Türkiye’de uzun yıllardır büyümenin lokomotifi olan inşaat kesiminde istihdam sayıları gün geçtikçe düşüyor. Bilhassa 6 Şubat sarsıntılarından sonra kesimde çalışanların büyük kısmı daha yeterli fiyatlar almak için zelzele bölgesine gitti ya da yurtdışındaki şantiyelere transfer oluyor. 2016’da inşaat dalında çalışan sayısı 2.5 milyon civarındayken bu sayı bugün prestijiyle 1.8 milyona kadar gerilemiş durumda. Bilhassa İstanbul’daki şantiyelerde dönemsel olarak değişmekle birlikte 450-500 bin olan çalışan sayısı bu ay prestijiyle 391 bin şahsa kadar indi.

‘GÖÇMENLER ÇALIŞTIRILIYOR’

Devrimci Yapı, İnşaat ve Yol Personelleri Sendikası (Dev Yapı-İş) Genel Lideri Özgür Karabulut, kesimdeki istihdam kaybının ana nedenini verilen düşük fiyatlara bağlarken can güvenliğinin sağlanmamasından da şikâyet etti. Karabulut, bilhassa kalıp ve demir işlerinde usta olan nitelikli çalışanların daha güzel fiyat teklifleri nedeniyle yurtdışına gittiğine işaret ederek rezerv alan ve kentsel dönüşümle daha fazla şantiye açılacağını, çalışan muhtaçlığının daha da artacağını söyledi. 2016’da inşaat kesiminde yaklaşık 2.5 milyon kişi çalışırken şu anda sayının 1.8 milyona gerilediğini lisana getiren Karabulut, inşaat bölümünde çalışanların yüzde 80’nin Doğu ve Karadeniz’den göçle geldiğini, bilhassa Urfa, Diyarbakır, Van üzere vilayetlerde günlük göçmen personel çalıştırıldığını vurguladı.

‘PARAYI VERSİNLER YETİŞİR’

Sektörde çalışanlara düşük sigorta primi ödendiğini kaydeden Özgür Karabulut, “Kalıpçılar günlük 2 bin TL civarında, uzun devirli çalışıyorsa aylık 45-60 bin TL alır. Elektrikçiler günlük 1200-1500 TL, aylık 30 bin kazanır. Düz çalışanlar günlük 600-800 TL ortası kazanır. Emekçiler ayın 30 günü şantiyelerde mevtle burun burunadır. Kimse bu alanda çalışmak istemiyor. Fiyatlar düşük olduğu için yeni usta da yetişmiyor. İşe başlayan bu işe kalıcı gözüyle bakmıyor. Çalışana güzel fiyat verseler, can güvenliği sağlanırsa daha fazla kişi bu alanda çalışır” diye konuştu.

‘MESLEK LİSESİ ŞART’

Artaş Holding İdare Konseyi Lideri Süleyman Çetinsaya, emekçi bulunmadığı takdirde projelerin teslim tarihinin geciktiğine dikkat çekerek “Bugün 11 vilayetteki sarsıntıdan ötürü birçok emekçi oraya gitti. Haliyle İstanbul’da yapılacak inşaatlarda insan sayısı yetersiz. Avrupa’da daha düzgün para verildiği için oralara giden var. Personel de haklı herkes gelirine nazaran hareket ediyor” diye konuştu.

Çetinsaya, meslek lisesi ve meslek yüksekokullarına hemen gereksinim duyulduğunu belirterek dalda ustaların 45-60 bin TL fiyatla çalıştığını buna karşın çalışan bulmakta kahır yaşandığını söyledi.

‘PROJELER GECİKİYOR’

Polat Gayrimenkul İdare Şurası Üyesi Kaan Yücel, dalda emekçi probleminin pandemiden sonra giderek arttığını belirterek “Önceden bu durum Avrupa’da yaşadığımız bir meseleydi, bu sorunu artık Türkiye’de de görüyoruz. Bilhassa orta kademede tekniker, teknisyen ve formen üzere alanlarda eleman bulmakta sorun yaşıyoruz. Kule vinç operatörleri ekskavatör operatörleri bu çeşit orta kademede eleman bulmakta çok büyük dert var. Tıpkı sorun personelde de var. Gitgide daha az kalıpçı ve demirci buluyoruz. Bu yüzden teklif verecek müteahhit firmalar ve taşeron firmalar gitgide azaldı ve teklif vermekte imtina ediyorlar” diye konuştu.

Bu nedenle işlerin geciktiğini, inşaatların yavaş ilerlediğini anlatan Yücel, mimar ve mühendislerin de birçoğunun artık bölümde çalışmak istemediğini açıkladı.