Erzincan’ın İliç bölgesinde dün meydana gelen maden kazasının akabinde Türk Tabipleri Birliği (TTB) Halk Sıhhati Kolu Yürütme Şurası üyesi Uzman Dr. Nasır Nesanır, Cumhuriyet’e konuştu.
Nesanır; soluma, su ve besinin tüketilmesi yoluyla bedene alınan siyanür ve başka ağır metaller nedeniyle tüm canlılarda akut ve kronik zehirlenme, kansızlık, kalp yetmezliği, kanser (cilt, prostat, karaciğer, mesane, böbrek, akciğer ve teneffüs yolları vb.), böbrek yetmezliği, akıl hastalıkları, olağandışı doğumlar görüldüğüne dikkat çekti.
Siyanid’in (CN) çok süratli tesir eden toksik unsurlardan biri olduğunun altını çizen Nesanır, siyanürlü altın madenciliğinin insan ve çevrne üzerine direkt ve dolaylı tesirlerini şöyle sıraladı:
“Çevre ve su kirliliği, ağır metal kirliliği sonucu kanserler, hava kirliliği, teneffüs sistemi enfeksiyonlarına yatkınlık, alerjik teneffüs sistemi hastalıklarında alevlenmeler, kronik obstrüktif akciğer hastalığında alevlenmeler, beğenilen irritasyon, teneffüs sistemi kanserleri, teneffüs ve dolanım sistemi hastalıklarının morbidite ve mortalitesinde artış, toprak kirliliği, besin zincirine ağır metallerin karışması sonucu kanserler, besin kirliliği, ekolojik yıkım, jeolojik yapının değişimi, toprak örtüsünün tahribi, ekosistemlerin yok edilmesi, yeraltı su kaynaklarının kendini yenileyemeyecek seviyede çok tüketimi ve arsenik, asbest, kadmiyum, berilyum üzere kanserojen ağır metallerin özgürleştirilerek tabiata bırakımı.”
‘BOŞALTIM YOLLARI İLE ATILAMAZLAR’
TTB UYARMIŞTI
Nesanır, TTB’nin Erzincan’ın İliç ilçesinde siyanür liçi formülü ile üretim yapılan altın madenindeki siyanür sızıntısı ile ilgili Anagold Madencilik ve yetkili kamu vazifelileri hakkında 11 Temmuz 2022 tarihinde hata duyurusunda bulunduğunu anımsatarak “Suç duyurusunda Erzincan Valiliği’nin açıklamasının tersine siyanür içerikli solüsyonun toprakta hapsolmadığı, kıymetli bir kısmının gaz fazına geçerek havaya dağıldığı ve sorunun çözüldüğü algısının gerçeği yansıtmadığı belirtildi. Bölgede tüm canlılar için yaşanabilecek risklerin bilimsel bilgiler ışığında sunulduğu hata duyurusu metninde kanıt olarak ÇED raporlarına, resmi tutanaklara, numune tahlillerine, eksper incelemelerine ve uzman görüşlerine de yer verildi. Başsavcılık yapılan tüm kontroller ve yaptırımlar sonrasında kovuşturmaya yer olmadığına hükmetti” dedi.
‘YASAKLAMAYA DAVET EDİYORUZ’
İliç’te yaşananların Türkiye için bir birinci olmadığını da belirten Nesanır, “2011 yılında Kütahya’da; geçtiğimiz yıl Giresun Şebinkarahisar’da, Gördes’te yaşanan, birkaç gün evvel Manisa’nın Yunusemre ilçesinde meydana gelen ve ‘kaza’ diye nitelenen olaylarda ağır metallerden varlıklı büyük ölçüde atığın, atık havuzlarından etrafa yayıldığı unutulmamıştır. Üst üste gelen bu olaylar kapitalist sistemin doğayı daha yüksek kâr için sömürüsünün ve canlı hayatını hiçe saymasının sonucudur” değerlendirmesinde bulundu. Nesanır, “Çöpler Altın Madeni İşletmesi’nin ivedilikle kapatılması, atık baraj gölünde biriken binlerce ton tehlikeli atığın, liç yığınlarının, pasa dağlarının bilimsel tekniklerle zararsız hale getirilmesinin en kısa vakitte sağlanması gerekir. Kuşkusuz ülkemizde tıpkı tehlikeleri içeren öteki altın madeni işletmelerinde de benzeri tedbirlerin alınarak mümkün ekosistem yıkımlarının önlenmesi gereklidir. Ülkemizi yönetenleri; tüm canlıların hayatına ve ekosistemlere saygılı olmaya, ülkemizde siyanür liçi usulü ile madenciliği yasaklamaya davet ediyoruz” diye konuştu.