Yeni yıla sayılı günler kalırken, milyonların gözü yeni taban fiyata çevrildi. Yaklaşık 7 milyondan fazla insanı ilgilendiren yeni minimum fiyatla ilgili Taban Fiyat Tespit Komitesi bugün birinci toplantısını gerçekleştirecek.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın mesken sahipliğindeki toplantıda, patron tarafını Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), personel tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için TÜRK-İŞ temsil edecek.
İşveren heyetinin başkanlığını TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç, personel heyetinin başkanlığını ise TÜRK-İŞ Genel Lider Yardımcısı Ramazan Ağar yapacak.
TÜRK-İŞ HEYETİNDE 4 EMEKÇİ OLACAK
Bu yılki görüşmelerde evvelki yıllardan farklı olarak, 5 kişilik TÜRK-İŞ heyetinde birinci defa 4 emekçi birden yer alacak. Kasiyer, sıhhat çalışanı, güç personeli ve karayollarında çalışan bir taşeron emekçi, bu yıl yeni taban fiyatın belirlenmesi sürecine katkı verecek.
Yeni minimum fiyatın bu yıl personel, patron ve hükümetin üçlü mutabakatıyla belirlenmesini isteyen TİSK ise fiyatın istikrarlı, istihdamı ve rekabet gücünü kollayıcı bir düzeyde olması gerektiği görüşünde. TİSK’in taban fiyat patron dayanağının artırılarak devam ettirilmesi konusundaki ısrarı da sürüyor.
MEVCUT MİNİMUM FİYAT NE KADAR?
Asgari fiyat 1 Temmuz prestijiyle net 11 bin 402 liraya yükseltilmişti. Taban fiyat dayanağı ise 500 lira olmuştu.
Asgari Fiyat Tespit Komitesi toplantıları öncesi, taban fiyat için gündeme getirilen talepler:
ASGARI FİYAT 17 BİN 500 LİRA MI OLACAK?
Enflasyon karşısında çalışanların alım gücü kaybına uğramaması için taban fiyatın 17 bin 500 liraya denk gelecek formda yüzde 53,5 artırılması gerektiğine yönelik değerlendirmeler sorulan Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “Çalışmalarımızı bitirdiğimizde sonuncu sonuca ulaşacağız inşallah, sizinle de paylaşacağız” cevabını vermişti. Işıkhan ayrıyeten, minimum fiyata tek artırım yapılacağını belirterek, “Asgari Fiyat Yönetmeliğimizde yılda bir sefer. Çok mecburî şartlarda, zelzele gibi… Geçen yıl Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatı ile taban fiyata ikinci artırımı yaptık” kelamlarını sarf etmişti.
TÜRK-İŞ LİDERİ: O VAKİT MASADAN KALKARIZ
TÜRK-İŞ Lideri Ergün Atalay taban fiyat görüşmelerinde, 14 bin TL civarında hesaplanan açlık sonunun teklif edilmesi halinde, “O vakit masadan kalkarız. O denli şey olmaz” demişti. Öte yandan Atalay, “Öyle bir noktaya geldi ki bu fiyat geçim fiyatı oldu. Bakan bu sene bir kere olacak diyor. Hiç olmasın, artırım da yapmayın para da vermeyin. Cambaz olsanız 11 bin 400 TL’yle bir hafta geçinemezsiniz ya. Burada ne söylediysem orada da birebirini söylerim. Bu problem hepimizin sorunu. 8 milyon taban fiyatlı bu ülkenin en büyük mukavelesi. Bizim için fark etmiyor. Onlar da komşularımız, arkadaşlarımız. Başlarını aşağı eğme lüksümüz yok” reaksiyonunu göstermişti.
DİSK: TABAN FİYAT YILDA DÖRT DEFA GÜNCELLENMELİ
DİSK Genel Lideri İstek Çerkezoğlu, yüksek enflasyon şartlarında minimum fiyat değil iki defa, yılda dört defa güncellenmesi gerektiğini belirtti. Çerkezoğlu, “Asgari fiyat, bütün milletlerarası standartlara uygun bir biçimde, personelin ailesiyle birlikte geçinebileceği bir fiyat olarak belirlenmelidir. Taban fiyat sonrası birinci vergi dilimine uygulanacak oran yüzde 10’a düşürülmeli, vergi dilimleri artırılmalı, çalışanlar olarak güya zenginleşmişiz üzere yıl içerisinde bir üst vergi dilimine geçirilmemizin önüne geçilmelidir. En dü?ük emekli aylığı en azından minimum fiyat seviyesine yükseltilmelidir. Özel kesimdeki emekçilerle kamu çalışanları ortasında ayrım yapmak Anayasa’nın eşitlik prensibine alışılmamıştır. Minimum fiyat en düşük kamu i?çisi fiyatı ve en düşük memur maaşı dikkate alınarak hesaplanmalıdır” talebini lisana getirdi.
İTO: HEDEFLENEN ENFLASYON KADAR OLSUN
İstanbul Ticaret Odası Lideri Şekib Avdagiç, işletmelerin önemli boyutta eleman açığı bulunduğunu lisana getirerek, “Önümüzdeki periyotta işten çıkarma yahut işe alımlarda durağanlık sürecine girileceğini düşünmüyorum. Minimum fiyat bu hususta mevcut siyasetler ve hedeflenen enflasyon dikkate alınarak kurulan istikrarları bozmayacak biçimde belirlenmeli. Bu alanda doğal ki çalışanların beklentileriyle bir arada piyasanın da istikrarını bozmayacak biçimde karar alınmalı” diye konuştu.
TÜSİAD: MAKAS GİDEREK KAPANIYOR
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Yüksek İstişare Kurulu (YİK) Lideri Tuncay Özilhan, “Geniş işsizlik oranı diyebileceğimiz atıl işgücü oranı yüzde 22’ler bandında dolaşıyor. Ortalama fiyat ile taban fiyat ortasındaki makas giderek kapanıyor. Üniversite eğitiminde nitelik düşüşü ile birlikte üniversite ile lise mezunları ortasındaki fiyat makası daralıyor. Yani üniversite eğitiminin getirisi düşüyor. Bir tarafta çalışkan ve başarılı gençlerimizin emeği var, başka tarafta yasa dışı yollara sapanların gözler önüne serilen yaşantıları. Daima tekrar ettiğim üzere üretmeden olmuyor. Her işin başı üretim ve adil rekabet. İktisat kayıtlı ve kural bazlı olmalı. Rekabet ortamı düzgün çalışmalı. Yolsuzluk ve kara parayla faal biçimde çaba edilmeli” açıklamasını yaptı.