Yurttaş tarihin en büyük barınma krizini yaşarken Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “Kiralar geriliyor” muştusu “gerçekçi” çıkmadı. Emlak uzmanları kiraların düşmediğini, yükseliş suratının gerilediğini belirtirken gayrimenkul değerleme platformu Endeksa’nın bilgileri 2022 kasım ayında Türkiye’de 6 bin 493 lira olan ortalama kiranın son bir yılda yüzde 120 artarak 14 bin 288 liraya yükseldiğini ortaya koydu. Seçimlerden sonra yaşanan artış yüzde 18 oldu. Ortalama kira İstanbul’da yıllık yüzde 75.56 artış ile 17 bin 84, Ankara’da yüzde 164 artışla 13 bin 854, İzmir’de yüzde 130 artışla 15 bin 594 lira oldu.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dün iktisatta aldıkları kararların tesirleriyle konut kiralarının düştüğünü belirtti. Toplumsal medyada birçok kullanıcı bu duruma reaksiyon gösterirken kesim temsilcileri, fiyat düşüşünden çok artışların yavaşladığını belirtti.
Piyasada bir sakinlik yaşandığını, bunun değerli nedeninin ise mevsimsel olduğunu lisana getiren Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği Kurucusu Hakan Akdoğan, düşüş için öncelikle konut arzının artırılması gerektiğini belirtti. Kiralarda doygunluğa ulaşan fiyatların da tesirli olduğunu lisana getiren Akdoğan, şöyle konuştu:
“Günlük kiralık konutlarla ilgili düzenleme de tesirli oldu. Ayrıyeten fiyatlar alım gücünü çok aştı. Bunların sonucu durulma oldu fakat fiyat düşüşü şimdi kelam konusu değil. Bunun için arzın artması lazım. Kiralık mesken üretimi artmalı.”
GELİRİN YARISI KİRAYA
Tüketici Birlikleri Federasyonu (TBF) Lideri Avukat Mehmet Bülent Deniz ise bakanın kelamlarına girdiği kira tespit davaları üzerinden yanıt verdi. Deniz, “8 ay evvel açılan bir davada, mülk sahibi kiranın 10 bin TL olmasını istiyor. 8 ay sonra gelen eksper raporu o bölgede rayiç kiranın 14 bin TL’ye yükseldiğini söylüyor. İş bu hale geldi. Beşerler dava açarken bile ne kadar kira isteyeceklerini bilmiyor. Düşüşe dair bir ibare görünmüyor” diye konuştu.
TBF’nin araştırmasına nazaran Türkiye’de hanehalkı gelirinin yüzde 50’ye yakınının kiraya gittiğini söyleyen Deniz, “Normalde bu en fazla 4’te 1 olmalıdır. Türkiye’de ortalama kira 14 bin TL, minimum fiyat 11 bin 400 TL” dedi.
İNŞAAT MALİYETİ TIRMANIYOR
Türkiye İstatistik Kurumu inşaat maliyet endeksini açıkladı. Buna nazaran inşaat maliyetleri kasımda aylık yüzde 2.20, yıllık yüzde 65.93 arttı. Aylık bazda materyal endeksi yüzde 2.43, personellik endeksi yüzde 1.67 arttı. Yıllıkta ise materyal endeksi yüzde 52, personellik endeksi yüzde 113.47 arttı.