James Webb Uzay Teleskobu (JWST) muazzam aralıklardaki objeleri görüntüleyerek geçmişe bakma konusunda kendini zati kanıtlamıştı lakin yaptığı yeni bir keşifte Güneş sisteminin uzak geleceğine görmüş olabilir. Çünkü JWST, ölmüş bir yıldızın etrafında dönen gezegenler buldu. Son derece az rastlanan bu olay, bir gezegen sisteminin yıldızı öldükten sonra neye benzediğini görmek için birinci bahtımızı sunuyor.
GERÇEKLEŞEN OLAY SON DERECE NADİR
Donanımhaber’de verilen detaylara nazaran JWST, iki farklı meyyit yıldızın ya da “beyaz cücenin” yörüngesinde dönen iki Güneş dışı gezegenin ya da “ötegezegenin” varlığını gözlemledi. Gezegenler yalnızca Güneş sisteminin gaz devleri Jüpiter ve Satürn’e güçlü bir halde benzemekle kalmıyor, tıpkı vakitte beyaz cüceler Güneş’in gelecekteki mukadderatıyla de benzerlik gösteriyor.
Öte yandan beyaz cüce yıldızların etrafında çok az sayıda gezegen keşfedilmiş durumda. Şimdi hakem değerlendirmesinden geçmemiş olan araştırmanın başyazarı ve Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü’nde astronom olan Susan Mullal yaptığı açıklamada, “Bu iki aday gezegenle ilgili fevkalâde olan şey, sıcaklık, yaş, kütle ve yörünge ayrımı bakımından dış Güneş sistemimizdeki gezegenlere daha evvel bulunan tüm gezegenlerden daha fazla benzemeleri” dedi.
Keşfedilen gezegenler WD 1202-232 ve WD 2105-82 olarak isimlendirildi. Bu gezegenler JWST’nin Orta Kızılötesi Aracı (MIRI) tarafından direkt gözlemlendi. Bunlardan biri beyaz cüce mesken sahibinden Dünya ile Güneş ortasındaki aralığın yaklaşık 11,5 katına eşit bir uzaklıkta yer alıyor. Öbür aday ise yıldızından daha uzakta, gezegenimiz ile Güneş ortasındaki aralığın yaklaşık 34,5 katı uzaklıkta yer alıyor. Bilim insanlarının Jüpiter’in 1 ila 7 katı ortasında olduğunu iddia ettikleri gezegenlerin kütleleri şu anda belgisiz durumda.
Güneş, yaklaşık 5 milyar yıl içinde çekirdeğinde meydana gelen nükleer füzyon süreçleri için yakıt kaynağını tükettiğinde, kırmızı bir dev haline gelecek. Yıldızın dış katmanı o kadar genişleyecek ki Merkür, Venüs, Dünya ve muhtemelen Mars’ın kendisini yutacak. Bu genişleme evresi bittiğinde ise geriye etrafı gezegenimsi bulutsu ile çevrili epeyce küçük olan beyaz cüce kalacak.
Dolayısıyla JWST’nin bu direkt keşfi (yani direkt gezegenleri fotoğraflaması) temelinde böylesi bir sonda Jüpiter ve Satürn’e ne olabileceğine dair ipuçları veriyor. Bu keşif tıpkı vakitte daha fazla inceleme imkanının da önün açıyor. Bilim insanları artık gezegenlerin atmosferlerinin bileşimi üzere şeyleri araştırmaya başlayabilecek ve gezegenlerin kütlelerini ve sıcaklıklarını direkt ölçebilecekleri.