Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, katıldığı canlı yayında açıklamalarda bulunarak bir müddettir seçimlerden sonra yeni vergiler getirileceği tezlerinin yayılması üzerine “Vatandaşa da piyasalara da iş alemine de sürpriz yapmayacağız.” diyerek “KDV, gelir vergisi, kurumlar vergisi genel oranlarında artış olmayacak. MTV’de bir düzenleme olmayacak.” tabirlerini kullandı.
“PROGRAMIMIZIN ÖZÜ ENFLASYONU TEK HANEYE İNDİRMEK”
Bakan Şimşek Habertürk TV’deki açıklamalarında “Kurala dayalı, milletlerarası normlara dayalı bir program çerçevesi koyduk. Eylül ayında programı koyduk ancak fiili uygulama daha erken başladı.” diyerek “Programımızın özü enflasyonu tek haneye indirmektir. Şu anda fiyat istikrarından uzağız ancak maksadımız bu.” formunda konuştu. Bakan Şimşek’in konuşmasından öne çıkanlar şu biçimde:
“Programımızın 3 temel gayesi var. En öncelikli maksadımız enflasyonu tek haneye indirmekti. Enflasyonu ülkü olarak düşük tek haneye indirmek. Fiyat istikrarından çok uzağız ancak gayemiz bu. Programın özü dezenflasyondur. İkinci amacımız bunu destekleyecek nitelikte mali disiplinin yine tesis edilmesidir. Mali disipline baktığımızda bütçe performansı güzel. Sarsıntı felaketi yaşadık. Bütçe açığı çok arttı. Bütçe açığının yüzde 3’ün altına çekilmesi ana gayelerimizden bir adedidir. Borcun da ulusal gelire oranını kalıcı biçimde yüzde 40’ın altında tutmaktır. Cari açığı uygulayacağımız siyasetlerle ulusal gelire oranla yüzde 2,5’in altına çekmek. Sürdürülebilir cari açık. Dış borcu aşağı çekmek, gereksinim duyulan rezervi kalıcı halde sağlamak. Bu da üçüncü gayemiz.
“KKM’DEN TAM OLARAK ÇIKACAĞIZ”
Bu seyahatte iki öge daha öne çıkıyor. Bu gayelere ulaşmada ayak bağı olan KKM’den çıkış stratejimiz var. Rezerv birikimi de gereklidir. KKM’den kademeli olarak tam çıkış öngörüyoruz. Bütün bunları kalıcı hale getirecek, mali disiplini kalıcı hale getirecek yapısal ıslahat amacımız var.
“RİSK PRİMİ 300’E KADAR DÜŞTÜ”
Program çalışıyor. Bizim kimi alanlarda öngördüğümüzden çok daha güçlü çalışıyor. İçeride ve dışarıda tüm kesitlerin, piyasa aktörlerinin programa inanmasıdır. Risk priminde özetlendiği kanısındayım. Türkiye’nin dış kaynağa çok daha makul maliyetlerle erişmesinin önünü açtı. Baktığınız vakit Türkiye’nin Ağustos’a kadar risk primi farkı gelişmekte olan ülkelerin çok üstündeydi. Ağustostan itibaren gelişmekte olan ülkelerden çok daha düşük spreadlerle milletlerarası finansmana erişim sağladık. 700 CDS’ten 300’e gerileme piyasanın bu programa inandığını gösterir.
“ENFLASYONU AŞAĞI ÇEKMENİN ŞARTLARI HAZIRLANIYOR”
Reel kesime geldiğimizde geçen sene Ocak-Mayıs devrinde 100 dolar borç ödediklerinde 73 dolar borç buluyorlardı. Bizim için uzun vadeli perspektif daha kıymetli. Biz dedik ki iktisatta tekrar dengelenme, iç talebin ölçülü hale geldiği, dış talebin büyümeyi destekleyici noktaya geldiği bir yapı istiyoruz dedik. Bu türlü bir iktisatta büyümenin kompozisyonda enflasyonu aşağı çekmemizi ve cari açığı aşağı çekmeyi sağlayacak temel şarttır. 2023’ün ikinci çeyreğinde yurt içi talebin büyümeye katkısı 10.2 puan. Net ihracatın tesiri -6,3 puan. 3. çeyrekte düzelmeye başlıyor. Net ihracatın tesiri -6,3’ten -2,6’ya düşüyor. 4. çeyrekte 2023 yılı yurt içi toplam talebin büyümeye katkısı 4,6 puana iniyor. Net ihracatın tesiri -0,6, yani sıfıra yaklaşıyor. Net ihracatın tesiri müspete dönmüştür. Bizim istediğimiz bu. Enflasyonu aşağı çekmenin bütün şartları şu anda hazırlanıyor. Kalıcı formda.
“ÖNÜMÜZDEKİ 12 AY ENFLASYON DÜŞECEK”
12 aylık cari açık 60 milyar doların üzerine çıkmıştı. Aralık’ta 45 milyar dolara geriledi. 2 aylık dış ticaret sayılarına bakarsak 13,2 milyar dolarlık güzelleşme var. Cari açık Şubat-Mart aylarında 30-35 milyar dolar aralığına inecek. Cari açık dramatik biçimde daralıyor, program çalışıyor. Bunlar pahalı şeyler. Finansal piyasaların gördüğü fotoğraf var, bir taraftan bizim daima formda ana amacımız enflasyon düşmesi. Bugünkü enflasyon sayısı son 12 ayın enflasyon sayısıdır. Önümüzdeki 12 ay enflasyon düşecektir. Çok net formda piyasalar diyor ki inanıyoruz, enflasyon düşecek diyor.
“KURDA KIYMETSİZLEŞME ÖNGÜRMÜYORUZ”
Önümüzdeki yılın birinci yarısı dahil enflasyon yüksek kalacak dedik ve yükselecek dedik. Baz tesiri var, para siyaseti gecikmeli olarak çalışır. Transfer sisteminin tesirli olduğu ülkelerde dahil 18 aya yayılan transfer sistemi var. Para siyaseti gecikmeli olarak çalışacak. Münasebetiyle önümüzdeki aylarda iç talepte ölçülü seyri net olarak göreceğiz. 2021’de dolar/TL kuru 18’e çıkıyor, 2023’ün birinci çeyreğinin sonuna kadar tıpkı düzeyde kalıyor. Kuru hür bıraktık, süreksiz olarak enflasyonist.
Geçen sene gelir siyasetlerinin tesiri var, zelzele olmuş, inşaat gereçleri bilhassa orada inşaat materyallerinde çok önemli artış var. Bu sene bu türlü bir şey olmayacak. Vatandaşlar zelzele bölgesinden göçmek zorunda kaldı, kiralar arttı. 2023’ü besleyen bir sürü enflasyon faktörü ortadan kalkacak. Kurda gerçek olarak kıymetsizleşme öngörmüyoruz. Sarsıntı tesiri sistemden çıkacak. Vergilerin tesiri çıkacak.
“KDV VE MTV’DE DÜZENLEME YAPILMAYACAK”
Para siyaseti MB’nin uhdesinde, orada çok kıymetli benden çok daha birikimli arkadaşlarımız var. Onlar işlerini biliyorlar. Onlara hürmetim var. Biz enflasyonu çıpalayacak noktaya geldik diyorlarsa onlara hürmetim var. Biz vatandaşımıza da piyasalara da iş alemine de sürpriz yapmayacağız. Birinci geldiğimiz gün dedik ki, öngörülebilirlik, şeffaflık. OVP’de bizim maliye siyaseti konusunda ortaya koyduğumuz vizyon neyse onu uygulayacağız. Biz vergi istisnalarını gözden geçireceğiz diyor. O istisnalardan verimli olmayanla ilgili çalışma yapacağız diyor. KDV genel artışı olmayacak. Kurumlar vergisinde artış olmayacak. Gelir vergisi oranlarında artış olmayacak. MTV’de yeni düzenlemeyi aklımızın ucundan geçirmedik. Polemiklere toplumsal medyayı dikkate almıyorum. Piyasalarda meçhullüğü artımak, seçime yönelik olarak spekülatif maksatlı bir sürü sav ortaya konuyor. Koyanlar da saygın olması gereken kişilikler. Kaynağını sormadan. Arasınız bana ulaşamazsan basın danışmanına ulaşırsın, argümanları sorarsın. Bunların niyeti berbat. Gündemimizde kayıt dışılıkla uğraş dışında ve birtakım istisnaların verimli olup olmadığı dışında özel çalışmamız yok.
“VATANDAŞ BİZDEN BUNU BEKLİYOR”
Harcamaları kalem kalem gözden geçiriyoruz. Her bakanlık gelecek, bir sonraki sene için parayı ne için istediğini ortaya koyması lazım. Şu anda biz harcamaları gözden geçirme çalışmasını başlattık. Vatandaş bizden de tasarruf istiyor. Vatandaş bizden bunu bekliyor. Konya’da sarsıntıdan sonra Ankara’da Hazine binası var. Kolonları çatladı ve 20 kişilik bir uzman grup inceledi ve çok riskli dediler. 1 metrekare biz yer kiralamadık. 1950 kişiyi kendi bünyemizde maliyenin başka binalarına yerleştik, 1 metrekare yer kiralamadık. Taşıtlar konusunda ne gerekiyorsa taşıt talebi varsa yerli üretim ve elektrikli alabilirsin diyoruz. Yeni araç istiyorsanız mevcudu satacaksınız. Geçen sene kurumlara hatırlattım, kurumlara hesap soracağız. Maliye ayağında dezenflasyonu dayanak olacağız çok net. Bütçe amacımız var, bunu tutturduk.”