Henry Kissinger, ABD tarihinin en tartışmalı figürlerinden biri olarak hayata veda etti. Laos, Vietnam ve Kamboçya’da ABD tarafından öldürülen milyonların sorumluluğunu taşımasının yanı sıra memleketler arası münasebetlerdeki realist tavrıyla Çin ve ABD ortasındaki münasebetlerde kilit rol oynadı. İleri yaşına karşın son 10 yılda global gelişmeleri yorumlamaktan ve hatta müdahil olmaktan geri durmadı. Vefat etmeden sırf aylar evvel Çin’e iş hedefli bir ziyaret gerçekleştirdi ve değerli temaslarda bulundu.

Peki, Kissinger herkesi korkutan 3. Dünya Savaşı ihtimali ile ilgili ne söyledi?

UKRAYNA 1914’Ü ANDIRIYOR

Henry Kissinger, Güney Asya’da fecî hatalar işlese de global güçler ortasında “diplomasiden” yana oldu. Rusya’yla olan münasebetlerde Rusya’nın çekincelerine hürmet duyulması gerektiğini yineledi. Rusya 2008’de Gürcistan’ı işgal ettiğinde Rusya’nın izole edilmesinin sürdürülebilir bir siyaset olmadığını vurguladı. Rusya’nın Kırım ilhakı sonrası ise Ukrayna’nın Batı ile Doğu ortasında tarafsız kalması gerektiğini savundu.

2022’de Rusya’nın işgali sonrası statükonun korunması için masaya oturulması gerektiğini, savaşa devam etme isteğinin Ukrayna’nın özgürlüğünden fazla Rusya’ya karşı savaş yapmak için olacağını söyledi.

Ancak Kissinger, 2023’te Ukrayna problemindeki tavrını değiştirdi. Ona nazaran bugüne kadar savunduğu siyasetler Ukrayna’da savaşın başlamaması üzerineydi. Bundan sonra Ukrayna’nın NATO’ya katılması Rusya’yı caydırması açısından bir zorunluluktu. Tekrar de Rusya, bir halde Ukrayna’da elde ettiği toprakların bir kısmını koruyacaktı. Dahası Çin’in, Rusya’nın Ukrayna’da kaybedip paramparça olmasını güzel görmesi mümkün değildi. Bugün, Ukrayna savaşının geldiği pozisyon 1914’ü andırıyor. Cephe sınırının kırılmadığı bir savaş bir anda global güçleri içine çekip facianın fitilini ateşleyebilir.

ABD VE ÇİN’İN 5-10 YILI KALDI

Kissinger, en korkutan açıklamalarını ise ABD-Çin bağlantıları üzerine yaptı. Ünlü diplomatın The Economist’e verdiği 8 saatlik röportajda iki ülke münasebetlerinde “şeytanlaştırmanın” giderek daha tehlikeli bir boyut aldığını söyledi. Kissinger’a nazaran yapay zekânın yükselişi ve askeri gayelerle kullanılması da dünya için felakete sebep olabilir. Kissinger, iki ülkenin de karşı tarafı varoluşsal tehdit olarak görmesinin bir savaş ihtimalini güçlendirdiğini vurguladı.

Eski Dış İşleri Bakanı’na nazaran şayet ABD ve Çin ortasındaki sorunları 5-10 yıl içerisinde çözemezse tüm dünyayı yakacak bir savaşın fitilinin ateşlenmesi içten bile değil. Fakat bunu önlemek için kimi yollar mevcut. Kissinger, Rusya ve Çin’in ortasındaki dostluğun çok kalıcı olmadığını düşünüyor. Ona nazaran Rusya’nın izole edilmemesi ve Batı’yla alakalarını yine tesis etmesi Rusya’yı Çin’e mecbur bıraktırmayacaktır. Böylelikle dünyadaki istikrarları sarsacak “Rusya-Çin” paktının önüne geçilecektir.

Kissinger, Rusya ve Çin’le güzel ilgiler kurarak bir ittifakı önlediğini düşünüyor. Bu nedenle de mevti sonrası hem Çin’den hem de Rusya’dan taziye iletileri geldi. İki ülkenin dostluğunun ABD için tehdit oluşturacağı argümanının da doğruluk hissesi var. Sonuçta Çin, devasa bir insan gücü ve sanayiye sahipken Rusya, bu endüstriyi besleyecek güç ve hammaddeyi sağlayabilir. Bu da olağanda eşsiz olan ABD iktisadının üzerine çıkacakları manasına gelir.

İşte bu nedenle Kissinger için savaşı önlemenin yolu ABD ve Çin’in birlikte yaşamayı öğrenmesinden geçiyor. Bunun gerçekleşmemesi durumunda birkaç yıl içerisinde dünyayı kasıp kavuracak bir savaş başlayabilir.