11 bin 402 liralık taban fiyatın yeni yılda ne kadar olacağıyla ilgili tartışmalar sürerken yurttaşın alışveriş sepetindeki enflasyon şimdiden yüzde 100’ü geçti.

AKP iktidarının iktisat idaresi her fırsatta yurttaştan sabır isteyip fiyatlama davranışlarında “normalleşme”nin başladığını söylese de yurttaşın alışveriş sepeti her ay daha da zamlanıyor. Cumhuriyet’in oluşturduğu ve sistemli takip ettiği alışveriş sepetinde fiyatlar yalnızca iki ayda yüzde 10.75 zamlanırken börekçiler un fiyatlarına gerisi gerisine artırımlar geldiğini duyurdu. Akaryakıt fiyatları da bir kere daha arttı.

Merkez Bankası enflasyon raporları ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in söylemlerinde sık sık fiyatlama davranışlarının olağana döndüğü vurgulanıyor. Hatta vakit zaman kimi eser ve hizmetlerde gerilemeler bile olduğu belirtiliyor. Lakin yurttaşa yansıyan bir düşüş yok. Tersine çabucak her hafta yaşanan etiket değişiklikleri sürüyor. Cumhuriyet’in alışveriş sepeti 14 Aralık 2022’de 1262 liraya dolarken bu fiyat 19 Aralık 2023’te yüzde 100.79 artırımla 2 bin 534 liraya ulaştı. Birebir sepet iki ay evvel 2 bin 288 liraya doluyordu. Sepetin iki aylık enflasyonu yüzde 10.75 oldu. Ekim ayında 245 liraya satılan bir kilo peynir, şu anda 330 liraya satılıyor. Kilosu 325 lira olan kıyma 379 liraya, 386 lira olan dana et 479 liraya, 69 lira olan kiloluk fasulye 86 liraya satılıyor.

POĞAÇAYI UN YAKTI

Market raflarının yanı sıra ekmek, simit ve poğaçada da artırımlar sürüyor. Kesim mensupları, yılbaşından sonra bekledikleri maliyet artırımlarının şimdiden geldiğini belirtti. Şişli’de bir börekçi işleten Selçuk Akdağ, 15 günde bir un aldıklarını ve şu an 800 lira olan 50 kiloluk çuval fiyatına her seferinde ortalama 20 lira artırım geldiğini söyledi. Bu hafta alacakları una 50-60 liralık bir artırım geleceğini belirten Akdağ, “Biz bu artışı satış fiyatına yansıtmakta çok zorlanıyoruz. Ben un almak, bu dükkânı açmak zorundayım ancak müşteri dün bir porsiyon alıyorsa bugün yarım porsiyon alıyor ve artırım için bizimle tartışıyor dedi. Öbür bir esnaf ise şu noktaya dikkat çekti: “Un yüzde 20’ye yakın zamlandı, dükkân sahipleri zorluyor bizi, susam fiyatları da artıyor, bir de personellik maliyeti artacak. Ocak sonrası bu maliyet artırımları devam ederse poğaça, börek fiyatları da yüzde 20-30 oranında artacaktır maalesef.”

Öte yandan tüm bunların üretiminde kıymetli bir girdi olan akaryakıtta da artırımlar devam etti. Dün geceden itibaren geçerli olmak üzere akaryakıta 1 lira 49 kuruş artırım geldi. Bu artırımla birlikte akaryakıt fiyatları İstanbul’da 34.52 TL’ye, Ankara’da 35.19 TL’ye, İzmir’de 35.38 TL’ye yükseldi.