GENAÇAĞA KARAFAZLI
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) tarafından Artvin‘in Arhavi ilçesi dereleri ile Ulukent ve Balıklı köylerinin bulunduğu Pilarget Vadisi’ndeki derelerin beton kanala alınması ve Eğrisu, Sevahil ve Tuvahit yaylalarında toplam 2 bin 719 hektarlık alanın maden alanı ilan edilmesine vadi halkı reaksiyon gösterdi.
Pilarget Vadisi Ulukent Okulu bahçesinde Pilarget Vadisi Tabiat ve Ömür Derneği’nin 2.sini düzenlediği Pilarget Şenliği’ne yurdun birçok vilayetinden Arhavili yurttaşlar ile CHP’li Arhavi Belediye Lideri Vasfı Kurdoğlu, CHP Arhavi İlçe Lideri Erkan Özyazıcı, AKP Artvin Milletvekili Erkan Balta, Pilarget Tabiat ve Ömür Derneği Onursal Lideri Hazım Kurdoğlu, Dernek Lideri Murat Kuruoğlu, İHD Rize temsilcisi Günay Karafazlı, çevreciler ile Ulukent ve Balıklı köy muhtarları katıldı. Arhavi Pilarget Tabiat ve Hayat Derneği tarafından bu yıl ikincisi düzenlen Pilarget Tabiat Şenliği’nde, derelerin kanallara alınmak istenmesi vadinin ve yaylaların maden arama alanı ilan edilmesine karşı şenlikte bir ortaya gelen onlarca yurttaş HES’lere, maden aramaları ve derelerin beton kanallara alınmasına ‘hayır’ dedi.
“DERE ISLAHI NASIL YAPILIYOR?”
Pilarget tabiat ve hayat derneğinin düzenlediği şenliğin açılış konuşmasını emekli öğretmen Ersel Erdoğan yaptı. Vadide yaşanan HES sorunu olduğunu onunla ilgili hukukî sürecin devam ettiğini tabir eden Ersel, “Bu dere ıslahı nasıl yapılıyor? Nerelerde yapılıyor? Yapılacak yerler tespit edildi mi? Duvarlar nasıl yapılacak? Sanat duvarlar biçiminde mi yapılacak yoksa betonarme duvar formunda mi yapılacak? Kanal biçiminde mi yapılacak yoksa dere yatağının tamamını içine alacak formda kenarlardan başlanarak mı yapılacak? Bugün bu durumu muhtarlarımız ve Artvin milletvekilimiz bizlere açıklamalıdırlar” dedi.
Festivalde yapılan konuşmalar şöyle:
“YAPILMASI GEREKENİN EN GÜZELİNİ YAPACAĞIZ”
Uluköy Köy Muhtarı Necati Canoğlu: “Derelerimizle ilgili bizden bilgi almak istedi. Şu anda devletimizin lokal olarak yapmış olduğu bir çalışma ile ilgili müracaatlarımız vardır. Duvar olması gereken yerlere taş duvar olacak, beton olması gerekiyorsa beton olacak. Beton derken, suyun debisinin fazla vurduğu yerlere betonun kararı fazla olduğu için beton olması gerekiyor. Bu da bizim kanılarımız. Yoksa genele baktığın vakit hepsi taş duvardır. Yapılması gerekenin en güzelini yapacağız”
“TAŞ DUVARIN KURTARMADIĞI YERDE BETON ÇALIŞMASI OLACAK”
Balıklı köyü muhtarı Muzaffer Şeviloğlu: “Tabii ki şu anda en büyük sorun dere ıslahıyla ilgili zahmet varmış üzere duruyor ancak maalesef bir badire rastgele bir sorun yok. Şu anda verilen proje lokal olarak yapılacak. Gerektiği yerlerde yapılacak. Tamamı duvar olacak halinde bir algı var toplumda katiyen bu türlü bir şey yok. Hatta biz drone uçurduk noktaları tespit ettik bizim tespit ettiğimiz noktalarda gerekli yerlerde taş duvar, geneli taş duvar lakin taş duvarın kurtarmadığı yerde beton çalışması olacak.”
“PİLARGET HALKININ, ONUN İSTEĞİNİN BİLAKİS HİÇBİR ŞEY YAPILMASINA BİZ MÜSAADE ETMEYİZ”
AKP Artvin Milletvekili Erkan Balta: “Ülkedeki güç gereksinimini biliyoruz. Bugün ne noktaya geldiğini hepiniz çok düzgün biliyorsunuz hemşerilerim 10 katına çıktı güç fiyatları. Hasebiyle doğal kaynaklarımızı, lokal kaynaklarımızı kullanma muhtaçlığı, kullanma zarureti de geçmişe nazaran çok daha büyük çok daha ileri düzeye geldi.”
20 HES PROJESİ BİTTİ BİRKAÇ KATI DA YENİ HES PROJESİ VAR
“Yani vilayetimizde sanıyorum şu anda tamamlanmış 20’ye yakın HES vardır. Tahminen onun birkaç katı da HES projesi var. Bunların her birine de kurudan kuruya karşıyım falan da demiyorum, demem. Artık elbette ki bu sorunun türel süreci devam etmektedir. Ben de bir hukukçuyum, daima onu söyledim. Hukuksal süreçleri ihmal etmeyin şayet münasebetleriniz sağlam olursa mahkemeler bunu iptal ediyor. Bunun pek çok örneğini gördüm. Kendi köyümde de mesela iptal edilen HES var, edilmeyen HES’te var. İptal edilen HES’te tüzel münasebetler sağlamdı, başkasında zayıftı ancak tüzel süreç sonuçlandıktan sonra ona karşı da yapacağımız bir şey yoktur.”
“TAŞKIN MUHAFAZA PROJELERİ DE BİRİLERİ İSTEDİĞİ İÇİN DEĞİL TAŞKIN RİSKİ İÇİN YAPILIYOR”
“İkinci olarak buradaki taşkın muhafaza projeleri aslında çok değerli projelerdir bedelli hemşerilerim. Yani DSİ’nin yaptığı işler pek fazla reklamı yapılmaz ancak maliyetine bakarsınız ki çok büyük işler yapılmış. Taşkın müdafaa projeleri de birileri istediği için değil taşkın riski için yapılıyor. İşte bakın daha geçen sene 22 Temmuz’da Kurban Bayramı’nda büyük bir taşkın büyük bir tehlike atlattı Arhavi. O taşkın Boğaziçi Mahallesi’ndeki o taşkın şayet gece olmuş olsaydı tahminen yüzlerce insanımızı kaybedebilirdik. Zira orası bir göle döndü siz de biliyorsunuz, birebir gün ben de oradaydım. Artık işte buradaki hayatımızı anlatıyoruz ya, ben bu memleketin çocuğu olarak Artvin’deki taşkınlar, sel afetlerinde şunu gördüm pahalı hemşerilerim sel afetlerinde, mal ziyanları, can kayıpları, 2015’te de 11 tane canımız gitmişti. Can kayıplarına sebep olan tehlikeler, tehditler son 20-30 yıl içerisindeki yerleşimlerde olmuş daima. Dedelerimiz riskli olan yerlere aslında yapı yapmamış. Dolaysıyla bir sorun da olmamış ancak bugün şayet bir risk varsa o riski önlemek için elbette ki devlet de bir yatırım planlaması yapıyor, ancak şuna dikkat edeceğiz burada risk olmayan yerde rastgele bir taşkın müdafaa yapılmasına müsaade etmeyeceğiz sizinle lakin risk varsa, risk olan yerde tabiata uygun olan tahlil neyse, tabiata uygun olan yapı, inşaat neyse o halde yapılması konusunda ben de sizlere takviye olacağım.”
“YUSUFELİ VE ARTVİN’İN TAMAMI YÜZDE 100 MADEN ALANI GÖRÜNÜYOR”
“Maden sorunu, arkadaşımız lisana getirmişti, Arhavi’nin yüzde 90’ı maden alanı görünüyor dedi ya ben mesela Maden Teknik Arama Enstitüsü’nde bakmıştım Yusufeli ve Artvin’in tamamı yüzde 100 maden alanı görünüyor. Bunun sebebi şu maden arama ruhsat alanları, ruhsat alanı madenin çıktığı yerin tahminen 200 katı ancak maden bir noktada çıkıyor. Burada da şayet maden alanı olarak işaretli olması her noktasında maden çıkacak diye bir düstur yok. Biz şuna dikkat etmek zorundayız, elbette ki yeraltındaki kaynaklar da bu milletin bu devletin kaynakları. O kaynakların da bu milletin istifadesine sunulmasının istenmesi kadar doğal bir şey yok. Arama bölgeleri var, o bölgelerde aramalar yapılacak. Süreçleri bugün sizin yaptığınız üzere yakın takip edeceğiz.”
“BENİM MESKENİM ÇABUCAK DERE KENARINDA ORADAN DİZGİNİNİ KOPARAN DERE BENİM BÜTÜN ÇAYLIĞIMI, FINDIKLIĞIMI ALDI”
AKP’li Vekilin, dere yataklarında yapılan meskenlerin taşkın nedeniyle sele gittiğini tabir etmesine bir yurttaşa karşı çıkarak; “Sayın vekili ben dere kenarında oturan bir vatandaşım, derenin pak olduğu kendi yatağında aktığını söyledi. Evet dediği yanlışsız, dere temizdi ancak şu an dere saf değil, neden değil zira dere yataklarına iş makinelerinin sokulup da dere yataklarında rampa misyonu gören o büyük devasa taşların dere önünden alındığı ve derenin dizgininin koptuğu bir olaydır. Benim konutum çabucak dere kenarında oradan dizginini koparan dere benim bütün çaylığımı, fındıklığımı aldı” diye reaksiyon gösterdi.
“DEREYE SU KALMIYOR”
HES olgusuyla ilgili Pilarget Tabiat ve Ömür Derneği Sekreteri tekniker Fazlı Zoroğlu: “Şimdi ben size buradan soruyorum şu değirmeni çevirmeyecek deremizin yüzde 90’ını borular içerisine koyarak bu bölgede HES yapmak istiyorlar. ya dereye su kalmıyor, bunlarla ilgili bilginiz var mı? Bizim bulunduğumuz yer Balıklı ve Pilarget Havzası Dünya Doğayı Muhafaza kuruluşu, Birleşmiş Milletler’e bağlı bir kurum 200 bölgeden bir tanesi olarak ilan etmiş burayı. Yani burası müdafaa altında, memleketler arası kontratlarla. Bunun değerini bizim biliyor olmamız lazım. Gelecekte bu ve emsal çeşitte doğal yapılar kalmayacak, küresel ısınması ve iklimsel şartlarla. Tüm beşerler için insanlık için bu bölgelerin korunması gerekiyor.
“HER TÜRLÜ BETON ARHAVİ’YE BİR TABUT ÇAKMAKTIR”
Gelelim dere ıslahıyla ilgili mevzuya. Bakın Sidere’deki üzere bir dere ıslahı istemiyoruz biz. Derenin betona boğulduğu bir yer istemiyoruz. Yüzyıllar uzunluğu akan sularımız bu derede bizi rahatsız etmemiş bize bir problem yaşatmamış. Bu derenin suyu aslında kendi coğrafik yapısıyla suyu yavaş akıtır. Şayet buraya siz beton dökerseniz çok açık söylüyorum, projelerini inceledim biliyorum. Pilarget Havzası’na 5 kilometre beton kelam konusu. Kimi yetkili arkadaşların bu mevzuda teminatları var. Bunu bu biçimde yaptırmayacağız. Hangi bölgelere müdahale gerekiyorsa oralara yaptıracağız dediler. Pilarget’in gereksinimi olan yer Ulukent için söylüyorum beş ya da altı yerdir. Onun dışında yapılacak her türlü beton Arhavi’ye bir tabut çakmaktır.
“2 BİN 719 HEKTAR ALANDAN BAHSEDİYORUM İKİ METREKARE YERDEN BAHSETMİYORUM”
Arhavi’nin yüzde 80’i maden olarak ilan edilmiş durumda, maden alanı. Üstte hepiniz biliyorsunuz değil mi mağaraları? 2 bin 719 hektar alan, 2 bin 719 hektar alandan bahsediyorum iki metrekare yerden bahsetmiyorum. Bu alan ihale edilmiş verilmiş. Bir hektar yer pahalı arkadaşlar bir futbol alanı büyüklüğündedir. Ne kadar büyük bir alanın maden alanı olarak açılacağını siz düşünün ve bizim bütün su kaynaklarımız ve Kaçkarların bitimi olan görmüş olduğumuz zirveler, yani buzulların su kaynakları yok edilecek.
Çok değil burada 5-10 sene içerisinde şayet bu maden alanları, derelerin betonlanması ve HES konusu yaşama geçerse burada bir daha toplanamayacağız. Zira kamulaştırma yapılacak. Bu köyler yok olacak isteseniz de kalamayacaksınız. Çay üretilemeyecek.”
“HALKIMIZIN BİLGİSİ OLMASI LAZIM, BİLGİLENDİRİLMESİ LAZIM”
Arhavi Belediye Lideri CHP’li Vasfı Kurdoğlu, dere uzunluğu betonları görünce içinin sızladığını söz ederek şunları söyledi:
“Evet, bir kanal çalışması var Derecik’ten başladı ve geliyor. İnanın o beton kanalı görünce içim cız etti. Sanıyorum dereye uygun tahkimat yapılsa daha uygun olur diye düşündüm lakin merkezi yönetimin de sizlerden bilgi alması lazım, kesinlikle muhtarlarımızla görüşmesi lazım. Halkımızın bilgisi olması lazım, bilgilendirilmesi lazım. Sizlere karşın hiçbir şeyin yapılamayacağını herkesin bilmesi lazım. Arhavi Belediye Lideri olarak sizlerin her vakit yanınızda olacağım, bunu bilmenizi istiyorum”
“ORMAN KATLİAMINA HAYIR DİYORUZ”
CHP Arhavi İlçe Lideri Erkan Özyazıcı, “Madene hayır diyoruz. Tabiat katliamına, orman katliamına hayır diyoruz” dedi.