Aralık 2023’te Türkiye’de personellerin işverenlerden yüzde 322 daha fazla vergi ödediği ortaya çıktı. 

Verileri paylaşan isim CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç oldu. AKP’nin dolaylı vergilerle zenginlerden çok fakirlerden aldığını söyleyen Öztunç, “Adaletsiz vergiler, dar gelirlinin ekmeğini küçültüyor” dedi.

Çalışan kesitle dar gelirliler üzerindeki vergi yüküne dikkat çeken Öztunç, 2024 yılında çalışanların ödemek zorunda kalacağı vergilerin daha da artacağı saptamasını yaptı.

Öztunç yaptığı açıklamada şunları kaydetti:

“Geçen yıl dolaylı vergiler yüzde 101,4 oranında artarak 2 trilyonun üzerinde bir ölçüye yükselirken, direkt vergiler ise yüzde 74,6 oranında artarak 1 trilyon 555 milyar liraya çıktı. Dolaylı vergilerin hissesi bir evvelki yıla nazaran 3,3 puan artış kaydederek yüzde 65,5’e çıktı. Türkiye’de personeller Aralık 2023’te işverenlerden yüzde 322 daha fazla vergi ödedi. AKP, dolaylı vergilerle zenginlerden çok dar gelirlilerden alıyor. 2024’te de durum değişmiyor, vergi yükü daha da artacak.

Hem dolaylı vergiler hem de direkt vergiler enflasyondan epeyce yüksek oranda artış kaydetti. TÜİK’in enflasyon oranını gerçek kabul edersek vergi gelirlerinde gerçek olarak yüzde 9,4 oranında bir artış yaşandı. Ulusal gelir büyüme oranının yüzde 4 civarında kaldığı dikkate alındığında 2023 yılında vatandaşın vergi yükünde epey önemli bir artış yaşandığı sonucu çıkıyor. Adaletsiz vergiler, dar gelirlinin ekmeğini küçültüyor.

Bu oran 4 sene evvel yüzde 2 idi, Temmuz prestijiyle hükümetin topladığı 100 lira verginin 10 lirası motorlu taşıtlar ÖTV’sinden geldi. Bu ölçü 2019 yılında yalnızca 2 liraydı. Araçların yüzde 80’lik ÖTV diliminde olması Türk tüketicisinin araba erişiminde değerli bir sorun oluşturmakta ve artık tüm arabalar 80 ve üzeri vergi dilimine girmiş durumda.”

SERMAYE VERGİDEN YIRTIYOR

Sol haberin aktardığına nazaran, Türkiye’de en yüksek gelire sahip yüzde 1’lik kesim, toplam gelirin yüzde 23’ünü alıyor. Türkiye’nin ürettiği 4 ünite gelirin 1 ünitesini doruktaki en varlıklı yüzde 1’lik kesim, yani yaklaşık 1 milyon kişi alıyor. BM Gelir Dağılımı eşitsizliği göstergelerinden biri olan nüfusun en güçlü yüzde 1’lik bölümünün ulusal gelirden aldığı hisse sıralamasında Türkiye, 119 ülke ortasında en makus 7’nci sırada yer alıyor.

Vergi borçlarına ya da ötelenen kamu borçlarına verilebilecek pek çok örnek var. Demirören’in ödemediği Ziraat Bankası borcu, Sabancı’nın silinen vergi borçları hafızamızda. Mesela 2013 yılında Maliye Bakanlığı’nın Cengiz İnşaat ile Kanal A televizyonunun sahibi ve Yeni Şafak Gazetesi’nin sahiplerinin 608,8 milyonluk vergi borcunu sildiği öğrenilmişti.

2022 yılında, İGA’nın 2019, 2020 ve 2021 yıllarında kamuya ödemesi gereken 1 milyar 195 bin Euro kira bedelinin 2042 ve 2043 yıllarına ertelendiği ortaya çıkmıştı.

2023 yılında siyanür sızıntısına yol açan fakat ruhsatı iptal edilmeyen SSR ve Çalık Holding iştirakindeki Çöpler Madeni’nin 209 milyon liralık vergi borcu silindiği açıklanmıştı.