Milyonlarca çalışanın merakla beklediği 2024 yılı minimum fiyatında artırım maratonu bugün başlıyor. Emekçi, patron ve hükümet temsilcilerinin yer aldığı Minimum Fiyat Tespit Kurulu yeni senede geçerli olacak minimum fiyatı belirlemek için saat 14.00’te birinci sefer bir ortaya gelecek.

ASGARİ FİYAT TESPİT KOMİTESİ BİRİNCİ TOPLANTISINI YAPACAK

Doğrudan 7 milyona yakın çalışanı, dolaylı olarak ise tüm vatandaşları ilgilendiren yeni taban fiyat sayısının belirlemesine yönelik süreç, bugün resmi olarak başlayacak. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığının konut sahipliğindeki toplantıda, patron tarafını Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), emekçi tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için TÜRK-İŞ temsil edecek. Patron heyetinin başkanlığını TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç, personel heyetinin başkanlığını ise TÜRK-İŞ Genel Lider Yardımcısı Ramazan Ağar yapacak.

TÜRK-İŞ: YENİ MİNİMUM FİYAT İNSAN ONURUNA YAKIŞIR SEVİYEDE OLMALI

Bu yılki görüşmelerde evvelki yıllardan farklı olarak, 5 kişilik TÜRK-İŞ heyetinde birinci sefer 4 personel birden yer alacak. Kasiyer, sıhhat çalışanı, güç çalışanı ve karayollarında çalışan bir taşeron emekçi, bu yıl yeni taban fiyatın belirlenmesi sürecine katkı verecek. Yeni taban fiyat için talebini kamuoyuyla şimdi paylaşmayan TÜRK-İŞ, “İnsan onuruna yakışır” seviyede bir minimum fiyat talep ediyor. Türk-İş Lideri Ergün Atalay geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Hükümetin 14 bin lira civarında hesaplanan açlık sonuyla masaya gelmesi halinde masadan kalkacakların söylemişti.

İŞÇİ VE PATRON TARAFI VERGİ İNDİRİMİ KONUSUNDA MUTABIK

Yeni minimum fiyatın bu yıl emekçi, patron ve hükümetin üçlü mutabakatıyla belirlenmesini isteyen TİSK ise fiyatın istikrarlı, istihdamı ve rekabet gücünü gözetici bir düzeyde olması gerektiği görüşünde. TİSK’in minimum fiyat patron dayanağının artırılarak devam ettirilmesi konusundaki ısrarı da sürüyor. Personel ve patron tarafı minimum fiyattaki görüş farklılığına karşın vergi indirimi konusunda mutabık. Her iki taraf, fiyatlar üzerindeki vergilerin kademeli olarak azaltılmasında hemfikir.

ASGARİ FİYAT NASIL BELİRLENİYOR?

Asgari fiyatı, yasa gereği personel, patron ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 şahıstan oluşan Taban Fiyat Tespit Komitesi belirliyor. Kurul, yeni taban fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında aralık ayında belirlenen tarihlerde toplanıyor. Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği kurul, en az 10 üyenin iştirakiyle toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde liderin bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.

ASGARİ FİYAT NET 11 BİN 401 LİRA

Asgari fiyat, bir personel için aylık brüt 13 bin 414 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 11 bin 402 lira 32 kuruş olarak uygulanıyor. Minimum fiyatın patrona toplam maliyeti, bir personel için 15 bin 762 lira 4 kuruş. Bunun 13 bin 414 lira 50 kuruşu brüt taban fiyat, 2 bin 79 lira 25 kuruşunu toplumsal güvenlik primi, 268 lira 29 kuruşunu patron işsizlik sigorta primi oluşturuyor.

Bu yılının ocak-haziran devrinde net 8 bin 506 lira olarak uygulanan taban fiyat, 1 Temmuz’dan prestijiyle net 11 bin 402 liraya yükseltilmişti. Taban fiyatta son 10 yıldaki değişim, şöyle oldu:

ASGARİ FİYAT 2024’TE NE KADAR OLACAK?

Asgari fiyat artırımında muhtemel senaryolar da muhakkak oldu. 2024’te minimum fiyatın yüzde 40-50 ortasında artırımla 15 bin 962 ile 17 bin 103 lira ortasında olması bekleniyor. Taban fiyatta memur maaş artışı baz alınırsa yüzde 50 artışla net meblağ 17 bin 103 liraya yükselecek. Kurul toplantılarında, satın alma gücü paritesi ele alındığı için enflasyon oranındaki artış minimum fiyata yapılacak artırımda da belirleyici oluyor. Merkez Bankası’nın yüzde 65 yılsonu enflasyon iddiasına nazaran altı aylık enflasyonun yüzde 38’e yakın olacağı iddia ediliyor. Minimum fiyata 6 aylık enflasyona nazaran artış yapılırsa net 15 bin 962 liraya yükselecek.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN: ÇALIŞANLARIN KAYIPLARINI GİDERECEK BİR TABAN FİYAT BELİRLEYECEĞİZ

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kabine Toplantısı’nın akabinde yaptığı açıklamada, istikrarları sarsmayacak, çalışanların kayıplarını giderecek bir taban fiyatın belirleneceğini tabir etmişti. Erdoğan, “Yılbaşında ekonomik dengeyi sarsmayacak, çalışanların kayıplarını giderecek bir minimum fiyat belirleyeceğiz. Taban Fiyat Tespit Kurulu toplantısı 11 Aralık’ta başlıyor. Personellerimizin onayını alacak, patronlarımızı de yormayacak ve istihdama ziyan vermeyerek bir minimum fiyat düzeyi maksadıyla bu süreç yönetilecek.” demişti.

BAKAN IŞIKHAN: PRENSİBİMİZ ÇALIŞANLARIMIZI ENFLASYONA EZDİRMEMEK

Asgari fiyat 1. toplantısı öncesi açıklamalarda bulunan Bakan Işıkhan, “İlkemiz her zamanki üzere çalışanlarımızı enflasyona ezdirmemek. Tek artırım olacak, zira yönetmeliğimizde de o denli. Taban fiyat yönetmeliğinde yılda bir sefer. Çok zarurî şartlarda, sarsıntı üzere. Geçen yıl Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatı ile taban fiyata ikinci artırımı yaptık” tabirlerini kullanmıştı.