Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisinin dayanağıyla Akdeniz Üniversitesi’nin mesken sahipliğinde 12 üniversitenin dayanağıyla düzenlenen “Güney Meslek Fuarı (GÜNKAF)”, Mimar Sinan Kongre ve Stant Merkezi’nde devam ediyor. GÜNKAF çerçevesinde Akdeniz Üniversitesi Prof. Dr. Tuncer Karpuzoğlu Organ Nakli Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ömer Özkan, mesleği ve yapmayı hedeflediği çalışmaları hakkında bilgiler verdi. Başarılı yüz, rahim ve kol nakilleriyle ismini dünyada duyuran Özkan, “Ölümsüzlük mümkün mü?” biçimindeki soruya şu yanıtı verdi:
“Çok ünlü bir milyarder vardı. Kalp ve karaciğer nakli oldu, ölümsüz olacağını düşündü lakin sonuçta öldü. Burada Orta Çağ’a hakikat gidersek insanların ana gayesi ölümsüzlüğü bulmakmış.
İnsanlar ölümsüzlük üzerine daima çalışmışlar. Bir mühlet sonra ölümsüzlüğü bulamayacaklarını anlamışlar. Sonuçta bize ne kalmış, sağlıklı yaşamak. İnsan ömrü Orta Çağ’da 35-40 yaşındayken, biz bugün 80-85’lerden bahsediyoruz. Maksadı yüksek tutmak lazım.
Ölümsüzlük denilen kavramda 30’lardan 80’e geldiysek, tahminen 100’e de uzayacak. Doğdunuz yüzünüz yok, okula gidemiyorsunuz, iki kolunuz yok, 80 yaşına kadar yaşamak ister misiniz? İnsanın daha refah, daha huzurlu yaşamasından bahsediyorum. Gayemizi daima üst düzeyde tutmamız gerekir. İnsanların daha uzun, sağlıklı yaşayacağını düşünüyorum” dedi.
KAFA VE BEYİN NAKLİ
Canlıdan organ naklini en güzel yapan ülkelerden birinin Türkiye olduğunu kaydeden Özkan, beyin ve baş naklinin gelecekte mümkün olup olmayacağına ait ise, “Beyin nakli yüzyıllardır insanların aklında olan bir şey. Beşere fantastik geliyor. Beyefendisini yaşatmak çokta sıkıntı değil.
Beyin nakletmek ne için yapılır? Yararlı olabileceği birkaç hastalık da var aslında. İnsan bedeninde beyin çalışıyor ancak bir gövde lazım. İşbirliği içinde diğer branşlarla birlikte bunu geliştirmemiz lazım. Hudut güzelleşmesi denilen kavramı bizim uçurmamız gerekir.
Daha bizim baş naklinden evvel felç olan insanların tedavisini yapabilmemiz lazım. Baş nakli mümkün olduğu vakit, felçle dolaşan insanların tedavisini yaptığınız vakit artık beyin nakli yapılabilir. Beyin nakli yapılmaya gereksinim olduğu anda tahminen öbür türlü bu işleri çözmeye başlayacağız. Tıp yine başlıyor. Tıpta temel bilimlerin geri kaldığını kabul etmeliyiz. Kaynaklarımızı dışarı kaybediyoruz.
Cumhurbaşkanlığı bize büyük takviye verdi laboratuvar manasında. Bizim ülkemizde gen transferi yapacak insan bulamıyorum. Gen transferi yaptığımız vakit SMA’lı hastanın tedavisi 2 milyon 600 bin dolar bir hapın tedavisi. Tahminen tedavi olacak olmayacak, bizim bunun üstünde bir şey yapmamız lazım.
Çünkü patent yok. Genetik, genetik mühendisliği, gelecekte mesleklerin yapay zekayla sonlanacağını düşünmüyorum. Kanser hastalarının, birçok felcin, hudut sistemi hastalıklarının tedavisi gelecekte temel bilimlerde. Bizim kurduğumuz laboratuvarlarda gelişeceğini düşünüyorum. Bizim ülkemizde bunun biran evvel hızlandırılması gerekir” dedi.
“GENETİK YAPIN”
Özkan, Tıpta Uzmanlık Sınavı’nda öğrencilerin kalp beyin cerrahisi yazmadığını ve rahat alanların tercih edildiğini belirtti. Salondaki öğrencilerden trende kendilerini kaptırmamalarını isteyen Özkan, “Bir meslek seçerken 10-20 sene sonrasını düşünün. Günümüzde dermatoloji, plastik cerrahi tanınan, çok hoş paralar kazanıyorlar. Ne olur aldanmayın. Bayan doğum fakat üzerine kesinlikle genetik yapın. Bizim artık laboratuvarda geri planda çalışacak insanlara muhtaçlığımız var” dedi.
“BİR GÜN KALBİN SİPARİŞİNİ VERECEKSİNİZ”
“Her organ rafta satılabilecek hale gelir mi?” sorusu üzerine Özkan, “Tekerlek, otomobiller bulunuyor fakat bir buhar makinesi bulunuyor, o kadar süratli ilerliyor. Tıpta bu durum farklı. Biz daha basamağı oluşturmaya çalışıyoruz. Biz daha buhar makinesini keşfetmedik. Daha emekleme evresindeyiz. ARGE, immünoloji ve genetik üzerindeki suratı yakaladığımızda bir gün göreceksiniz ki kalbin siparişini vereceksiniz ve takacaksınız. Ütopik üzere gelebilir lakin değil. Erken basamakları belli yerlerde üretiliyor. Yapay rahimler geliştirilmeye başlandı. 15-20 güne kadar anne karnı dışında yaşatılan çocuklar var. Bunlar gelecekte çok daha süratli gelişecek” karşılığını verdi.
“DAHA FAZLA LABORATUVAR ÇALIŞMASI”
Kanserin bilinen net bir sebebi olmadığına değinen Özkan, “Bizim daha fazla laboratuvar çalışmamız, ana sebebini bulmak için çok çalışmamız gerekir. Kesinlikle ARGE’ye dönük ülkemizde bu ilaçları geliştirmemiz lazım. Sıhhat harcamalarını kısmamız için ekonomik ve stratejik pahası olan, kendi kendimize kâfi hale gelmeliyiz. İşinizi basitleştirmeyin. Yalnızca kolay iş bulma gayesinden öte kendinize yer bulun. Unutmayın pandemilerin ardı kesilmeyecek, biyolojik, kimyasal, nükleer hücumlar olabilir. Alt yapı olarak bunlara hazır olmalıyız. Aşıyı anında yapmamız lazım. Amaçlarınızı büyük tutun” diye konuştu.
“ORGAN ÜRETİMİ BAŞARILACAK”
“Gelecekte Ömer Özkan ne yapacak, planı nedir?” sorusuna Özkan, “Bundan 2-3 ay evvel fantastik bir şey oldu. ABD’de domuzdan kalp nakli yapıldı. İlham verici bulgularla oldu. Bu ülkede o nakli yapsanız perişan olmuştunuz. Birçok beşere ilham verdi. Ya hayvandan beşere nakil yapacaksınız ya da başkası, siz organ üretmek zorundasınız. Organ üretiminin sonunda başarılacağına inanıyorum. Üniversite olarak amacımız bunları gündeme sokmaktır” dedi.
Özkan, saat 24.00’a kadar kesinlikle tıp, sonra genetik okuduğunu ancak öğrenci yıllarında olsa immünoloji ya da genetik yapmak istediğini belirtti.
“TRENDLERE TAKILMAYIN”
Plastik cerrahisinin iki kısmı olduğunu lisana getiren Özkan, “Birincisi estetik, burun, dudak ameliyatları çok tanınan. Dünyada daima trendler var, insanların hoşluğuna kıymet verdiği bir trend var. Kendini beğendirme kadar lüks bir kavram yok. Aklını beğendirme yerine fiziğini beğendirmeye çalışıyor. Plastik cerrahinin estetik dışında, bedeninin ilgilenmediği alanı yok. Sayısı süratle atan bir trend, plastik cerrah oldun yalnızca botoks, dolgu yapacak olursan çok âlâ para kazanırsın. Sayısı artacak, fiyatı düşecek ve mutsuz olacaksın. Yalnızca bugünkü trendi düşünmeyin. Hem severek hem de para kazanacağınız işi yapın” dedi.
Konuşmaların akabinde Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi Lideri Doç. Dr. Salim Atay, Özkan’a plaket takdim etti.