Hemen çabucak her sofranın vazgeçilmezi olan zeytin ve zeytinyağının insan sıhhatine yararının saymakla bitmeyeceğini tabir eden Prof. Dr. Aysun Bay Karabulut, yaklaşık 8 bin yıldan beri Akdeniz etrafındaki medeniyetlerin kazanımları ortasında bulunan ve ‘sıvı altın’ olarak isimlendirilen zeytinin, kuşkusuz dayanıklılığı ve uzun ömürlülüğünün de tesiriyle kutsal bir ağaç ve meyve olarak bilindiğini söyledi.

ÜRETİMDE TÜRKİYE ÜST SIRALARDA

Zeytinin, karakteristik açıdan Akdeniz iklimine uygun olduğunu belirten Karabulut, “Dolayısıyla da Asya, Avrupa ve Afrika bölgelerine mahsus zeytingiller (oleaceae) familyasına mensup, yüzlerce çeşidi olan bir ağaçtır. Süs bitkisi olarak da kullanılır. Estetik görünümünün yanı sıra bodur, sağlam ve heybetli, ayrıyeten çürümeye de son derece güçlü olan bu ağaç uzun ömürlüdür. Uzunluğu, nadiren 20 metrelere dek ulaşan yüksek düzeylere çıkma durumu olmakla birlikte yüklü olarak 2 ila 10 metre ortasında değişir. Kuraklıktan etkilenmediği için ortalama 2-3 yüz yıl ortası yaşayan zeytin ağacı, 2 bin yıl yaşayabilme potansiyeline de sahiptir” dedi.

Zeytin ağacının odununun mutfak eşyaları, oyma materyalleri ve mobilyalarda kullanıldığını da lisana getiren Prof. Dr. Karabulut, “Yaprağı da bedelli olmakla birlikte, temel prestijiyle kullanılan kısmı meyvesidir. Birçok çeşidi olan zeytinin öncelikle yağı çok değerlidir ve ticari manada talep yeri de hayli geniş olan kıymetli bir eserdir. Hakikaten dünyada üretilen zeytinlerin yüzde 90 üzere büyük bir kısmı yağ üretiminde kullanılmaktadır. Yemeklere eşsiz bir lezzet ve sıhhat katan zeytinyağından elde edilen sabun, şampuan ve duş jelleri sadece doğal değil, tıpkı vakitte çok faydalıdır. Zeytinyağlı eserlerin saçlarda kepeklenmeyi ve dökülmeyi önler, cildi güzelleştirdiği, kırışıklıkları giderir ve yaşlanmayı geciktirir” tabirlerini kullandı.

İÇERİĞİ VE SIHHATE FAYDALARI

Yaprağında türlü uçucu yağlar ve organik asitlere ilaveten tanen ve rezin bulunan zeytinin, ayrıyeten işlenme biçimi ile ilgili olarak içeriğindeki unsurların oranlarında değişmeler görülebildiğini de belirten Karabulut, bedeni ultraviyole ışınlarına karşı koruyan ağır E vitamini ve sodyumunda zeytinde yer aldığını söyledi.

Prof. Dr. Karabulut, Tekrar zeytin yapısında protein, yağ ve omege-3 ile omega-6 çeşidi yağ asitlerinin yanı sıra A ve C vitaminleri, demir, kalsiyum, fosfor, kükürt, klor ve magnezyum da bulunduğunu tabir etti.

Özellikle muhtevasında K vitamini olan yeşil zeytinde ayrıyeten potasyum, karbonhidrat, protein, lif ve oleik asit üzere unsurların olduğunu da kaydeden karabulut, zeytinin sıhhate yararlarını şöyle sıraladı:

“Zeytinyağı, ateroskleroza riskini azaltan, kan basıncını düşüren ve makûs kolesterol düzeyini düşürüp güzel kolesterol düzeyini yükselten sağlıklı bir yağdır. Hasebiyle da yağ denilip geçilmemeli, gündelik beslenme kültürüne mümkün mertebe dâhil edilerek sofraların bir modülü haline getirilmelidir. Yaprağından ve ağaç gövdesinin kabuğundan elde edilen çayın iştah açıcı, idrar söktürücü ve ateş düşürücü olduğu bilinen, bağışıklık sistemini güçlendiren, ayrıyeten besin bedelleri de olukça yüksek olan zeytinin insan sıhhatine birçok yararı vardır. Kutsal metinlerde de yararlarına vurgu yapılan zeytin, öncelikle kalp ve damar sıhhati için faydalıdır. Kan basıncını denetim edip kandaki fazla kolesterolü dengeleyerek kalp krizi riskini düşürmekte, kan pıhtısının oluşumunu engellemekte, kansızlığa âlâ gelmekte, antioksidan niteliğiyle hücreleri koruyup kanser ile bilhassa de kolon tipi kanserlerle uğraş etmekte. Mide asidini azaltıp gaz ve reflü çeşidinden meselelere karşı müdafaa sağlayarak sindirim sistemini düzenlemekte, ağrıları gidermekte, hafızayı kuvvetlendirmekte, göz ve görme sıhhatine katkı sağlamakta, hudut sistemini korumakta ve Alzheimer hastalığına ek olarak tümörlerin ya da astım tipi rahatsızlıkların tesirini azaltmaktadır. Ayrıyeten çocuk bireylerde kemiklerin gelişimine olumlu manada katkı sunmakta ve yaşlıklarda osteoporoz riskini düşürmektedir“

Zeytin ve yağının yemeklerden evvel tüketilmesi durumunda iştahı azaltmasına ek olarak doğurganlığı ve üreme sistemini de geliştirdiğine değinen Karabulut, “Zeytin ayrıyeten saçları sağlamlaştırmakta ve dökülmesini engellemekte. Cilt rahatsızlıklarının da önüne geçmektedir. Zeytinyağı, yağ hücrelerinin içerisinde bulunan yağları parçalama özelliğine sahip olduğu için, sanılanın tersine kilo kaybı sağlayabilen bir besindir. Araştırmalar, insülin duyarsızlığını da azaltan zeytinyağının içerdiği aroma tiplerinin tokluk hissini güçlendirdiği ve kalori alımını azalttığını göstermiştir” tabirlerine yer verdi.