Ellie Middleton, Ekim ayında ikinci yaş gününü kutladı.
Bu doğum günü değil, hayatının dönüm noktası diye nitelediği, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) teşhisi aldığı güne yönelik bir kutlamaydı.
Ellie’ye, DEHB’den 6 ay sonra otizm teşhisi de konuldu.
Kendisini artık Ellie 2.0 diye tanımlıyor ve internette 400 binden fazla takipçisi var.
Bunun yanı sıra TEDx konuşması yapan Ellie’nin DEHB ile otizm bahisli birinci kitabı da kısa bir müddet evvel yayımlandı.
Ancak yakın bir vakte kadar Ellie’nin hayatı çok farklıydı.
Zorbalık ve ruh sıhhati meseleleri nedeniyle lisenin son sınıfındayken okulu bıraktı. Bundan sonraki süreçte çalıştığı yerlerde işini sürdürmekte zorlandı ve kolay kolay bunaldığı için daha az gerilimli görünen işlere yöneldi.
“Ofiste geçirdiğimiz sekiz saatlik müddetin sonunda herkesin benim kadar yorulduğunu düşünüyordum” diyen Ellie şöyle devam ediyor:
“Eve gittiğimde karanlık bir odada uzanıp telefonuma bakmaktan hiçbir şey yapamıyordum, yemek yiyecek bile gücüm kalmıyordu.”
Ellie, DEHB teşhisi sayesinde artık beynine karşı değil, onunla birlikte çalışabildiğini söylüyor.
“Beynimin nasıl çalıştığını öğrenmek hayatımı değiştirdi” diyor.
Teşhis nasıl konuldu?
Terapistinin olayları neden çok ciddiye aldığının araştırılıp araştırılmadığını sorgulaması üzerine Ellie’ye teşhis konulmuştu.
Ellie, terapistine o zamanki erkek arkadaşıyla ortasının bozulduğu bir anı anlatıyordu. Erkek arkadaşı bir futbol maçından sonra planladığı üzere konuta dönmek yerine bir müddet daha dışarıda kalmıştı. Ellie, onun planlarını değiştirmesini ve kendisinin bu durum karşısında sakin kalamamasını bir türlü anlayamamıştı. Birinci sefer da bu türlü hissetmiyordu.
Google’da “kadınlarda DEHB ve otizm” diye arama yaptığında Ellie oburlarının yazdıklarında kendini gördü. Bu onun için bir “ampul anı” oldu.
Ellie, teşhisinden bu yana hiç olmadığı kadar sağlıklı ve memnun olduğunu, emsal durumdaki öbür insanlara yardımcı olabilmek için kitap yazmanın “inanılmaz” bir his olduğunu söylüyor.
Ancak her şeyde olduğu üzere bu yeni hayatının da iniş çıkışları var.
Ellie, bazen güç düzeylerini yönetmek için değerli fırsatları geri çevirmek zorunda kaldığını söylüyor:
“Benim pilim öteki insanlara kıyasla daha küçük. Aslında hayatımın geri kalanında her gün gücümü dikkatli bir formda yönetmem gerektiğini, bunu yapmazsam tükeneceğimi fark ettim.”
‘Güzel olma ayrıcalığı’
Ellie ayrıyeten 24 yaşına kadar teşhis konulmamasının nedenlerinden birini kendi tabiriyle “güzel olma ayrıcalığı” diye tanımlıyor.
Yani klasik tariflere nazaran çekiciyseniz, örneğin zayıfsanız, hayatta ekseriyetle daha az maniyle karşılaşırsınız.
Ancak Ellie’ye nazaran yardıma ulaşma noktasında bu bir ayrıcalıktan çok “engele” dönüşüyor.
Ellie bunun okulda dışlanmasını engellediğini söylese de, insanların takviyeye gereksinimi olduğunu fark etmelerini geciktirdiğini söylüyor. Yardıma muhtaçlığı olduğunu örtbas etmek daha kolaydı.
Maskeleme olarak da isimlendirilen bu durum, kişinin kendisi üzere davranmak yerine diğerlerine benzemeye çalışması manasına geliyor.
Ellie, “Maskemi takabiliyordum. Benim de tüm genç kızlar üzere arkadaş edinmekte sorun yaşadığım düşünülüyordu” diyor ve şöyle devam ediyor:
“Meğer benim toplumsal ve iletişimsel bir manim varmış.”
Teşhisi konulduktan sonra Ellie, kendisi üzere geç teşhis konulan insanlara yardımcı olmak için Unmasked isimli online bir küme kurdu.
Ellie için Unmasked aracılığıyla diğerleriyle tanışmak, hangi davranışlarının otizm yahut DEHB’den kaynaklandığını anlamak için çok yararlıydı. O sırada bayanlar ve genç kızlarda DEHB ve otizm üzerinde çok fazla çalışma yapılmıyordu.
Örneğin Ellie’nin tabibi ona, “Kuşlar, otomobiller, trenler ve uçaklar” hakkında bilgi toplayıp toplamadığını sormuştu.
Bu, erkek çocuklarda tipik özel ilgi alanlarını ortaya çıkarmaya yardımcı olabilir, fakat genç bayanların ilgi alanları ekseriyetle çok farklı.
Ellie, “Hayır bu hususlarla ilgili bilgi toplamıyorum zira sekiz yaşında bir erkek çocuğu değil, 24 yaşında bir kadınım” diye cevap verdiğini anımsıyor.
O daha fazla müzik kümeleri ve futbol hakkında bilgi topluyordu.
Ellie bunun üzere teşhis kriterlerindeki önyargılar nedeniyle bayanların ve birtakım öbür azınlık kümelerin yetişkinliğe kadar teşhis edilmediğini belirtiyor.