Ticaret Bakanlığı, internet ve telefon aracılığıyla yapılan mesafeli satışlara ilişkin 2014 ile 2020 Ekim ayı arasındaki dönemde 75 şirket nezdinde denetim yapıldığı, tespit edilen aykırılıklar için toplam 216 milyon 68 bin 467,08 TL idari para cezası uygulandığı belirtildi.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, teknolojide yaşanan gelişmeler ile tüketicilerin geleneksel yöntemler yerine uzaktan iletişim araçları ile kurulan mesafeli sözleşmeler ile alışverişe yönelmediği belirtildi. Mesafeli satışların, özellikle Covid-19 döneminde daha çok tercih edilir hale geldiği kaydedildi. Bu tür satışların, her ne kadar birçok kolaylığı beraberinde getirse de, tüketicilerin zaman zaman yasal yükümlülüklerinin bilincinde olmayan, kötü niyetli ve fırsatçılık yapmak isteyen satıcılar tarafından stoklarında olmayan ve tedariki 30 günlük yasal teslim süresi içerisinde yapılamayacak ürünleri dahi satışa konu ederek mağdur edildiğinin tespit edildiğine vurgu yapıldı. Ürün bedelleri tahsil edildikten sonra, teslimlerin hiç yapılmadığı ya da teslim edilmeyen ürünlere ilişkin bedel iadesi içerikli cayma taleplerinin karşılanmadığı hatta tüketicilerin söz konusu taleplerini iletebilecekleri bir muhatap dahi bulamayarak, mağdur edildiklerinin görüldüğü kaydedildi.

“Şikâyetleri incelemek fikir verecektir”

Özellikle kurumsal olmayan internet siteleri ve sosyal medya mecraları hatta cep telefonu uygulamaları üzerinden satın alma işlemi yapılıp, kapıda ödeme vb. banka hesap sahiplik bilgisi olmayan ödeme yöntemleri ile gerçekleştirilen alışverişlerde çok sayıda mağduriyetin yaşandığı belirtilerek, şöyle denildi:

“Bu tür mağduriyetlerin önüne geçmek için, satıcı hakkında arama motorlarında kısa ve genel bir ön inceleme yapmak, gerekirse şikayetleri incelemek fikir verecektir. Mesafeli yöntemin tüketicilere sağladığı avantajlardan birisi de, satın alınması planlanan malın veya hizmetin fiyatı ve niteliklerini birçok mecradan araştırabilme kolaylığı sağlamasıdır. Bu sebeple mal veya hizmetin diğer mecralardaki yaklaşık fiyatının öğrenilmesi ve kıyaslama yapılması, gerçekçi olamayacak kadar cazip görünen düşük fiyatlara veya indirimlere dikkatle yaklaşılması çoğu mağduriyetin önüne geçecektir. Alışveriş yapılması düşünülen internet sitesinde satıcının ticari unvanı, adresi, sabit telefonu, MERSİS numarası, ETBİS kaydı, güven damgası bilgisi gibi bilgilerin olup olmadığı kontrol edilerek alışveriş yapılmalıdır. İnternet sitesinin sahte veya taklit bir site olması ihtimaline karşın site adının kontrol edilmesi gerekirse Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun ‘internet site bilgisi sorgulama’ ekranından faydalanılması çoğu mağduriyetin önüne geçebilecektir.”

Sosyal medyada gezinirken karşılaşılan tanıtım ve ilanlara karşı, bu mecralar aracılığıyla ulaşılan sitelerin sahte, taklit ve kötüye kullanılması ihtimallerine karşı, satıcının kendi sitesinden ürünün kontrol edilmesinin yararlı olacağı belirtildi. İnternet sitesi üzerinden alışveriş yapılmasına karar verilmesi durumunda SSL sertifikası, 3D Security veya sanal kartla ödeme gibi detaylara dikkat edilmesinin faydasına dikkat çekildi. Ödeme yapmadan önce, tüketiciye iletilmesi yasal zorunluluk olan ön bilgilerin okunmasının da çoğu mağduriyeti önleyeceğine işaret edildi.

75 firma denetlendi

Bakanlık tarafından tüketici mağduriyeti doğuran satıcılara ilişkin olarak denetimler yapıldığı hatırlatılarak, “Tespit edilen aykırılıklara ilişkin idari yaptırımlar uygulanmakta, tüketicileri aldatıcı ve yanıltıcı ifadelere yer verilen ya da haksız ticari uygulama niteliği taşıyan satış ve pazarlama yöntemleri bakanlığımız bünyesinde bulunan Reklam Kurulunca incelenmekte ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu kapsamında suç teşkil eden eylemlere ilişkin olarak da Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulmaktadır. Bu kapsamda 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un yürürlüğe girmiş olduğu 2014 yılı ile 2020 Ekim ayı arasındaki dönemde, mesafeli yöntemle satış yapan 75 şirket nezdinde yapılan denetim sonucunda tespit edilen aykırılıklar için toplam 216 milyon 68 bin 467,08 TL idari para cezası uygulanmıştır” denildi.