Dünyaca ünlü lüks moda markası Hermès, İzmir’de tıpkı isime sahip bir sahaf işleten Ümit Nar’a karşı patent çabası başlattı. Küçük bir dükkânda Hermes Sahaf ismiyle ikinci el kitapları okurla buluşturan Ümit Nar “Ticari haklarım için hukuk çabası veriyorum. Hermes mitolojik bir isim. Kimse kendisine mal edemez” dedi. Nar’ı dükkanında ziyaret ederek süreci konuştuk. Konak’ın tatlı yapılarından Latif Beyefendi Köşkü’nün bodrum katında Hermes Sahaf ismiyle bir kitapçı faaliyet gösteriyor. Bu kitapçının işletmecisi Ümit Nar’ın son yıllarda dünyaca ünlü moda markası Hermès ile başı kederde. Zira Hermes Sahaf isminin patentini almak istemesi üzerine bu moda devinin avukatları kendisine isim değişikliğine gitmesi konusunda ihtar çekmiş. Akabinde ise üç yıldır devam eden hukuk çabası başlamış.
ASTSUBAYLIKTAN SAHAFLIĞA
Aslında Nar, Hermes Sahaf ismini 2008 yılından itibaren kullanarak şirketinin faaliyetlerine devam ediyor. Kendisi sahaflık mesleğini yapabilmek için astsubaylığı bırakarak İstanbul Beyoğlu’nda küçük bir işyeri açmış. 2018 yılında ise memleketi İzmir’e dönerek faaliyetlerine burada devam etmeye karar vermiş. Ümit Nar süreci şöyle anlatıyor: “İzmir’e geldiğimde annemin sıhhat problemleri nedeniyle 2 yıl kadar mesleğime orta vermek zorunda kaldım. Sonra faaliyetlerimi tekrar sürdürmeye başladım. Ben Beyoğlu’nda sahaf şenliği üzere tertipleri da koordine ettiğim herkes beni esasen Hermes Sahaf olarak bilir. İnsanların telefonlarında dahi Hermes Sahaf olarak kayıtlıyım. Kendi alanımızda, sahaflar ortasında tanınırlığım var aslında. Bu nedenle başıma can sıkıcı olaylar da geldi. Hermes Sahaf ismiyle kartvizit bastırıp dağıtan bireyler kitap verileceğini söyleyerek insanlardan kapora toplamış. Mesela toplumsal medyada da Sahaf Hermes ismiyle hesaplar görüyorum. Bu nedenle de isim haklarını almak müracaatta bulundum. Onaylandı da. Patent gazetesinde yayımlanmasını beklediğim süreçte Hermès Paris’in Türkiye’de çalıştığı avukatlık kurumundan ihtarname aldım. Epey kibirliydi. İsmi kullanamayacağım ve değiştirmem gerektiği söyleniyordu. Ben de hukuk uğraşı başlatalım diyerek rest çektim.” Hermès firmasının patent kurumuna itirazda bulunduğunu aktaran Nar yansısını şu sözlerle lisana getiriyor: “Dört başlıktan üçünde beni haklı buldular. Fakat bir başlıkta haksız buldular. Aslında bu başlık benim ticari faaliyetimi engelliyor. Hermès’e nazaran onlar kendi mağazalarında kitap da satabilir. Ve yeniden onlara nazaran kendi mağazalarından 50 bin dolara çanta alan müşterileri, gelip benim tek bir sokakta faaliyet gösteren küçük dükkânımın önümden geçerken burasının bir Hermès markasının mağazası olduğunu düşünebilir.”
KENDİLERİNE MAL EDEMEZLER
Hermès ismini kimsenin inhisarına almaması gerektiğini vurgulayan Nar, “Bu isimle faaliyet gösteren gayrimenkul şirketleri, sanayi firmaları da var. Lakin burada sorun benim kendi dükkânımda kitap satıyor olmam. Zira onlar da kendi mağazalarında kitap satabileceklerini argüman ediyorlar. Hermes dünyaya mal olmuş bir isim. Binlerce yıldır insanlık tarafından bilinen bir isim. Bu firma ise ‘tarihin bundan sonraki kısmında bu ismi yalnızca biz kullanacağız’ Mantıklı değil” diyor. Yaşanan hukuk sürecinde bir sonraki duruşma ise 27 Mart’ta. Küçük bir dükkânda kültür üretimi yapan yerli esnafa karşı memleketler arası moda devi şirketin başlattığı “isim hakkı” arbedesine karşı mahkemenin alacağı karar ise şimdiden merak konusu.
HERMES NEDİR?
Hermes antik Yunan mitolojisinde bir allahın ismi. Üstün özelliklere sahip Hermes yeniden Yunanca’da üç sefer kutsanmış manasına da geliyor. Mitolojide rablerin en güçlüsü Zeus’un haberciliği vazifesini üstleniyor. Tıpkı vakitte Hermes rablerin en kurnazı olarak da biliniyor.
Aynı isimde bir de Fransız teşebbüsçü Thieryy Hermès tarafından kurulmuş bir lüks moda markası bulunuyor. Şirketin 2022 yılı cirosu ise 11,6 milyar avro.