Birleşmiş Milletler (BM) Uyuşturucu ve Kabahat Ofisi’nin (UNODC) hazırladığı yeni bir çalışmaya nazaran Myanmar, Afganistan’ı geçerek dünyanın en büyük afyon üretici oldu.

Myanmar‘da bu yıl afyon üretiminin yüzde 36 artışla bin 80 tona yükselmesi öngörülüyor. Afganistan’ın ise 330 ton ürettiği düşünülüyor.

Afganistan’da haşhaş ekimi, iktidardaki Taliban’ın geçen yıl afyon üretimini yasaklamasının akabinde yüzde 95 oranında düştü.

2021 darbesinin tetiklediği iç savaşın hala devam ettiği Myanmar‘da ise haşhaş üretimi yararlı bir gelir kaynağı haline geldi ve ekim alanları genişledi.

UNODC Bölge Temsilcisi Jeremy Douglas Myanmar‘da “Şubat 2021’deki askeri müdahalenin akabinde iktisatta, güvenlikte ve idarede yaşanan aksaklıklar, merkezlerden uzak bölgelerdeki çiftçileri geçimlerini sağlamak için afyona yönlendirmeye devam ediyor” diyor.

Eroinin ana unsuru olan afyon, Myanmar‘da onlarca yıldır yetiştiriliyor ve hükümetle savaşan isyancı kümelere fon sağlıyor.

UNODC raporuna nazaran yalnızca geçtiğimiz bir yılda ülkedeki afyon ekimi yüzde 18 oranında arttı. Raporda ayrıyeten Myanmar‘daki afyon yetiştiriciliğinin “giderek daha sofistike” ve verimli hale geldiğine, bunun ağır arazi, sulama sistemleri ve bazen de gübre kullanımından kaynaklandığına dikkat çekiliyor.

Afyonun pahalılaşması da giderek daha fazla insanı yetiştiriciliğe itiyor.

Covid-19 pandemisi ve Myanmar ekonomisindeki çöküş afyon ekimini daha muteber ve cazip bir istihdam kaynağı haline getirdi.

Afyon en çok Shan eyaletinde üretiliyor

Üç etnik silahlı kümeden oluşan bir ittifak ile ordu ortasında şiddetli çatışmalara sahne olan Shan eyaleti, Myanmar’da en çok afyonun üretildiği bölge.

Yoksul, merkezden uzak ve toprağı epeyce verimsiz bir bölge olan Shan’da afyon yetiştiriciliği uzun vakittir iktisatta itici bir güç oldu. Myanmar’ın öbür bölgelerinde işsiz kalan pek çok kişi afyon yetiştirmek için Shan’a geri dönüyor.

Son periyotta Shan’daki çatışmaların tırmanması, servetlerini kumar, dolandırıcılık merkezleri ve uyuşturucudan elde eden güçlü mafya ailelerini bile çökertirken isyancı kümeler operasyonlarını finanse etmek için hala afyon satışına güveniyor.

UNODC Bölge Temsilcisi Douglas, Shan ve öteki hudut bölgelerindeki çatışmaların ağırlaşmasının afyon üretiminde artışa yol açmasının beklendiğini söylüyor.

UNODC raporunda afyon ekim alanlarının en çok kuzeydeki Shan eyaletinde genişlediği, bunu isyancı kümelerin orduyla savaştığı Chin ve Kachin eyaletlerinin izlediği belirtildi.

Afyon ekonomisindeki en kârlı faaliyet eroin üretimi ve kaçakçılığı. UNODC raporuna nazaran bu yıl Myanmar’dan 2,2 milyar dolar bedelinde 154 ton eroin ihraç edildi.

Myanmar, Tayland ve Laos hudutlarının birleştiği, Altın Üçgen olarak isimlendirilen bölge, tarihte afyon ve eroin üretimi için değerli bir nokta. Dünya çapında satılan eroinin birden fazla ise Myanmar ve Afganistan’da üretiliyor.