Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın dün yayımladığı Ocak 2024 devri işkolu istatistikleri, çağdaş çalışma hayatının temeli olan örgütlenme hakkının Türkiye’de engellendiğini gösterdi.

Ocak 2024 prestijiyle toplam emekçi sayısı 16 milyon 395 bin 275 kişi, toplam sendikalı emekçi sayısı 2 milyon 495 bin 423 kişi oldu. Buna nazaran sendikalaşma oranı yüzde 15.22 hesaplandı. Ocak 2023’te ise bu datalar sırayla şöyleydi: 16 milyon 163 bin 549 kişi, 2 milyon 330 bin 988 kişi ve yüzde 14.42. Ayrıyeten sendikalaşma oranı Temmuz 2023 devrinde yüzde 14.76’ydı.

Yine datalara nazaran toplam 20 işkolu ortasında en fazla çalışanın yer aldığı işkolu, 4 milyon 222 bin 728 şahısla “ticaret, ofis, eğitim ve hoş sanatlar” oldu. Bunu 1 milyon 976 bin 475 emekçiyle “metal” ve 1 milyon 670 bin 363 personelle “inşaat” izledi. Hizmet-İş Sendikası 301 bin 456 üyeyle tüm personel sendikaları ortasında birinci sırada yer aldı. Öte yandan son devir hareketleriyle öne çıkan DİSK bağlı Dev Maden-Sen, “madencilik ve taş ocakları işkolu”ndaki barajı aşarak yetkili sendika oldu. Sendikadan yapılan açıklamada “Türkiye’nin dört bir yanındaki maden emekçileriyle omuz omuza yürüttüğümüz çaba muvaffakiyetle sonuçlandı” dendi.

‘YETKİ’ SORUNU ÇOK

Verileri yorumlayan isimlerden Ankara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Metin Özuğurlu, “Özel kesimin kıymetli kısmında hem sigortasız hem göçmen emekçi çalıştırıldığını göz önüne alırsak Türkiye’de çalışanların büyük çoğunluğu sendikal haklardan faydalanamıyor. Üreten sınıfın asıl karakteri ‘örgütsüzlük.’ Ayrıyeten Memleketler arası Çalışma Örgütü’ne (ILO) nazaran Türkiye, çalışma şartlarının en makûs olduğu ülkelerin ortasında. ‘Zombi sendikacılık’ da değeri sorun” derken Birleşik Metal-İş Sendikası Genel Sekreteri Ali Çeltek problemleri şöyle anlattı: “Örgütlenmenin önünde onlarca mahzur var. Barajlar, yetki itirazları bunlardan birkaçı. 10 yılı aşkın yetki davası süren işyerleri var. Çalışanlar demokratik ve özgür bir ortamda sendikalaşma hakkını kullanmalı ve patronun de buna hürmet duymasını istiyoruz.”