentilerinin üzerinde arttı.

Ülkede Tedarik İdare Enstitüsü’nün (ISM) imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), kasımda 46,7 ile piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti. S&P Küresel’in açıkladığı sonuncu bilgilere nazaran de kasım ayı imalat dalı PMI verisi beklentilere paralel 49,4 oldu.

ABD BORSASI 2 YILIN ZİRVESİNDE

Söz konusu gelişmelerle birlikte New York borsası yükseliş eğilimini üst üste beşinci haftaya taşırken, Dow Jones ve S&P 500 endeksi yaklaşık son iki yılın en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi.

Aylık bazda incelendiğinde, kasımda yılın en güçlü yükseliş performansını sergileyen New York borsasındaki Dow Jones, S&P 500 ve Nasdaq endeksleri aylık bazda sırasıyla yüzde 8,8, 8,9 ve 10,7 artış kaydetti.

Haftalık bazda da Nasdaq endeksi yüzde 0,38, S&P 500 endeksi yüzde 0,77 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,42 kıymet yararıyla haftayı tamamladı.

4 Aralık ile başlayan haftanın bilgi takviminde, pazartesi fabrika ve sağlam mal siparişleri, salı hizmet kesimi ve bileşik PMI, çarşamba ADP istihdam raporu ve dış ticaret açığı, perşembe haftalık işsizlik maaşı müracaatları, toptan stoklar, cuma ise istihdam raporu ve Michigan Tüketici İnanç Endeksi dataları takip edilecek.

ALMAN BORSASINDA YÜKSELİŞ

Avrupa borsalarında da geçen hafta olumlu seyir hakim olurken, Almanya’da DAX endeksi yükseliş eğilimini üst üste beşinci haftaya taşıyarak son 4 ayın en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi. Gelecek hafta Avro Bölgesi’nde büyüme başta olmak üzere ağır bilgi gündemi takip edilecek.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Lideri Christine Lagarde, geçen hafta Brüksel’de düzenlenen Avrupa Parlamentosu (AP) Ekonomik ve Mali İşler Komitesi’nin “Parasal Diyalog” başlıklı oturumunda gerçekleştirdiği konuşmada, enflasyonun gerilemeye devam ettiğini lakin hala çok uzun müddet yüksek kalmasının beklendiğini söyledi.

ECB’nin, son toplantısında faiz oranlarını 25 baz puan artırma kararı aldığını hatırlatan Lagarde, faiz oranlarının gereğince uzun bir müddet mevcut düzeylerde sürdürülmesi halinde enflasyon maksadının yakalanabileceğini lisana getirdi.

Avrupa Birliği (AB), üye ülkelerdeki elektrik şebekesinin muhtaçlığı karşılayabilmesi için 2030’a kadar toplam 584 milyar Euro’luk yatırım gerektiğini bildirdi.

AVRUPA’DA ENFLASYON GERİLİYOR

Yoğun data gündeminin olduğu haftayı geride bırakırken, analistler, Almanya ve İspanya’da enflasyon datalarının piyasa beklentilerinin altında gerçekleşmesinin akabinde hisse piyasalarında risk iştahının arttığını kaydetti.

Yıllık enflasyon öncü bilgilere nazaran kasımda Almanya ve İspanya’da yüzde 3,2 ile öngörülerin altında kalırken, Euro Bölgesi’nde öncü Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) de tıpkı devirde yüzde 2,4 artışla varsayımların altında kaldı.

Bölge genelinde açıklanan imalat sanayi PMI datalarının 50 düzeyinin altında gelmesine rağmen beklentileri aşması da risk iştahını destekleyen diğer bir etken oldu.

Avro Bölgesinde işsizlik oranı ekimde yüzde 6,5 düzeyini korurken, birebir periyotta Almanya’da işsizlik oranının yüzde 5,8’den yüzde 5,9’a yükselmesi dikkati çekti.

Ayrıca, Avro/dolar paritesi, kasımda aylık bazda yüzde 2,9 artışla son 1 yılın en güçlü yükselişini gerçekleştirdi. Parite haftayı ise yüzde 0,5 azalışla 1,0870 düzeyinden tamamladı.

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi de yüzde 2,30, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,73, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 1,69 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,55 kıymet kazandı.

Gelecek hafta salı günü bölge genelinde hizmet kesimi ve bileşik PMI, Euro Bölgesi’nde ÜFE, çarşamba günü Almanya’da fabrika siparişleri, perşembe günü Avro Bölgesinde büyüme, cuma günü Almanya’da son enflasyon dataları takip edilecek.

ASYADA SATICILI SEYİR

Bölgede geçen hafta açıklanan bilgiler karışık sinyaller verirken, Çin’de ekonomik aktiviteye ait kaygılar de devam ediyor. Gelecek hafta gözler Japonya’da enflasyon ve büyüme datalarına çevrildi.

Analistler, Çin iktisadında kırılganlığın sürdürdüğünü söz ederek, Çin hükümetinin iktisada dayanağının artabileceği ihtimaliyle hisse piyasalarındaki satış baskısının hudutlu kaldığını lisana getirdi.

Geçen hafta, Çin’de açıklanan bilgilere nazaran, imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 49,4 ve hizmet dalı PMI 50,2 ile beklentilerin altında kalırken, bileşik PMI 50,4 oldu. Caixin imalat sanayi PMI ise 50,7 ile öngörüleri aştı.

Ülkede sanayi karları ocak-ekim devrinde yüzde 7,8 azalırken, analistler, Çin’de emlak piyasasına ait devam eden kaygıların de satış baskısına neden olduğunu söyledi.

Japonya’da açıklanan bilgiler de karışık sinyaller verirken, ülkede sanayi üretimi ekimde aylık yüzde 1 artarak beklentileri aştı. Perakende satışlar ise yıllık yüzde 4,2 artışla öngörülerin altında kaldı.

Japonya Merkez Bankası (BoJ) üyesi Toyoaki Nakamura, merkez bankasının ultra gevşek para siyasetini değiştirmeden evvel muhtemelen biraz daha vakte gereksinimi olacağını söyledi.

Bu gelişmelerle düşüş eğilimini üst üste üçüncü haftaya taşıyan dolar/yen paritesi, geçen hafta yüzde 1,7 azalışla 146,9 düzeyinden haftayı tamamladı. Parite kasımda yüzde 2,3 azalışla bu yılın en sert aylık düşüşünü kaydetti.

Öte yandan, Güney Kore Merkez Bankası, siyaset faizini beklentiler doğrultusunda yüzde 3,5’te sabit bıraktı. Banka böylelikle üst üste yedinci toplantısında faizi değiştirmeyerek sabit tutmuş oldu.

Bu gelişmeler ışığında, haftalık bazda Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 4,15, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,31 ve Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,58 azalış kaydederken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,32 bedel kazandı.

4 Aralık ile başlayan haftada, salı Japonya’da Tokyo TÜFE, perşembe Çin’de dış ticaret fazlası, cuma ise Japonya’da ekonomik büyüme ve dış ticaret istatistikleri dataları takip edilecek.

YURT İÇİNDE GÖZLER ENFLASYON VERİSİNDE

Yurt içinde, geçen hafta yükseliş yüklü bir seyir izleyen BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 0,83 artışla 8.026,27 puandan tamamlarken, gelecek hafta açıklanacak enflasyon dataları yatırımcıların odağına yerleşti.

AA Finans beklenti anketine katılan ekonomistler, kasım ayında TÜFE’nin yüzde 3,68 artmasını bekliyor.

Geçen hafta, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Lideri Hafize Gaye Erkan, enflasyonun ana eğiliminde bir gerileme başladığını belirterek, “Kasım ayı öncü göstergeleri aylık enflasyondaki gerilemenin devam edeceğine işaret etmekte.” dedi.

Enflasyonla uğraşta ikinci olmazsa olmaz şart olan enflasyon patikasına dair “algı, kabul ve itibar” üçlüsünün, enflasyonun bu patikaya oturabilmesi için çok kıymetli bir araç ve kolaylaştırıcı faktör olduğunu vurgulayan Erkan, dezenflasyonun gelecek yılın ikinci yarısından itibaren tesirli olmaya başlamasını kestirim ettiklerini lisana getirdi.

Analistler, TCMB’nin bağlantı lisanının piyasalar açısından epey tatmin edici olduğunu aktararak, bilhassa son devirde öngörülebilirliğin artmaya başladığını ve bu durumda TCMB’nin kullandığı irtibat lisanının tesirli olduğunu kaydetti.

Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) düşüş eğilimini sürdürerek, perşembe günü 332,8 baz puan ile 19 Mart 2021’den bu yana en düşük günlük kapanışını gerçekleştirdi.

Öte yandan, seçim sonrası yeni iktisat idaresinin uyguladığı siyasetler ve yabancı yatırımcılarla yapılan toplantıların akabinde memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşlarından Türkiye’ye ait olumlu değerlendirmeler de arka arda gelmeye devam ediyor.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s (S&P), geçen hafta, Türkiye’de son periyottaki siyaset düzenlemeleri nedeniyle takvim dışı değerlendirmeye giderek, ülkenin kredi görünümünü revize etti. S&P, Türkiye’nin kredi notunu “B” olarak teyit ederken, kredi notu görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çevirdi.

Ayrıca, Avrupa’nın en büyük varlık idare şirketi Amundi, son devirde Türkiye lokal pazarına ait daha yapan bir kıymetlendirme içinde olduklarını bildirdi.

Yönetim merkezi Paris’te olan Amundi’nin Bağlantı Lideri Jais Mehaji, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaklaşık 2 trilyon dolarlık portföyü yöneten şirketin Türk lirasına ait son periyotta daha olumlu bir değerlendirmeye sahip olduğuna dair haberlerin hakikat olduğunu belirtti.

Dolar/TL, haftayı bir evvelki kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 28,8979’dan tamamladı.

Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 8.080 ve 8.200 düzeylerinin direnç, 8.000 ve 7.900 puanın ise takviye olarak öne çıkabileceğini söz etti.

Gelecek hafta yurt içi data gündeminde, pazartesi günü enflasyon, salı günü gerçek efektif döviz kuru, perşembe hazine nakit istikrarı dataları takip edilecek.