Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2022 yılı prestijiyle Kültür İktisadı ve Kültürel İstihdam İstatistikleri datalarını açıkladı.
Buna nazaran, geçen sene kültür harcamalarındaki artış yüzde 88.1 oldu. Genel devlet kültür harcamalarının hissesi yüzde 59,9 oldu
2022 yılında toplam kültür harcamaları içinde genel devlet harcamalarının hissesi yüzde 59,9 oldu. Genel devlet kültür harcamaları evvelki yıla nazaran yüzde 115,0 artarak 89 milyar 658 milyon 436 bin TL olurken, harcamaların yüzde 70,0’i merkezi devlet bütçesinden gerçekleşti. Genel devlet kültür harcamalarında en yüksek hisse yüzde 17,5 ile mimarlık alanında oldu.
Hanehalklarının 2022 yılında gerçekleştirdiği kültür harcamalarında; başka kültür hizmetleri yüzde 23,5, televizyon ve ekipmanı yüzde 18,6 ve data süreç ekipmanları yüzde 17,8 hisseye sahip oldu.
KÜLTÜREL BÖLÜMLERİN FAKTÖR MALİYETİYLE KATMA PAHASI YÜZDE 100,9 ARTTI
Kültürel bölümlerde faaliyet gösteren teşebbüslerin faktör maliyetiyle katma pahası yüzde 100,9 artarak 55 milyar 761 milyon 289 bin TL oldu. Katma bedelin yüzde 22,1’i kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması, yüzde 13,8’i sinema sineması, görüntü ve televizyon programları yapımcılığı, ses kaydı ve müzik yayımlama faaliyetleri ve yüzde 11,9’u mücevher ve gibisi eşyaların imalatı alanında faaliyet gösteren teşebbüsler tarafından üretildi.
HANEHALKI KÜLTÜR HARCAMASINDAKİ ARSLAN HİSSESİNİ TELEVİZYON VE EKİPMANI ALDI
58,7 milyar liralık hanehalkı kültür harcaması için en büyük hissesi yaklaşık 11 milyar lira ile televizyon ve ekipmanı harcamaları aldı. Sinema, tiyatro ve konser harcamaları toplam 1,6 milyar lira. 85 milyonluk nüfusta 20,7 milyon hane olduğu hesaplandığında hane başına sinema-konser ve tiyatro için yıllık yapılan harcama 78 lira civarında.
7 milyar lira kitap harcaması yapılan ülkede, gazete ve mecmualar için yapılan harcama ise 254 milyon lira oldu.
Kırtasiye gereçlerinin de kültür harcamaları içinde yer alan bilgiye nazaran kırtasiye ve çizim gereçlerine 5,8 milyar lira harcandı.
KÜLTÜREL MAL İHRACATI YÜZDE 105,2 ARTTI
Kültürel mal ihracatı bir evvelki yıla nazaran yüzde 105,2 artarak 178 milyar 596 milyon 215 bin TL olurken, kültürel mal ithalatı bir evvelki yıla nazaran yüzde 110,9 artarak 79 milyar 774 milyon 071 bin TL oldu. Kültürel mal ihracatının toplam mal ihracatı içindeki hissesi 2022 yılında yüzde 4,2 olurken, kültürel mal ithalatının toplam mal ithalatı içindeki hissesi yüzde 1,3 oldu.
KÜLTÜREL İSTİHDAM YÜZDE 6,2 ARTTI
Kültürel istihdam 2022 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 6,2 artarak 682 bin kişi oldu. Kültürel istihdamda olanların yüzde 61,0’i 30-54 yaş kümesinde, yüzde 29,2’si 15-29 yaş kümesinde, yüzde 9,9’u ise 55 ve daha üst yaş kümesinde yer aldı.
Kültürel istihdamda olanların yüzde 38,3’ünü yükseköğretim mezunları, yüzde 35,9’unu lise altı eğitimliler, yüzde 25,8’ini ise lise ve dengi meslek okulu mezunu olanlar oluşturdu.
YÜZDE 60,6’SI FİYATLI, MAAŞLI YAHUT YEVMİYELİ OLARAK ÇALIŞTI
Kültürel istihdamda olanların, yüzde 60,6’sı fiyatlı, maaşlı yahut yevmiyeli çalışırken, yüzde 39,4’ü patron, kendi hesabına yahut fiyatsız aile personeli olarak çalıştı. Kültürel istihdamda olanların yüzde 76,6’sı tam vakitli çalışırken, yüzde 23,4’ü yarı vakitli çalıştı. Kültürel istihdamda yer alan şahısların haftalık ortalama olağan çalışma mühleti 38,7 saat oldu.
EL SANATLARI ÇALIŞANLARININ HİSSESİ YÜZDE 40,4 OLDU
Kültürel istihdamın yüzde 90’ını kültürel meslek alanlarında, yüzde 10,0’unu ise kültürel olmayan meslek alanlarında çalışanlar oluşturdu. Kültürel istihdamda olanların yüzde 40,4’ünü el sanatları çalışanları, yüzde 19,3’ünü mimar, planlamacı ve dizayncılar, yüzde 9,7’sini sanatkarlar ve sahne sanatkarları, yüzde 7,4’ünü ise sanat ve kültür ile ilgili yardımcı profesyonel meslek mensupları oluşturdu.
Kültürel faaliyet alanlarına nazaran; mimarlık ve uzmanlaşmış tasarım faaliyetlerinde çalışanların toplam kültürel istihdam içindeki hissesi yüzde 9,5, sanatlar, şov sanatları ve cümbüş faaliyetlerinde çalışanların hissesi yüzde 5,3, sinema sineması, görüntü ve televizyon programları yapımcılığı, ses kaydı ve müzik yayımlama faaliyetlerinde çalışanların hissesi ise yüzde 4,1 oldu.